حتما شما هم خبر احتمال
اخراج قشم از فهرست میراث جهانی یونسکو را شنیده‌اید. خبری که این روزها به بحث داغ شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و نگرانی‌های زیادی را برای فعالان گردشگری به وجود آورده است. احداث مرکز پرورش میگو در حریم «غار نمکی» قشم شاید مهم‌ترین دلیلی باشد که برای این خبر متأثرکننده برشمرده می‌شود. در ادامه با
اسمارتیز همراه باشید تا با هم از جزییات این خبر بیشتر مطلع شویم.
شاید اینها را هم بپسندید!
ژئوپارک‌ها چه هستند؟
ژئوپارک به منطقه‌ای گفته می‌شود که مرزهای کاملا مشخصی دارد و دربرگیرنده‌ی میراث زمین‌شناختی یک ناحیه است. این میراث زمین‌شناختی، کمیاب و نادر بوده و در آن گستره جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی ارزشمند هم یافت می‌شود. لازم است که این محدوده با مدیریتی دقیق اداره شود و چند پدیده‌ی بارز زمین‌شناسی داشته باشد. این منطقه همچنین باید بتواند در توسعه‌ی اقتصاد محلی جوامع سهم مؤثری ایفا کند. قشم در حال حاضر اولین ژئوپارک‌های ثبت شده‌ی خاورمیانه و ایران در سازمان جهانی یونسکو به شمار می‌رود. اما آیا این عنوان برتر همچنان ادامه خواهد یافت؟
علت احتمال خروج قشم از یونسکو
واگذاری بخشی از زمین‌های اطراف «غار نمکی» قشم به مراکز پرورش میگو، این روزها نگرانی زیادی در مورد حفظ بقای ژئوپارک قشم در یونسکو ایجاد کرده. این زمین‌ها به دلیل نقض حریم
جاذبه‌های ژئوپارک قشم تأثیر منفی بر این پدیده‌های زمین‌شناختی خواهند گذاشت.
میراث طبیعی زمین در صورت تخریب، قابل جبران نیستند.
هدف از واگذاری زمین‌ها احداث اقامتگاه و مرکز پرورش میگو و آبزیان دیگر بوده. اما بررسی‌های اخیر نشان از نقض حریم بعضی آثار تاریخی و طبیعی قشم در این محدوده بر اثر این واگذاری را می‌دهد. غار خربس، غار نمکدان، جزایر ناز و تالاب پرندگان دوکوهک در سواحل شمالی جزیره قشم از جمله جاذبه‌هایی هستند که در صورت واگذاری این زمین‌ها آسیب جدی خواهند دید. این تعرض جدی به حریم آثار ارزشمند قشم بیش از هر زمان دیگری اعتراض فعالان میراث فرهنگی، گردشگری و جوامع محلی را در دفاع از این جاذبه‌ی ارزشمند برانگیخته.
کارت قرمز برای اخراج قشم از یونسکو؛ اقدامی سابقه‌دار
قشم در سال 1385 به عضویت سازمان جهانی یونسکو درآمد، اما بعد از گذر 6 سال و به دلیل مشکلات مدیریتی در سال 1391 از یونسکو اخراج شد. ژئوپارک قشم در سال 1396 بار دیگر به ثبت سازمان جهانی یونسکو درآمد. اما مشکلات مدیریتی جدید، بیم اخراج دوباره‌ی قشم را از ژئوپارک‌های جهانی یونسکو افزایش داده است.
سال 99 موعد بازدید چهارسالانه‌ی کارشناسان یونسکو از ژئوپارک قشم است.
بازرسان سازمان یونسکو هر 4 سال یکبار از مناطق ثبت شده بازدید می‌کنند تا از سلامت جاذبه‌های آن اثر اطمینان حاصل کنند. با نزدیک شدن این تاریخ و احتمال جدی شدن واگذاری این زمین‌ها، نگرانی برای خارج شدن این ژئوپارک از سازمان یونسکو جدی‌تر شده است.
چه اقداماتی تا به حال به نفع ژئوپارک قشم صورت گرفته است؟
به گزارش ایسنا، مسعود رحمانی –رئیس دادگستری شهرستان قشم- از تشکیل شورای حفاظت از اراضی در محل دادگستری خبر داد. این شورا با حضور دادستانی، سازمان منطقه آزاد، شیلات و منابع طبیعی، اداره ثبت، جهاد کشاورزی و نهادهای دیگر تشکیل شد تا تعدادی از طرح‌ها را در این مناطق متوقف یا اصلاحاتی در محدوده‌ی آن ایجاد کنند.
زمین‌های اطراف غار نمکی در حال واگذاری به کارگاه‌های پرورش میگو است.
امیری کاظمی، مدیریت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری قشم در مصاحبه‌ای با ایسنا به دو روش واگذاری زمین در ژئوپارک قشم اشاره کرد. واگذاری زمین در قشم یا با انجام تشریفات اداری و با کسب مجوز از سازمان منطقه آزاد قشم صورت می‌گیرد یا خارج از اختیارات سازمان منطقه آزاد قشم و عمدتا هم جهاد کشاورزی استان به عنوان متولی شیلات انجام می‌شود. در مورد روش دوم بیشتر احتمال دارد که واگذاری زمین با نگاه تخصصی صورت نگیرد و چنین نقض حریم‌هایی اتفاق بیفتد.
فشار افکار عمومی: آیا این طرح متوقف شده است؟
فشار افکار عمومی و بازتاب رسانه‌ای این خبر بالاخره موجب شد تا هیئت ارزیابی به همراه یک مقام قضایی در روز 8 بهمن‌ماه به بازدید میدانی محدوده‌ی غار نمکی بروند. نتیجه‌ی این بازدید کارشناسانه در محدوده‌ی گنبد نمکی قشم، دستور توقف این پروژه تا زمان مشخص شدن ابعد پروژه شد. رضا صفایی –دادستان قشم- این اقدام را در راستای احقاق حقوق عامه و حفاظت از اراضی ملی و منابع طبیعی عنوان کرده. وی اطمینان داد که در صورت محرز شدن چنین تخلفی ضمن رسیدگی قضایی و مجازات مرتکبین با مدیران مربوط به لحاظ عدم نظارت برخورد قانونی خواهد شد.