هر چقدر که به ماه اسفند نزدیکتر میشویم، شور و شوق سال نو در شهر برجستهتر میشود. مغازهها حال و هوای تازهای میگیرند،
بازار تهران از همیشه شلوغتر و دوست داشتنیتر میشود، بوی سبزه و سمنو تمام شهر را پر میکند و خانوادهها با هیجان به خرید سال نو مشغول میشوند. با
اسمارتیز همراه باشید تا هم
لحظه تحویل سال 99 را به شما بگوییم و هم شما را با فلسفهی نوروز بیشتر آشنا کنیم.
شاید اینها را هم بپسندید!
لحظه تحویل سال 99
ساعت تحویل سال 99، ساعت 7 و 30 دقیقه و 27 ثانیهی روز جمعه 1 فروردین ماه مطابق با 25 رجب سال 1441 هجری قمری و 20 مارس سال 2020 میلادی است و قرار است در این لحظه، وارد سال 1399 هجری شمسی شویم و آغاز سال جدید و رسیدن بهار را جشن بگیریم. سال 1399 سال موش است. همچنین سال 1399 سال کبیسه است؛ یعنی اسفند آن 30 روز دارد و این پدیده هر 4 سال یک بار اتفاق میافتد.
تاریخچهی عید نوروز
جشن و شادی در فرهنگ ایران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده است. قدمت عید نوروز به 3 هزار سال قبل برمیگردد و برای پیدایش آن دو افسانه وجود دارد:
- میگویند که جمشید در اولین روز بهار، هنگامی که از کاخ خود در جنوب دریاچه ارومیه خارج میشده است، متوجه تغییراتی در فضای اطرافش میشود و تحت تاثیر آفتاب زیبای آن روز قرار میگیرد و به دستور برپایی جشن میدهد. پس از آن هر ساله این روز را جشن گرفتهاند و نام آن را نوروز نامیدند.
- در شاهنامه آمده است که جمشید در حال عبور از آذربایجان بوده است که برای استراحت توقف میکنند و وی روی تختش مینشیند. نور خورشید به تاج وی میتابد و نوری خیره کننده از آن بازتاب میشود که موجب شگفتزدگی اطرافیانش میگردد، گویی که دنیا نورانی میشود و شادی کاروان جمشید را فرا میگیرد و همه آن روز را به عنوان نوروز نام گذاری کردند و از آن پس هر ساله آن را جشن گرفتند.
البته عید نوروز در زمان هخامنشیان اهمیت ویژهتری پیدا کرد؛ تا حدی که در این روز مجرمان را میبخشیدند، نظامیان ترفیع میگرفتند و همه به پاکسازی محیط زندگیشان مشغول میشدند. همچنین رسم عیدی دادن بزرگترها به کوچکترها از این دوران رایج گشته است. مرسوم بوده است که از روز اول تا پنجم بهار مردم کشور نزد شاه میرفتند و مشکلاتشان را با او در میان میگذاشتهاند که به این دوره نوروز عامه یا کوچک میگفتهاند. در روز ششم که به نوروز بزرگ شهرت داشته است، شاه تصمیماتی را که برای طبقات مختلف جامعه گرفته بود را بیان و دینش را بر آنها ادا میکرد.
تحویل سال 99؛ هفت سین از سنت های فراموش نشدنی ایرانیان است
حیوانهای نماد سال نو
پس از حملهی مغول دورهی دوازده سالهای که توسط منجمان ترک ترتیب داده شده بود در ایران رواج یافت که روی هر کدام از سالهایش نامی متفاوت گذاشته شده بود. این دوره از سال موش آغاز میشود و با سال خوک پایان مییابد و سپس دوباره نوبت سال موش میرسد. البته به مرور زمان فرهنگ چینی این دورهها نیز وارد ایران شد که شکل امروزی این نمادها مربوط به چین میشود. در ادامه به معرفی ترتیب این حیوانات میپردازیم.
- سال موش: این سال نماد رسیدن به موفقیت و ثروت برای افراد باهوش است.
- سال گاو: سال تحمل، صبوری و خوشبختی است.
- سال ببر: سال شجاعت، همت و شکیبایی است.
- سال گربه یا خرگوش: گربه نماد مهربانی، آرامش، عشق و محبت است.
- سال اژدها یا نهنگ: سال اژدها نماد رسیدن به قدرت و احترام است.
- سال مار: سال تیزهوشی و بخشندگی است.
- سال اسب: اسب نماد نجابت، پشتکار، انرژی، هوش و دلسوزی است.
- سال بز یا گوسفند: این سال نماد دلسوزی، ادب و آرامش است.
- سال میمون: میمون نماد هوش و ذکاوت، استعداد و ذوق است.
- سال سگ: سال وفاداری، دلسوزی و شادی است.
- سال خروس: سال روشنی، صداقت و محبت است.
- سال خوک: خوک نماد ثروت، عزت و صداقت است.
فلسفهی سفرهی هفتسین
از دیرباز در ایران برای هر جشنی سفرهای پهن میگشته است که عید نوروز نیز از این قاعده مستثنی نیست. سفرهی هفت سین در ابتدا هفت شین بوده است و اساس آن مقدس بودن عدد هفت است. هفت شین شامل شهد، شمع، شراب، شمشاد، شاخه نبات، شربت و شیرینی بوده که پس از ورود اسلام به ایران و حرام شدن شراب، آن را با سرکه جایگزین کردند و به همین علت هفت شین به هفت سین تغییر یافت. اکنون به معرفی اجزای هفت سین و نماد هر کدام میپردازیم.
