وقتی نام تهران بر سر زبانها میآید در ذهن همه ما شهری شلوغ، پر از سر و صدا و دود مجسم میشود. اما تهران تنها شهری ماشینی با آدمهایی پر مشغله نیست. تهران به عنوان شهری قدیمی که حدود یک قرن پایتخت کشور بوده است، در دل خود رازها و حرفهای زیادی برای گفتن دارد. آثار تاریخی نهفته در گوشه گوشه این شهر، هرکدام داستانی از یک عصر و دوران را حکایت میکنند.
کاخ نیاوران از آن دسته آثاری است که اسرار زندگی آخرین شاه ایران را در خود نهفته است. این کاخ در دل باغی سرسبز و زیبا قرار دارد. باغی که در ابتدا نی زاری بیش نبوده اما بعدها به مکان مورد علاقه محمدرضا شاه پهلوی تبدیل میشود.
کاخ نیاوران در سال 1337 به دستور محمدرضا شاه تأسیس شد. در ابتدا قرار بود فضای داخلی کاخ تنها برای پذیرایی از مهمانان مهم مورد استفاده قرار گیرد. خوش ساخت بودن و زیبا بودن آن باعث شد محمدرضا شاه آن را به عنوان محل زندگی و کار خود انتخاب کند. اگر هنوز با اعجازهای کاخ نیاوران آشنا نشدهاید، در ادامه با
اسمارتیز همراه باشید.
بهترین زمان برای بازدید از کاخ نیاوران
از سرسبزی باغ نیاوران هرچه بگوییم کم است. باغی که در ابتدا در دوران فتحعلی شاه و در دل نیزاری خشک ساخته شده بود. در دل این باغ ساختمانهای زیادی ساخته شد. یکی از زیباترین آنها ساختمان صاحبقرانیه بود که به دستور ناصرالدین شاه بنا شد. اما در نهایت محمدرضا شاه با دستور ساختن کاخ نیاوران آخرین ضربه را زد و مدرنترین کاخ سلطنتی ایران را بنا کرد. کاخ نیاوران اولین کاخ سلطنتی با سقف باز شو است. یعنی اگر شانس با شما یار باشد میتوانید در زمان بازدید خود از داخل ساختمان آسمان را نیز بالای سر خود مشاهده کنید. بنابراین اگر میخواهید از بازدید کاخ نیاوران بیشترین لذت را ببرید، بهتر است فصل بهار یا تابستان را برای این کار انتخاب کنید.
برای بازدید فصل بهار یا تابستان را انتخاب کنید | عکس: مانا ام
فصل بهار و به خصوص تعطیلات نوروز طبق معمول موزهها پر میشود از توریستها و مسافران مشتاق از سراسر جهان و ایران. کاخ نیاوران نیز به سبب خاص بودنش مورد توجه بسیاری از توریستها و تاریخ گردهاست. افرادی که دائماً در بازماندههایی از گذشته به دنبال کشف اسرار آن زمان هستند، مسلماً در شلوغی و سردرگمی نمیتوانند به راحتی با تاریخ زندگی و عادات خانواده پهلوی آشنا بشوند. پس اگر در پی بازدیدی بسیار جزئی و با دقت هستید، بهتر است اواخر بهار یعنی اواخر اردیبهشت یا خرداد و یا اوایل تابستان را برای بازدید خود انتخاب کنید.
راه دسترسی به کاخ نیاوران
آدرس: تهران، میدان شهید باهنر (نیاوران)، مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
خوشبختانه کاخ نیاوران در محلی قرار دارد که از سه طرف میتوان به آنها دسترسی داشت. اما همانطور که میدانید، ترافیک و طرح ترافیک تقریباً در همه خیابانهای شهر تهران دیده میشود. بنابراین به شما توصیه میکنیم اگر تا جایی که برایتان مقدور است از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید. مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران هرچند دور میدان
نیاوران واقع شده است، اما ورودی آن در ابتدای خیابان باهنر قرار دارد. بنابراین برای ورود به مجموعه باید وارد خیابان باهنر و ضلع شرقی آن شوید. دو مسیر اصلی برای دسترسی به کاخ نیاوران وجود دارد. اولی خیابان پاسداران و دومی میدان تجریش است که البته مسیر دوم انتخاب آسانتری است.
محوطه و باغ کاخ نیاوران برای پیادهروی فوقالعاده است | عکس: کیوان یاری
دسترسی به کاخ نیاوران با مترو: برای استفاده از مترو باید به دنبال ایستگاه تجریش باشید، از هر کجای شهر که باشید به راحتی میتوانید مترو به سمت تجریش را بیابید. پس از پیاده شدن از ایستگاه تجریش میتوانید با اتوبوس و یا تاکسی به سمت میدان باهنر( نیاوران) و مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران بروید.
دسترسی به کاخ نیاوران با اتوبوس: اگر قصد دارید با اتوبوس به کاخ نیاوران بروید، بهترین انتخاب خط بی آر تی راه آهن – تجریش است. این خط به سرعت شما را به مقصد یعنی همان میدان تجریش خواهد رساند. از میدان تجریش نیز میتوانید با اتوبوس به سمت میدان نیاوران بروید.
