تاحالا شده در سفر به جز عکس گرفتن از اشیای بیجان، طبیعت و ساختمانها به
مردم منطقه هم توجه داشته باشید اما ندانید چطور باید از آنها اجازه
بگیرید و در یک کلام هنوز مطمئن نیستید چه راه و رسمی در گرفتن عکس از افراد در سفر هست و
اصول اخلاقی عکاسی پرتره چیست؟! چطور عکاسان معروف گردشگری و سفر از مردم محلی عکس میگیرند؟
«لوسی لاوت» عکاس معروف گردشگری فوت و فن این کار را به ما میگوید.با
اسمارتیز همراه باشید.
شاید اینها را هم بپسندید!
سفر کردن اشتیاق وصفناپذیر انسان برای دیدن مکانهای ناشناخته است. این علاقه به تجربه فرهنگهای دیگر معمولاً انسان را به سمت مستندسازی تجربیاتش سوق میدهد و در این مرحله است که سؤالات مهمی در خصوص رعایت حریم خصوصی افراد و رفتار احترامآمیز گردشگر نسبت به مردم محلی مطرح میشود.
لوسی لاوت عکاسی است که به همه جای دنیا از هند گرفته تا پرو سفر میکند و برای شرکتهای مهم گردشگری، سازمانهای توریستی و نشریات مربوط به سفر عکاسی میکند. او به عنوان یک عکاس سفر موفق یک هدف دارد: عکسهایی بگیرد که ماهیت حقیقی مکانی که از آن بازدید میکند و مردمانی که در آنجا زندگی میکنند را به تصویر بکشد. در ادامه، مهمترین قوانینش را برای عکاسی محترمانه از مردم در هنگام سفر به ما میگوید.
1. دوربین را کنار بگذارید
برای پیدا کردن دید عکاسانه بهتر، لاوت نکتهی نسبتا غیرمتعارفی را به مبتدیان و عکاسان با تجربه پیشنهاد میکند، او میگوید:« قبل از عکاسی دوربین خود را بیرون نیاورید. گاهی اوقات بهتر است که چند ساعتی را بدون دوربین، صرف کشف و درک فضا کنید تا احساس نیاز نکنید که از همه چیز باید عکس بگیرید. به این ترتیب، وقتی بعدا دوربین خود را بیرون میآورید، میدانید که به چه چیزی جذب شدهاید و درک درستتری هم نسبت به رفتار محترمانه در آن مکان، خواهید داشت.»
لوسی لاوت
هنگام عکاسی در سفر معمولاً زمان زیادی نداریم چون دائماً در خیابانها در
حال حرکتیم و به دنبال شکار لحظهها میگردیم؛ اما با بیرون نیاوردن
دوربین، حضورمان تنها به عنوان یک مسافر است به جای اینکه تمام توجهمان
معطوف به گرفتن عکس باشد.
اصول اخلاقی عکاسی پرتره؛ زنان محلی با کلاههای سنتی، هنگام مسافرت در پرو، چشم لوسی را گرفتند | عکس: Lucy Laucht
2. اجازه بخواهید (و لبخند بزنید!)
برای بسیاری از افراد، داشتن اعتماد به نفس کافی برای نزدیک شدن به سوژه و اجازه گرفتن از آنها برای گرفتن عکس دشوارترین مهارت عکاسی پرتره است که باید روی آن کار کنند.
لاوت میگوید: «اوایل که این کار را شروع کرده بودم موقع عکس گرفتن از مردم به شدت مضطرب میشدم. بعد از گرفتن عکس سریع از آن مکان دور میشدم، یواشیواش احساس کردم که با این کارم دارم یک چیزی را از کسانی که از آنها عکاسی میکنم میگیرم و با این موضوع درگیر بودم. برای من مدت زیادی طول کشید تا بتوانم به راحتی اجازه بگیرم یا حتی بتوانم به اندازه کافی نزدیک به سوژههایم هنگام عکاسی پرتره بشوم. رویه اجازه گرفتن برای من به این ترتیب است: برقراری ارتباط چشمی، گرفتن رضایت - چه شفاهی یا با اشاره به دوربین- و لبخند زدن. لبخند زدن را دست کم نگیرید خیلی تأثیرگذار است.»
