موزه هفت تپه، رد پای تمدن ایلام

بهترین زمان دیدن موزه هفت تپه

از آن‌جایی که شهر شوش در استان خوزستان است، تابستان‌های شرجی و طاقت فرسایی دارد. شوش از آب ‌و هوای گرم و خشکی برخوردار است و آب‌وهوای بد در سفر خستگی سفر را به همراه خواهد داشت. پس بهترین زمان برای سفر به شوش، فصول پاییز و زمستان و تعطیلات بهار است. از آن‌جایی که موزه هفت تپه در محوطه باستانی هفت تپه و اطراف شهر شوش واقع شده، بهتر است زمانی را انتخاب کنید که دمای هوا کمتر از حد معمول است تا به جز دیدن موزه هفت تپه سری به زیگورات چغازنبیل هم بزنید که 23 کیلومتر با اینجا فاصله دارد. اشاره نکردن به فصول گرم برای سفر به این معنی نیست که نتوانید در فصل گرم به این شهر سفر کنید؛ تنها باید بازدید از موزه هفت تپه را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که برای تماشای معبد چغازنبیل در نزدیکی موزه، صبح زود یا ساعات عصر دیدن کنید تا گرمای هوا آزاردهنده نباشد.

راه دسترسی به موزه هفت تپه

آدرس: خوزستان، شوش، هفت تپه، جنب کوچه عیلام
محوطه باستانی هفت تپه در 15 کیلومتری جنوب شرقی شوش قرار دارد و 100 کیلومتر با اهواز فاصله دارد. اگر با ماشین شخصی سفر می‌کنید، پس از رسیدن به شوش به سمت ضلع جنوب شرقی شهر حرکت کنید تا به محوطه باستانی برسید. در این محوطه، با 14 تپه باستانی مواجه خواهید شد؛ درواقع باقی‌مانده‌های شهری باستانی را از نظر می‌گذرانید که قدمت آن به 3500 سال قبل تعلق دارد. موزه هفت تپه نیز در همین محوطه جنب کوچه عیلام واقع شده است.

هزینه بلیط و ساعات دسترسی به موزه هفت تپه

هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی: 4000 تومان
هزینه بلیط برای گردشگران خارجی: 30000 تومان
ساعات بازدید: 8:30 صبح الی 4 عصر

