به شهری میرویم که از قدیمیترین شهرهای جهان است؛ به شوش، پایتخت زمستانی امپراطوری
هخامنشیان و محل زندگی ایلامیان. برای دیدن سر ستونهای کاخ آپادانا داریوش، سفالهای دست ساز ایلامیان و کوزههایی در قبر مردگان و نتیجه کاوشهای 160 ساله باستانشناسان در شوش، به
موزه شوش میرویم. موزه شوش که از مهمترین موزههای ایران است و دیدنش در لیست «بهترین موزههای ایران که باید دید» قرار گرفته.
شاید اینها را هم بپسندید!
بهترین زمان رفتن به موزه شوش
جنوب ایران تابستانهای گرمی دارد. پیشنهاد ما به شما برای دیدن موزه شوش و گشتی در شهر باستانی شوش، از اوایل پاییز تا اواخر فروردین است.
راههای دسترسی به موزه شوش
آدرس: استان خوزستان، شهر شوش، خیابان امام، میدان الزهرا، در مسیر قلعه باستانی شوش، روبروی مقبره دانیال نبی
اگر قصد دارید با قطار به شوش سفر کنید، مسیر زیبای لرستان و جنگل بلوط و رودخانههای زیبایش از جذابیتهای سفر قطاری شما خواهد بود. اما اگر قصد سفر هوایی دارد باید به فرودگاه دزفول یا اهواز بروید. دزفول تا شوش فاصله کمی دارد یعنی حدودا 30 کیلومتر. با ماشین شخصی هم تقریبا تمام مسیر آزاد راه است و تابلوهای زیادی برای پیدا کردن راه خواهید دید.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی به موزه شوش
هزینه ورودی موزه و قلعه شوش برای گردشگران ایرانی: 4000 تومان
هزینه ورودی موزه و قلعه شوش برای گردشگران خارجی: 30000 تومان
ساعات دسترسی در نیمه اول سال 9 صبح تا 5 غروب و در نیمه دوم سال از 9 صبح تا 7 غروب
دانستیهای قبل از دیدن موزه شوش
- موزه شوش در سال 1342 در بهترین نقطه شهر تاسیس شد و در سال 1345 افتتاح
شد. این موزه به خاطر داشتن آثار مهم تاریخ ایران، از مهمترین موزههای
اشیای ایران باستان است.
- آثاری که ابتدا در موزهی شوش به نمایش درآمد که هنوز هم میتوانید آنها
را ببینید، آثاری بود که از کاوشهای محوطههای باستانی خوزستان مثل شوش و
هفت تپه بدست آمد. این آثار، از تمدن ایلام و هخامنشیان به یادگار مانده.
- موزه شوش، در میان باغی بزرگ و با 15 هکتار مساحت ساخته شد اما ساختمان
موزه، 550 متر است و شامل 6 تالار میشود. از آجر برای نمای موزه شوش
استفاده شده است.
- متاسفانه، بخشی از اشیای موزه شوش توسط ژاک دومورگان فرانسوی به موزه لوور
فرانسه برده شد. ژاک دومورگان سرپرست هیئت حفاری فرانسوی در ایران بود و 15
سال در شوش کاوش کرد. قلعه شوش نتیجه ساخت و ساز ژاک دومورگان است.
راهنمای بازدید از موزه شوش
برای دیدن موزه شوش، وارد باغی بزرگ و سرسبز میشوید. بعد از قدم زدن در باغ، به سمت موزه بروید. در محوطه و اطراف موزه، فضاهای شیشهای میبینید که بخشی از آثار مکشوفه که آسیب کمتری میبینند در آنجا و در فضای باز نگهداری میشوند. سر ستونهایی از کاخ آپادانا را میبینید. پایههای ستون کاخ هخامنشیان، در قسمتی دیگر در محوطه آجر و چند شی آجری میبینید. کتیبهای سنگی و متنی روی آن با خط باستانی، سنگی از کاخ هخامنشی منقش به گلهای لوتوس، مجسمههای از اندام و تصویر زن مربوط به زنان ایلامی و مجسمه سنگی حیوانی عظیم با دمی چسبیده به بدن. تمام این آثار مکشوفه از کاوشهای مسجد سلیمان، کاخ آپادانا شوش و محوطه باستانی هفت تپه بدست آمده است.
همانطور که گفتیم، موزه شوش 6 تالار دارد: 4 تالار بزرگ و 2 تالار کوچک. چهار تالار بزرگ موزه شوش مختص آثار دورهی ایلامی، هخامنشی، پارتی و ساسانی است. البته در تالار اول، آثاری از تپه سیلک کاشان هم به نمایش گذاشته شده که به هزارهی اول قبل از میلاد در ایران برمیگردد. هر سوالی که برایتان پیش آمد حتما از کارشناسان موزه بپرسید. آنها بهترین اطلاعات را راجع به این آثار دارند.