3. جوابی را که میگیرید بپذیرید
برای لاوت واقعیت مهمی که باید به آن اشاره شود این است که همیشه موفق نمیشویم عکسی را که امیدواریم بگیریم. لاوت میگوید: «بعضی از افراد محلی نمیخواهند از آنها عکاسی بشود. این موضوع چه بخشی از یک باور فرهنگی باشد یا حس آن فرد در آن زمان، در هر صورت باید آن را محترم شمرد و پذیرفت.»
یک راه که به نظر لاوت گرفتن اجازه از سوژه برای عکاسی را تسهیل میکند کار کردن با دوربینهایی است که او را برای نزدیک شدن به مردم ترغیب میکند. او در این مورد میگوید: «وقتی مسافران با لنزهای زوم خود به این طرف آن طرف میروند و از مردم بدون اینکه بدانند عکاسی میکنند، هیچ رضایت واقعی در این کار وجود ندارد. من فکر میکنم کار با یک دوربین آنالوگ یا دوربین دیجیتال بدون آینه با یک لنز پرایم که برخلاف لنز زوم، دارای فاصله کانونی ثابت است، بسیار عالی است. این نوع دوربینها نسبت به DSLR احساس مزاحمت کمتری ایجاد میکنند. همچنین باعث میشوند عکاس به سوژهاش نزدیکتر بشود.»
اصول اخلاقی عکاسی پرتره؛ زنی در یک رستوران محلی در کوبا به دوربین لاوت لبخند میزند | عکس: Lucy Laucht
4- آداب و رسوم و اصطلاحات کاربردی را یاد بگیرید
ما اغلب مجذوب عکاسی از مکانهایی که مناظر، فرهنگها و زبانهایش برایمان بیگانه است میشویم. با این وجود، صحبت نکردن به زبان محلی، نباید باعث بشود که یک عکاس سفر احترام گذاشتن به سوژهاش را فراموش کند.
لاوت در این باره میگوید: «من همیشه سعی میکنم حداقل یاد بگیرم که به زبان محلی چگونه باید بگویم «میتوانم از شما عکس بگیرم؟» و اگر بتوانم اصطلاحات دیگری مانند «شما بسیار زیبا هستید» را هم یاد میگیرم. بخش عمدهای از عکاسی سفر به نحوه برخورد شما با مردم برمیگردد. اگر با انرژی مثبت به یک نفر نزدیک بشوید و واقعاً این احساس را به آنها متبادر کنید که فوقالعاده به نظر میرسند، احتمال اینکه آن شخص به شما اجازه بدهد که از او عکاسی کنید بسیار بیشتر است.»
“لاوت معتقد است که بهترین راه برای پیشرفت در عکاسی سفر، تمرکز بر روی برقراری ارتباط با افراد آن مکان است. ”
به جز دانستن اینکه باید چگونه برای عکس گرفتن اجازه بگیریم، لازم است دقت کنیم که چه زمانی برای درخواست کردن مناسب است. لاوت در این زمینه میگوید: «مهم است که از آداب و رسوم فرهنگی و تابوهای مربوط به عکس گرفتن در کشورهایی که از آنها بازدید میکنید آگاهی داشته باشید. در بعضی فرهنگها، عکس گرفتن خصوصاً از کودکان و سالمندان یا در مکانهای مذهبی میتواند بسیار بیادبانه تلقی شود. سعی کنید هر چه بیشتر درباره قوانین آداب و معاشرت آن محل قبل یا در طول سفر یاد بگیرید. اگر نمیتوانید اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق اینترنت یا کتابهای راهنما پیدا کنید، سعی کنید از افراد محلی که در زمینه گردشگری کار میکنند، یا از طریق صحبت کردن با کارکنان هتل، رانندگان تاکسی و راهنمایان تور هر چه بیشتر درباره هنجارهای فرهنگی آن مکان یاد بگیرید.»
