در شمال استان سمنان شهری با نام زیبای شاهرود واقع شده است. شهری با نسیمهای خنک بهاری، آفتابهای سوزان و زمستانهای سرد. البته که شاهرود این خصلت خود را از کویرهای اطرافش به ارث برده است. شاید با وجود این مشخصات هنوز ذهن بسیاری با واژه شاهرود غریبه باشد. اما نام
که میآید آشناییها چند برابر میشود. جنگلی سر سبز که در دل آب و هوایی خشک به وجود آمده و اکنون جزو دیدنیهای مهم استان سمنان است. اما شاهرود علاوه بر این جاذبههای طبیعی، بناهای تاریخی را نیز در دل خود جای داده است.
شاهرود از این بناهاست که بیش از یک قرن مهمان شهر است و در کنار دیگر آثار تاریخی شهر خوش میدرخشد.
خانه یغمایی ها با معماری سنتی خود از جاذبه های شاهرود است
بهترین زمان برای دیدن خانه یغمایی ها شاهرود
در خانه یغمایی های همیشه به روی بازدیدکنندگان باز است. شما هر زمان که اراده کنید میتوانید به دیدن این خانه و معماری منحصر به فردش بروید. اگر در شاهرود زندگی میکنید کافی است یک ساعت از روز خود را خالی کنید و در کوچههای فرعی خیابان تهران در تاریخ سفر کنید.
اگر قصد سفر به استان سمنان برای دیدن شاهرود را دارید، بهترین زمان ماههای ارپیبهشت و خرداد و یا شهریور است. در این بازه زمانی آب و هوای شاهرود در بهترین حالت خود است. روزها آفتابی نسبتاً نیز همراه با نسیم خنک و شبها نسیم بهاری از شما میزبانی میکنند.
آدرس و راههای دسترسی به خانه یغمایی های شاهرود
آدرس: استان سمنان، شاهرود، خیابان تهران، خیابان 8 شهریور (بهرام)
دسترسی به خانه یغمایی های شاهرود کار سختی نیست. کافی است خود را به شاهرود برسانید. خیابان تهران که این خانه تبریزی زیبا در آن واقع شده از خیابانهای مرکزی شهر است. میدان جمهوری، بولوار کارگر، خیابان شهید مدنی و میدان هفت تیر مسیرهایی هستند که به خیابان تهران منتهی میشوند.
از هر مسیری که وارد خیابان تهران شدید، سراغ میراث فرهنگی شاهرود یا خیابان بهرام را بگیرید. این خیابان درست روبروی بانک صادرات قرار دارد. خانه یغمایی های شاهرود نیز سر نبش یکی از کوچههای فرعی همین خیابان است.
علاوه بر خیابان تهران، خیابانهای مصلا نیز به خیابان بهرام راه دارد. فقط دقت کنید که خیابان بهرام را رد نکنید. چون خیابان مصلا یک طرفه است و باید از خیابان ایستگاه و درست قبل از میدان جمهوری وارد آن شوید.
متاسفانه وسایل نقلیه عمومی در شاهرود کاربرد زیادی ندارد و بیشتر برای مسیرهای دور از دسترس و خیابانهای شلوغ استفاده میشود. در خیابان تهران نیز هنوز خط اتوبوسی محیا نشده است.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط: برای بازدید از خانه یغمایی های شاهرود نیاز به پرداخت ورودی نیست. بازدید از این مکان برای عموم آزاد است.
ساعات دسترسی: خانه یغمایی های شاهرود از شنبه تا چهار شنبه از ساعت 8 الی14 و روزهای پنج شنبه 8 الی 12 در دسترس بازدیدکنندگان است. روزهای جمعه این مکان تعطیل است.
بهترین زمان برای بازدید از خانه یغمایی های شاهرود روزهای پایانی هفته است که ازدحام جمعیت کمتری دارد.
معماری بنای خانه یغمائی ها شباهت زیادی به معماری خانه های معروف یزد دارد
دانستنیهای خانه یغمایی های شاهرود
اولین نکته جالبی که در مورد خانه یغمایی های شاهرود وجود دارد این است که با اینکه این بنا در شاهرود ساخته شده اما معماری آن کاملاً به سبک و سیاق یزدی است. هیچ المانی از معماری مناطق شمالی در این بنا دیده نمیشود و البته همین موضوع نیز آن را جذاب کرده است.
سن خانه یغمایی های شاهرود به حدود یک قرن میرسد. به گفته تاریخ شناسان این خانه در سال 1304 یا 1305 به دستور یکی از تجار مشهور شاهرود ساخته شده است.