دسترسی به کاخ نیاوران با خودرو شخصی: با خودرو شخصی خود نیز بهتر است مسیر تجریش را انتخاب کنید. در این مسیر پس از رسیدن به میدان تجریش وارد خیابان شهرداری شوید. پس از رسیدن به میدان قدس، وارد خیابان باهنر شده و تا میدان نیاوران به مسیر خود ادامه دهید. پس از رسیدن به میدان وارد ضلع شمالی آن شوید. کاخ در این قسمت خیابان نیاوران باهنر واقع شده است.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران همه روزه به غیر از روزهای 14 خرداد(شهادت امام خمینی)، 21 رمضان(شهادت امام علی (ع))، تاسوعا و عاشورای حسینی، 28 صفر و 25 شوال( شهادت امام جعفر صادق(ع)) باز است و امکان بازدید از آن برای عموم آزاد است.
ساعات دسترسی به کاخ نیاوران: شش ماه اول سال از ساعت 9 الی 19، شش ماه دوم سال از ساعت 8 الی 17
هزینه بلیط: برای اتباع ایرانی 2500 تومان و برای اتباع خارجی 15000 تومان
گروههای مشمول بازدید نیم بها:دانش آموزان به صورت گروهی و هماهنگی از طرف مدارس
آزادگان، جانبازان و خانواده شهدا با ارائه کارت شناسایی
دانشجویان به صورت گروهی و با هماهنگی از طریق دانشگاه مربوطه
بسیجیان به صورت گروهی و با هماهنگی از طریق پایگاههای بسیج
بازنشسته به همراه یک نفر با ارائه کارت بازنشستگی
افراد تحت پوشش کمیته امداد با ارائه کارت شناسایی
افراد تحت پوشش بهزیستی با ارائه کارت شناسایی
گروههای مشمول بازدید رایگان:راهنمایان تور با ارائه کارت معتبر راهنمایان گردشگری
کارمندان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
دانستنیهای قبل از دیدن کاخ نیاوران
مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران به جز کاخ نیاوران کاخهای زیبای دیگری نیز دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست. کاخ صاحبقرانیه که بالاتر نیز به آن اشاره کردیم، کاخی است با معماری خاص و متفاوت که نمونه آن در کاخهای دیگر شهر تهران دیده نمیشود. در داخل این بنا تصمیمات بسیار مهم تاریخی گرفته شده است که از جمله مهمترین آنها میتوان به امضای فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه اشاره کرد. تالار جهان نمای این کاخ که هم اکنون در دسترس عموم است، از زیباترین معماریهای معاصر برای مردم است.
از تمام بخشهای کاخ نیاوران دیدن کنید | عکس: پویا کریمی
کوشک احمدشاهی ازدیگر بناهای زیبای داخل مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران است که معماری 8 ضلعی آن بسیار شبیه به سایر کاخهای سلطنتی است. کوشک احمدشاهی را میتوان اولین بنای باغ نیاوران به حساب آورد. این کاخ چند سالی است که در دست مرمت و بازسازی است و هنوز امکان بازدید از آن وجود ندارد.
کاخ نیاوران که اقامتگاه دائمی خانواده محمدرضا شاه پهلوی بوده است، آخرین مکانیست که حضور شاه ایران را به خود دیده است. در تمامی سراها و اتاقهای این کاخ میتوان سلیقه و علایق خانواده پهلوی را مشاهده کرد. در اتاق لباس، لباسهای مخصوص شاه و فرح موجود است که دیدن هرکدام شما را به یاد یکی از مراسم درباری میاندازد.
با قدم زدن در کاخ نیاوران میتوانید به وضوح ورود فرهنگ اروپایی را به ایران و تلفیق آن با هنر ایرانی را ببینید. ستونها و دیوارهایی ساده اما زیبا، تلفیقی از مبلمانهای مینیمالیستی با فرشهای چشم نواز و دستباف ایرانی، لوسترهای بلند و پر از جلوه، همه اینها در کنار هم ترکیبی از این دو فرهنگ است.
تالار آبی کاخ نیاوران که محلی برای پذیرایی از مهمانان ویژه در مراسم مهم بود، از زیباترین تالارهای کاخ نیاوران است. در این تالار جشن سال نو میلادی با حضور جیمی کارتر(رئیس جمهور اسبق آمریکا) برگزار شد. میتوان گفت تالار آبی، ایرانیترین تالار کاخ است. ستونها و دیوارهای گچ کاری شده و منبت کاری شده، سقفی با ارتفاع بلند، لوسترها و چلچراغهای مجلل، همهگی نشان دهنده این موضوع هستند.
راهنمای بازدید از کاخ نیاوران
اگر قصد بازدید از مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران را دارید، بهتر است قبل از آن، یادآور شویم که بازدید از کل مجموعه حدود 3 ساعت وقت میبرد. اما اگر تنها به کاخ نیاوران بسنده کنید، حدود یک ساعت زمان نیاز دارید. پس بهتر است یک آخر هفته بدون مشغله و کار را برای بازدید از این مجموعه انتخاب کنید تا به راحتی بتوانید از تمامی جزئیات و نکات جالب این کاخ سر در آورید.
علاوه بر این، در داخل این مجموعه رستورانها و کافیشاپهای متعددی نیز وجود دارد که میتوانید در بازدید خود سری به آنها بزنید و از غذاهای آنها لذت ببرید.