“در بعضی فرهنگها، عکس گرفتن خصوصاً از کودکان و سالمندان یا در مکانهای مذهبی میتواند بسیار بیادبانه تلقی شود. ”
5. مبادله کنید
معمولاً عکاسان از عکسها بیشتر از سوژهها بهره میبرند، بنابراین لاوت همیشه سعی میکند تا در ازای عکسی که میگیرد با سوژههایش یک نوع تبادل داشته باشد.
اصول اخلاقی عکاسی پرتره؛ در دره مقدس پرو، لاوت از زنان بومی آمارو عکاسی کرد و در ازای آن به آنها پرتره پولارویدشان را داد. | عکس: Lucy Laucht
او در این مورد چنین میگوید: «من در کوبا از بچهها عکاسی میکردم، آنها دوست داشتند هر عکسی را که میگرفتم ببینند. بچهها مقابل دوربین خیلی راحت بودند. معلوم بود که برایشان عادی بود که از آنها عکاسی بشود، اما به دیدن عکس خودشان عادت نداشتند. یادم آمد که هر چند مشغول عکاسی با دوربین دیجیتال هستم اما یک دوربین پولاروید هم در کیفم دارم. از آنها با دوربین پولاروید عکس گرفتم و همان موقع عکسهایشان را به آنها دادم تا برای خودشان نگهش دارند. از آن موقع، هنگام سفر، حتی وقتی که بیشتر با DSLR عکاسی میکنم، یک دوربین چاپ فوری هم همراه خودم دارم. به نظرم این روش واقعاً مفیدی است که بتوانیم یک تبادل خوب با سوژههایمان داشته باشیم.»
6. ارتباطتان را با سوژه تقویت کنید
بین تمام این نکات لاوت معتقد است که بهترین راه برای گرفتن عکسهای بهتر در سفر، تمرکز روی برقراری ارتباط با مردم آن مکان است. او میگوید: «به نظرم واقعا مهم است که هر جور که میتوانید با سوژههایتان قبل از عکاسی تا حدی ارتباط برقرار کنید. اگر مقداری وقت با شخصی بگذرانید، حتی اگر به یک زبان صحبت نکنید، آنها هم به شما زمان بیشتری اختصاص میدهند. مضاف بر اینکه، به عنوان یک مسافر، اگر بتوانید واقعاً با موضوع خود ارتباط برقرار کنید، با تجربه بسیار غنیتری آن مکان را ترک خواهید کرد.»
اهمیت برقراری ارتباط با سوژه ممکن است بدیهی به نظر برسد اما لاوت اهمیت این موضوع را با هر سفری که میرود بیشتر از پیش درک میکند. «برخی از باورنکردنیترین تجربیات سفر من که هیچ وقت از پیش برنامه ریزی شده نبودند یا روی رخ دادنشان حساب نکرده بودم و برخی از بهترین عکسهایی که تا الان گرفتهام نتیجه همین موقعیتها است.»
اصول اخلاقی عکاسی پرتره؛ یکی از مردان قبیله راباری برای لاوت در تپه جاوای در راجستان، هند فیگور میگیرد. | عکس: Lucy Laucht
این موضوع برای لاوت بیشتر از همیشه در سفرش به همراه گروهی از عکاسان و فیلمبرداران به روستاهای نزدیک تپههای جاوای در راجستان هند نمود داشت. او درباره این تجربهاش چنین میگوید: «برای این پروژه، کارفرما از ما عکسی میخواست که هنگام غروب بر روی قله گرفته بشود. در راه بالا رفتن از تپه به گروهی مردم محلی قبیله راباری برخوردیم که داشتند چپق میکشیدند. آنها انگلیسی صحبت نمیکردند و ما هم به زبان آنها حرف نمیزدیم، اما آنها به تجهیزات ما علاقه نشان دادند و ما هم برخی از عکسهایی که گرفته بودیم را به آنها نشان دادیم. بعد از سپری کردن کمی زمان با گروه من از یکی از آنها سؤال کردم که آیا میتوانم از او عکس بگیرم؟ (عکس بالا) تا به امروز، به نظرم این عکس، یکی از بهترین عکسهایی است که گرفتم و برای من مصداقی عالی از رضایت ناشی از کم کردن سرعت در سفر و برقراری ارتباط با سوژهای است که میخواهید از او عکاسی کنید.»