بزرگ خاندان یغمایی که علاقه بسیاری به معماری یزدی داشت معمار زیر دست و ماهر یزدی یعنی استاد مهدی حیدریان را از یزد به شاهرود دعوت کرد تا کمی از زیباییهای یزد در دل شاهرود تزریق کند. از آنجا که آب و هوای این دو شهر شباهت زیادی بهم دارند، ساخت این سبک خانه نیز به خوبی پیش رفت و تاکنون نیز پا برجا مانده.
خانه یغمایی های شاهرود در سال 1380 در فهرست آثار ملی ثبت شد. پس از این توجهات به این بنا بیشتر شد و در سال 1391 نیز مورد بازسازی قرار گرفت. از همان زمان این بنا به اداره میراث فرهنگی شاهرود اختصاص یافت و در روزهای وسط هفته نیز میزبان هنر بانوان کارآفرین است.
از ویژگیهای این بنا که باعث شده از فاصله دور نیز قابل تشخیص باشد، بادگیر بلند آن است که به نوع خود در شاهرود تک است و مانند آن نداریم. بادگیر چهاروجهی این سازه نشان از اصالت یزدی آن دارد. هرچند به اندازه بادگیرهای یزدی بلند نیست. اما به دلیل ارتفاع شاهرود از سطح دریا از نظر معمار بنا، ارتقاع بادگیر مناسب بوده است.
اتاق حوضخانه نشانه دیگری از یزدی بودن معماری خانه یغمایی های شاهرود است. این محوطه در قدیم یرای تصفیه هوای غبار آلود استفاده میشده است. به این صورت که بادهای تابستانی که همراه با گرد و غبار وارد محیط میشدند در برخورد با هوای مرطوب حوضخانه غبازشان تهنشین میشد و به نسیمی خنک و تمیز تبدیل میشدند.
فضای کلی خانه به صورت یک حیاط مرکزی با اتاقهای دورتادور ساخته شده است. هنگام ورود پس از عبور از یک دالان کوچک به این حیاط خواهید رسید. در میانه حیاط نیز یک حوض نسبتاً بزرگ قرار دارد. حوضخانه درست زیر بادگیر قرار گرفته و در اطراف آن نیز اتاق مهمان، ایوان و آب انبار قرار دارد.
در کنار دالان ورودی خانه پلکانی مارپیچ قرار دارد که به بام خانه راه دارد. متأسفانه برخلاف خانههای یزدی در معرض بازدید، بام این خانه بر روی بازدیدکنندگان بسته است.
اتاقهای زمستانه در شمال ساختمان قرار دارند تا در زمستان سرمای کمتری به سمتشان هدایت شود. معمار حرفهای بنا در ساخت این خانه به تفاوت اقلیم دو شهر یزد و شاهرود نیز توجه داشته و به سعی کرده با ایجاد تغییراتی جزئی مطابق با آب و هوای شاهرود، رضایت یغمائی بزرگ را نیز جلب کند.
خانه یغمایی های شاهرود تنها خانه این شهر است که بادگیر دارد. به همین دلیل نیز پیدا کردن آن بسیار راحت است. البته ممکن است با سؤال کردن از مردم چیزی دستگیرتان نشود. چون بسیاری آژ مردم شاهرود از وجود این بنا در شهر خود خبر ندارند.
راهنمای بازدید از خانه یغمایی های شاهرود
خانه یغمایی های شاهرود در میان آثار تاریخی این شهر اهمیت فراوانی دارد. این اثر در واقع نگینی از معماری شمال غرب ایران در شرق ایران است! همین موضوع نیز باعث شده بسیاری از تورهای طبیعت گردی استان سمنان از این شهر گذر کرده و از خانه یغمایی های شاهرود دیدن کنند.
اگر شما هم برای دیدن معماری یزدی در شرق ایران کنجکاو شدهاید، کوله بار خود را ببینید و به سمت شاهرود بروید. فراموش نکنید که در این شهر از آفتابهای سوزان در فصل گرما در امان نخواهید بود. پس با خود کلاه بردارید و بقیهاش را به دست نسیمهای خنک شهر بسپارید.
خانه یغمایی های شاهرود معمولاً در ساعات میانی روز به دلیل حضور کارآموزها و برگذاری کلاسهای آموزشی کمی شلوغ هستند. از آنجایی که بازدید از این بنا وقت زیای نمیبرد ما به شما توصیه میکنیم در ساعات نزدیک یه تعطیلی یعنی ،12 الی 14 به خانه یغمایی های شاهرود بروید.
در نهایت پس از اینکه همه بخشهای خانه یغمایی های شاهرود را دیدید میتوانید با قدم زدن در خیابان بهرام دیگر آثار تاریخی شاهرود را ببینید و از بازارهای خیابان ایستگاه که فاصله کمی تا این خیابان دارد سوغاتی شاهرود یعنی نان قندی، نان کاک و... را خریداری کنید.