- سبزه: نماد شادابی، طراوت و وابستگی انسان به طبیعت است.
- سیر: نماد مناعت طبع، قناعت و تندرستی است.
- سیب: نماد طراوت، سلامتی و مهرورزی است.
- سمنو: نماد رونق و باروری گیاهان است چرا که از گندم تازه تهیه میگردد.
- سنجد: سنجد نماد عشق، محبت، خانواده و دوستی است.
- سماق: نماد شادی زندگی و صبر و بردباری است.
- سرکه: نماد رضایت و شکیبایی است.
البته بر سر سفرهی هفت سین اقلام دیگری نیز گذاشته میشوند؛ مانند تخممرغهای رنگی که نماد آفرینش و شادی هستند، سکه که نماد روزی و خیر و برکت است، قرآن کریم به نشانهی توکل دائمی به خداوند و درخواست سالی پر از آرامش، آیینه و شمع که نماد روشنایی هستند، ماهی که نماد زندگی است و سنبل که طراوت و سرزندگی را القا میکند. شاید بتوان گفت زیباترین رسم عید نوروز همین سفرهی هفتسین باشد که یادآور زندگی و الزاماتش است.
دو افسانهی نوروز
- حاجی فیروز: حاجی فیروز نماد آمدن بهار و تمام شدن سرما است. صورت سیاه وی نشاندهندهی پایان ناپاکیها و سیاهیها و همچنین مژدهی آمدن سال جدید است؛ همچنین لباس قرمز حاجی فیروز نماد آمدن یک تغییر بزرگ میباشد. او به همراه غلامش برای مردم لطیفه تعریف میکنند تا مردم را شاد کنند و بخندانند. همچنین او سمبل یک فرد آزاده است که با رقص و پایکوبی شادی را به مردم میبخشد.
تحویل سال 99؛ حاجی فیروز در لباس قرمزش رنگ دیگری به شهر می بخشد
- عمو نوروز و ننه سرما: افسانه این دو عاشقانهی کهن و اصیل ایرانی است. عمو نوروز و ننه سرما میخواهند عاشق هم هستند. ننه سرما یک ماه مانده به آمدن عمو نوروز (اولین روز بهار) شروع به خانه تکانی میکند و درست در هنگامی که عمو نوروز میآید به علت خستگی بیش از حد خوابش میبرد و او را نمیبیند و وقتیی بیدار میشود عمو نوروز رفته است و او باید یک سال دیگر صبر کند. همچنین در برخی از افسانهها آمده است که اگر این دو موفق به ملاقات با یکدیگر شوند جهان به پایان خواهد رسید. خلاصه آن که پس از هر سرما و ناامیدی، بهار میآید و روح و امید تازهای به موجودات میبخشد.
آداب عید نوروز
عید نوروز آدابهای بسیاری دارد که برخی از آنها دیگر جایگاه گذشتهی خود را از دست دادهاند و برخی هنوزم مورد توجه قرار دارند. عید دیدنی از آن دسته رسمهایی است که مانند سابق ادامه دارد. در روز اول فرودین کوچکترها به دیدن بزرگترها میروند تا نشان دهند که هرگز آنها را از خاطر نمیبرند و قدردان آنها هستند. بزرگترها نیز با آجیل و شیرینی از آنها پذیرایی میکنند و با دادن مقداری پول که در میان صفحات قرآن کریم بوده است یا هدیهای کوچک برای کوچکترها رونق و روزی آرزو میکنند. یک رسم دیگر که هنوز هم طرفدار دارد، صرف سبزی پلو با ماهی در شب عید است.
تحویل سال 99؛ شب های عید با سبزی پلو با ماهی
از دیگر رسوم عید که هنوز پا برجاست، خانه تکانی است. در فرهنگ ایرانیان همواره بر نظافت و پاکیزگی تاکید شده است و ایرانیان هر ساله در ماه اسفند شروع به تمیز کردن محیط زندگی خود میشوند. همچنین برای عید لباسهای تمیز بر تن میکنند تا بر این سنت تاکید کرده باشند. فلسفهی دیگری نیز پشت خانه تکانی پنهان شده است و آن این است که علاوه بر تمیز کردن خانهها باید دلها را از کینه و غم نیز پاک کرد. چهارشنبه سوری یکی از رسوم زیبای نوروز بوده است که متاسفانه امروزه از بین رفته و جای خود را به ترقه بازی و آتش بازیهای خطرناک داده است. چهارشنبه سوری در گذشته به این صورت بوده است که تمامی خانوادهها دور هم جمع میشدند و کنار هم میخندیدند، خاطره تعریف میکردند و با گفتن زردی من از تو، سرخی تو از من از روی آتش میپریدند. همچنین در برخی از مناطق کشور پس از پریدن از روی آتش کوزهای میشکستند زیرا بر این باور بودهاند که بدی و شومی به درون کوزه میرود.
تحویل سال 99؛ زردی من از تو، سرخی تو از من
روی هم رفته عید نوروز بهانهای است تا کینهها را کنار بذاریم، دور هم جمع شویم و شادیمان را با خانواده و دوستانمان تقسیم کنیم. امیدواریم شما نیز لحظه تحویل سال 99 را کنار خانواده و کسانی که دوستشان دارید سپری کنید.