دانستنی‌های قبل از دیدن موزه هفت تپه

راهنمای بازدید از موزه هفت تپه

بهتر است صبح زود به سمت هفت‌تپه حرکت کنید و در ساعات اولیه روز به بازدید از موزه هفت تپه بپردازید. برای برنامه‌ریزی مناسب‌تر، یک الی دو ساعت را به بازدید از موزه اختصاص دهید. قبل از رفتن به موزه، می‌توانید گشتی در محوطه باستانی بزنید و به تماشای 14 تپه بروید یعنی قبل از آن‌که گرمای آفتاب آزاردهنده شود. هفت تپه، جایی که تپه‌هایی زیادی به چشم می‌خورد و نامش را از این تپه‌ها گرفته، شهری باستانی بوده که در حال حاضر خرابه‌ای بیش نیست. هفت تپه که بر اساس شواهد علمی نامش کاپناک است در روزگارانی مرکز حکومت ایلامیان بوده است. طبق فرضیاتی که هنوز ثابت نشده، پس از ویرانی شهر، ایلامیان، شوش را مرکز حکومت خود قرار دادند. محوطه باستانی هفت تپه، بین رودهای دز و کرخه قرار دارد و در حاصل‌خیزترین بخش دشت خوزستان واقع است. طبق اکتشافات پادشاه تِپتی آهار، پادشاه ایلام آن دوران بوده و طبق متن حک شده بر کتیبه‌ای خود را آزاد کننده ایلام می‌داند.
  در جریان حفاری‌های هفت تپه، بناها و آثار زیادی بدست آمد مثل مجموعه آرامگاه تپتی آهار، معبد و آرامگاه دسته جمعی. در این آرامگاه دسته جمعی که اولین طاق هلالی دنیا را دارد، 14 اسکلت به طور منظم و 10 اسکلت به خاطر کمبود جا پیدا شدند. می‌گویند این آرامگاه جمعی، قبل از ساخت چغازنبیل ایجاد شده.
  تمامی آثار کشف شده‌ی محوطه باستان هفت تپه در سالن‌های نمایشگاهی موزه هفت تپه قرار دارند. اگر از علاقه‌مندان به تاریخ هستید، بخش‌های دیگر موزه هفت تپه از جمله کارگاه مرمت و سالن ترمیم سفال نیز به اندازه سالن‌های نمایشگاهی جذابیت دارند.
در بازدید از موزه آثار و اشیایی از تمدن ایلام می‌بینید. زیور آلاتی توجه‌تان را جلب می‌کند، زیورآلات کشف شده محصول هنر هنرمندان آن دوره است و بیشتر شامل گردن‌بندهایی هستند که از عقیق ساخته و پرداخته شده‌اند. دکمه‌های تزیینی دوار و چهارگوش، پلاک‌های منقوش و قطعات موزاییک با نقش‌های هندسی که ترکیب سنگ لاجوردی و استخوان‌اند، نیز از دیگر وسایل تزیینی کشف‌شده به شمار می‌آیند.
سرنیزه‌ها، خنجرها، قلاب، دکمه و سوزن از اشیای فلزی کشف شده و به نمایش گذاشته شده هستند. خنجرها و سرنیزه‌هایی که ایلامیان در جنگ با بابلیان و آشوریان و شکار استفاده می‌کردند. در بیشتر مناطق باستانی، ظروفی کشف می‌شود که به تجسم ما از نحوه زندگی آدم‌های آن دوره، بیشتر از هر اثر دیگری نقش می‌دهد. ظروف سفالین در رنگ‌های نخودی، قهوه‌ای تیره و روشن، بدون طرح خاصی کشف شده‌اند. این ظروف، ظرف‌های مورد استفاده دوره ایلامیان بوده است.
  گل‌نوشته‌ها از مهم‌ترین آثار کشف‌شده در محوطه باستانی هفت تپه به شمار می‌آیند. چندین کتیبه سنگی کشف شده‌ است که این گل‌نوشته‌ها به زبان اکدی و خط میخی روی آنها نوشته شده‌اند. مهرها آثاری هستند که از سنگ و گل پخته به‌صورت استوانه‌ای و مسطح ساخته شده و طراحی‌های خاص و منحصر به‌فردی دارند. در قسمتی از سالن، با پیکرک‌های سفالین مواجه خواهید شد که برخی از آن‌ها شمایل انسان‌گونه دارند و برخی دیگر به شکل حیوان تصویرسازی شده‌اند. پیکرک‌های نوازندگان و الهه باروری در بین مجسمه‌های گلی دیده می‌شود. همچنین تندیس‌های از نوازندگان، اطلاعاتی درباره موسیقی و هنر در دوره ایلام  نمایش می‌دهد. اسکلت کودک انشانی نیز در قسمت مجسمه‌ها قرار دارد.
از دیگر آثار ارزشمند کشف شده می‌توان به سردیس‌های زن و مرد ایلامی اشاره کرد و همینطور تابوت‌های سفالی و خمره‌های بزرگ تدفین.
پس از گشت و گذار در محوطه باستانی و بازدید از موزه هفت تپه، حتما به چغازنبیل هم بروید. معمولا گردشگرانی که تا موزه هفت تپه می‌آیند مسیر قبل یا بعد موزه، زیگورات چغازنبیل است.
جاذبه‌های شهر شوش در این دو آثار باستانی خلاصه نمی‌شود؛ آپادانا، آکروپل (قلعه شوش)، ایوان پارک ملی کرخه، موزه شوش، مقبره دعبل خزاعی و آرامگاه دانیال نبی از دیگر آثار تاریخی است که می‌توانید آن‌ها را در برنامه سفر خود بگنجانید. از جاذبه‌های دیدنی شوش نیز می‌توان به رودخانه کرخه، رودخانه شاوور و تالاب بامدژ هم اشاره کرد.
اگر به رویدادهای فرهنگی علاقه دارید، ماه‌های بهمن و دی را برای سفر انتخاب کنید تا به تماشای گردهمایی یهودیان در بقعه دانیال نبی، که از جاذبه‌های شوش به شمار می‌آید، بروید. در این گردهمایی، یهودیان مناسک دینی خود را به جا می‌آورند و تماشای این مراسم خالی از لطف نیست.
اطراف شهر شوش، جاذبه‌های طبیعی فراوانی دارد؛ یکی از این جاذبه‌ها تالاب بامدژ نام دارد که در ماه‌های اسفند تا اردیبهشت سرسبزی چشم‌گیری دارد. هم‌چنین از اوایل آذر تا اواخر اسفند نیز زمان مناسبی برای بازدید از این تالاب می‌باشد.
اگر به غذاهای تند و پرادویه و غذاهای دریایی علاقه دارید، در سفر به شوش حتما غذاهای سنتی این شهر را امتحان کنید. پوکورا، آش ارده (ارده پلو)، نافله، امگشت پلو و شله ارده (آش ارده) از غذاهای سنتی شوش محسوب می‌شوند.
در سفر به شوش می‌توانید یادگاری‌هایی از سفر به همراه داشته باشید. انواع شیرینی‌ها و خوراکی‌های شوش و صنایع دستی که هنر دست زنان شهر است، از سوغات این شهر به شمار می‌آیند. کلوچه‌های خرمایی و کلوچه‌های شکری از شیرینی‌ها و انواع طبل و بادبزن دستی از کپو بافی و حصیربافی شوش می‌باشند. معرق چوبی نیز از دیگر صنایع دستی این شهر به شمار می‌آید.