در تالاری که مخصوص آثار بدست آمده از تمدن ایلامیان است، جالبترین آثار سفالهای قبور است. ایلامیان طبق یک سنت و اعتقاد به زندگی پس از مرگ، در قبر مردگانشان سفالهایی قرار میدادند که به نسبت موقعیت اجتماعی فرد تعداد و شکل سفالها متفاوت بود. به همین دلیل است که سفالهای زیادی از این نوع در جریان حفاریهای شوش به دست آمد (نزدیک به 4500 قطعه سفال) که البته متاسفانه بخش زیادی از آنها در موزه لوور پاریس به نمایش گذاشته شده است.
مجسمه هرکول
در کل، فضای زیادی از موزه به آثار مرتبط با آیین مردگان اختصاص داده شده که شامل تابوتهای سفالی، سنگی و خمرههای بزرگ سفالی است. به جز این آثار باید از چند شی معروف و مهم موزه هم اسم ببریم:
مجسمه سنگی هرکول در محفظهی شیشهای بزرگ
مجسمه اسب بادار از کاخ آپادانا شوش
نیمتنه سفالی ایلامی
سردیسهای ایلامی و اشکانی
آجرهای لعابدار ایلامی
کتیبههای سنگی به خط اَکدی و سومری
مجسمههایی از سر حیوانات متعلق به دوره ایلامی که به عنوان محافظ در سردر معابدشان قرار میدادند.
آجرهای نوشتهدار از کاوشهای شوش و چغازنبیل که به زبان اکدی، پارسی باستان، آرامی، سُریانی و ایلامی رویشان نوشته شده.
نیمتنه سفالی زن اشکانی که به سبک اشکانی ساخته شده و از حفاری مسجد سلیمان بدست آمده است.
کاسه، پیه سوز، و تنکهای لعابدار از قرن سوم تا ششم، خنجر، بازوبند، سرنیزه و شمشیر.
سردیسهای گلی زن در موزه شوش
“دیوارهای سفالی، گل میخهای تزئینی سفالی و گویهای سفالی در موزهی شوش روی دیوار نصب شدند و از پشت شیشه قابل دیدن هستند. ”
از اشیای جالب دیگر در موزهی شوش، کاسههای مَنداییها است که با اوراد مقدس نقش شده. منداییها یا پیروان آیین یحیی تعمیددهنده که به صابئین هم معروف است، از اقلیتهای مذهبی ایران هستند. از آنجایی که شوش و شوشتر به دلیل داشتن رودخانه، از مکانهای ایدهآل زندگی منداییها بود، این کاسهها هم در این مناطق پیدا شده که الان در موزه شوش به نمایش درآمدند.
اگر به
موزه ملی ایران باستان در تهران سر زده باشید، حتما ماکت قانون حمورابی را هم دیدهاید که اصلش در موزه لوور پاریس نگهداری میشود. این قانون در جریان حفاریهای شوش بدست آمد و بعدها به فرانسه برده شد.
از بخشهای جذاب دیگر موزه شوش، کاخ آپادانا شوش است که به دستور داریوش هخامنشی ساخته شد. این خاک به خاطر آجرهای رنگی و لعابدارش معروف است و تفاوت بزرگش با کاخ آپادانا
تخت جمشید در همین موضوع است. متاسفانه کاوشگران فرانسوی، سنگنگارههای زیادی از این کاخ را تخریب کردند و بخش دیگر را هم با خود به فرانسه بردند. بنابراین چیزهایی که در این بخش خواهید دید، ماکت یا مجسمههای کپی است که اصل آنها در فرانسه نگهداری میشود.
اگر بازدیدتان از موزه شوش تمام شد، پیشنهاد میکنیم در محوطهی باغ موزه سری به فروشگاه هم بزنید. در این فروشگاه، اشیای خوبی برای سوغاتی پیدا میکنید: مجسمههایی از اشیای بدست آمده در جریان حفاریها که ساخته شدند و در قالب گوشواره، دستبند، پیه سوز، کاسه و ظرفهای سفالی و ... به فروش میرسند.
حدود 2 ساعت زمان برای بازدید از موزه کافیست. اگر با ماشین شخصی به شوش سفر میکنید و قصد دیدن موزه شوش را دارید، میتوانید از پارکینگ شهرداری که 1 کیلومتر با موزه فاصله دارد استفاده کنید. پمپ بنزین هم 1.5 کیلومتر با موزه فاصله دارد. توصیه میکنیم که بعد از دیدن موزه، سری به مقبره دانیال نبی هم بزنید که روبروی موزه است.