برنامه‌ی سفر به تنگه هایقر فارس

بهترین زمان سفر به تنگه هایقر اواخر زمستان و اوایل بهار است. در این زمان به خاطر سبز بودن پوشش گیاهی منطقه، هوا بسیار لذت‌بخش و خنک است. از آنجایی که تنگه هایقر بخشی از منطقه‌ی زاگرس به حساب می‌آید، از پرگیاه‌ترین مناطق کوهستانی ایران است که به عنوان یکی از 8 منطقه‌ی مهم دارای پوشش گیاهی و دارویی خاورمیانه شناخته شده. مثلا بادام وحشی از درخت‌های این تنگه است که بادام ریزی دارند. عشایری که در این منطقه هستند از شاخه‌ی بادام برای جارو استفاده می‌کنند. چون شاخه‌ی بادام تلخ است مانع ورود و هجوم حشرات و موجودات ریز به داخل محل اقامت‌شان می‌شود.
برنامه‌ی پیمایش تنگه‌ی هایقر می‌تواند یک روزه یا دو روزه باشد. اگر از لحاظ جسمانی آمادگی کامل داشته باشید و تجهیزات کوهنوردی و صخره‌نوردی‌تان کامل باشد، می‌توانید برای برنامه‌ای دو روزه برنامه بریزید. در غیر این صورت، سفری یک روزه و پیمایشی 3 تا 4 ساعته برای تنگه هایقر مناسب خواهد بود.
اگر طرفدار فیلم‌های آمریکایی باشید، بدون شک برای یک‌بار هم که شده گرند کنیون آریزونا را دیده‌اید. منظورم همان دره‌ی مخوفی است که تبهکاران در آن کمین می‌کنند. در فیلم‌ Transformers 2007 هم از گرند کنیون به عنوان یکی از لوکیشن‌ها استفاده شده. حالا قصدم از گفتن این حرف‌ها چه بود؟ خواستم بگویم برنامه‌ی سفری که قرار است بخوانید، برنامه‌ی سفر به گرند کنیون ایران یعنی تنگه هایقر است. اشکال جغرافیایی این تنگه هم مانند گرند کنیون آمریکاست که متاسفانه مهجور مانده. البته این نکته را هم باید بگویم که بعضی‌ها هم معتقدند که تنگه شیرز لرستان گرند کنیون ایران است. 

شروع سفر به تنگه هایقر

برای شروع سفر به تنگه هایقر، اول باید خودتان را به شیراز و سپس شهر فیروزآباد برسانید. اگر  هم در شیراز هستید یا با ماشین شخصی قصد سفر دارید طبیعتا کارتان راحت‌تر خواهد بود اما اگر هم ماشین نداشتید اشکالی ندارد. تاکسی‌ها و اتوبوس‌های زیادی از شیراز به فیروزآباد می‌روند و از آن طرف هم با کرایه‌ی تاکسی می‌توانید خودتان را به تنگه هایقر برسانید.
فرض می‌کنیم شما می‌خواهید برنامه سفر به تنگه هایقر را از شیراز شروع کنید پس بهتر است صبح خیلی زود سفر جاده‌ای را شروع کنید تا قبل از گرمای ظهر به تنگه برسید. اول از همه باید خودتان را به فیروزآباد برسانید. از شیراز تا شهرستان فیروزآباد حدود 111 کیلومتر فاصله است که یک ساعت تا یک ساعت و نیم طول می‌کشد. البته مدت زمان سفر بسته به وسیله‌ی نقلیه‌ی شما و تعداد دفعات توقف تغییر خواهد کرد.

در راه رسیدن به تنگه هایقر چه ببینیم؟

حدود 6 کیلومتر مانده به فیروزآباد، شهر باستانی گور فیروزآباد قرار گرفته که اگر از روی نقشه‌ی هوایی یا گوگل مپ به آن نگاه کنید، شهری دایره‌ای را می‌بینید. این شهر از دوره‌ی ساسانی به یادگار مانده و میل  بلندی که وسط شهر قرار دارد از مهم‌ترین بناهای به جا مانده از این شهر است. توصیه می‌کنم بعد از سفر به تنگه هایقر به اینجا سر بزنید، چون اگر بخواهید قبل از دیدن تنگه به اینجا بروید، در برنامه‌ریزی سفرتان کمی به مشکل برمی‌خورید و زمان مناسبی به تنگه هایقر نخواهید رسید.
بعد از رسیدن به فیروزآباد باید وارد جاده‌ی قیر-فیروزآباد شوید و 37 کیلومتر به سمت جنوب ادامه‌ی مسیر بدهید. در این راه باید از شهرک شهید دستغیب عبور کنید تا به دوراهی قیر- هنگام می‌رسید. در سمت راست جاده، فرعی قیر-هنگام قراره گرفته که خوشبختانه آسفالته است و مشکلی نخواهید داشت. 10 کیلومتر باید در مسیر آسفالته و پیچ در پیچ مسیرتان را ادامه دهید تا به تابلوی «تاسیسات سد هایقر» برسید. در حقیقت از کنار ورودی سد باید به تنگه هایقر وارد شوید. در این قسمت باید با کوله‌پشتی‌تان و پای پیاده مسیر را ادامه دهید.
1.     حتما کفش مناسب کوهنوردی یا صندل پیاده‌روی خوبی داشته باشید تا در مسیر پیمایش دچار خستگی نشوید.
2.    آب آشامیدنی، کیسه‌ی زباله، وعده‌های غذایی، پاوربانک و کلاه آفتاب‌گیر با خودتان داشته باشید.
3.    حتما برنامه‌ی بازدیدتان را با نزدیک‌ترین افرادی که می‌شناسید در میان بگذارید.
4.    هنگام پیمایش مواظب جانوران وحشی و خطرناکی مثل مار، عقرب و رتیل زیر صخره‌ها باشید.
از آن طرف اگر با محلی‌ها صحبت کنید ممکن است اسم «گلن اوچان» را هم بشنوید. ایلیاتی‌های این منطقه به این تنگه، «گلن اوچان» هم می‌گویند که معنی‌اش می‌شود «عروس‌کُش». گویا در زمان‌های قدیم، عروس و داماد قشقایی بعد از برگزاری مراسم عروسی‌شان، با اسب به این تنگه می‌روند اما شوربختانه عروس به داخل تنگه سقوط می‌کند و می‌میرد.