در بعضی از کشورها هر ساله آیین خاصی برگزار میشود که بازگو کنندهی فرهنگ و آداب و رسوم مخصوص آن کشور است. از این آیینهای بسیار جالب و مهیج، جشن معروف
هالووین است که از سالهای خیلی دور در کشورهای غربی مرسوم بوده و همچنان به قوت خود پا برجاست. در این جشن مردم لباسهاس عجیب میپوشند، صورتهایشان را نقاشی میکنند و سعی دارند خودشان را به وحشتناکترین حالت ممکن درآورند. اگر تمایل دارید بیشتر دربارهی هالووین بدانید تا انتهای مطلب با
اسمارتیز باشید.
شاید اینها را هم بپسندید!
تاریخچهی هالووین
هالووین جزو رسوم رایج و پرطرفدار در آمریکا و بعضی از کشورهای دیگر است که همه ساله در شب 31 اکتبر (مصادف با 9 آبان)، در خیابانها جشن و سرور بر پا میکند. البته در ایران و چند کشور دیگر هم این روز را جشن میگیرند. آداب اصلی این رسم از کشورهای اسکاتلند و ایرلند گرفته شده و با مهاجرت عدهای از آنها به آمریکا، این جشن بین مردم آمریکایی نیز گسترش پیدا کرد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت. در ابتدا این رسم کمی با چاشنی مذهبی بین مسیحیان همراه شد ولی امروزه تغییراتی در نحوهی برگزاری آن به وجود آمده است.
در اصل، پیدایش هالووین به آیین "شامهین" در 2000 سال قبل برمیگردد. سلتیها (قبایل هندور اروپایی که در اروپا ساکن بودند)، در شب اول نوامبر، همزمان با آغاز سال نو، پایان تابستان و شروع فصل زمستان را جشن میگرفتند. سلتیها عقاید خرافی و مخصوص به خودشان را داشتند. در آن زمان معمولا در فصول سرد سال، مرگ و میر انسانها هم بیشتر بود و همین قضیه باعث میشد مردم به خرافات روی بیاورند. آنها معتقد بودند که دروازهای برای ارتباط با دنیای مردگان وجود دارد و در این روز با باز شدن آن، خدای جهان مردگان، به همراه اجنه و ارواح خبیث به زمین میآیند. آنها تصور میکردند که اگر خودشان را با پوست حیوانات بپوشانند و ماسکهای ترسناک و عجیب بر روی صورتشان بگذارند، دیگر ارواح به آنها کاری ندارند و از دیدشان مخفی میمانند. در این شب سلتیها سعی میکردند با کوبیدن روی اشیایی مثل ظروف مسی یا طبل، سر و صدای زیادی ایجاد کنند تا ارواح سرگردان و اجنه از آنها دور شوند. راهبان برای دور کردن ارواح خبیث محصولات و حیوانات را در آتشکدهها فدا میکردند و به این خرافات دامن میزدند. مردم حتی جلوی درب منزلشان هم خوراکی و غذا میگذاشتند تا ارواح با خوردن این غذاها سرگرم شوند و در مسیرهای متفاوت شمع و چراغ قرار میدادند، تا آنها بتوانند راه برگشت به دنیای مردگان را پیدا کنند.
برگزاری هالووین کوچک و بزرگ نمیشناسد
این روال سالها به همین صورت گذشت، تا این که «پاپ گرگوری سوم» کمی عقاید مذهبیاش را در این مساله وارد کرد. او تصمیم گرفت، روز اول نوامبر را به یاد کشته شدگان مسیحی، روز «گرامیداشت قدیسان» نامگذاری کند. در آن زمان این مراسم به همان شکل بین خانوادههای مسیحی برگزار میشد. مردم در کلیسا جمع میشدند و یاد درگذشتگان مسیحیت را گرامی میداشتند. البته امروزه این آیین دستخوش تغییراتی شده است و دیگر جنبهی مذهبی آن مطرح نیست. مردم در جشن هالووین با لباسهای متفاوت، آرایش و گریم خوفناک باعث ترساندن یکدیگر میشوند و از جاهای ترسناک نیز بازدید میکنند. کودکان هم بهترین فرصت در اختیارشان قرار میگیرد تا بازیگوشی کنند و از تفریحات این شب نهایت لذت را ببرند. جالب است بدانید مسیحیان از همان زمان پیدایش هالووین تا الان کدو تنبل را به عنوان نمادی برای این جشن میشناسند. آنها داخل کدو تنبل را خالی میکنند و با گذاشتن چشم و ابرو و تزئینات خاصی سعی میکنند آن را به شکل ترسناکی جلوه دهند. امروزه مردم در جشنهای هالووین با فعالیتهای سرگرمکنندهای از جمله راه رفتن در شهر با لباسهای رنگارنگ، سیب خوری کودکان، تعریف جوک، آتش بازی، دیدن مکانهای ترسناک، تزئین کدو تنبل، قرار دادن شمع در آن و پیشگویی آینده، یکدیگر این جشن را بسیار باشکوه برگزار میکنند. البته ناگفته نماند که گاهی مردم در این مراسم دچار جراحت شده و آسیب میبینند.
آیینهای هالووین
- جکاولنترن: کدو تنبلهای ترسناک و نقاشی شده به عنوان جکاولنترن، جزو
نمادهای همیشگی جشن هالووین است. مردم این کدوها را به شکل و شمایل ترسناک
یا گاهی خندهدار در میآورند و داخل آن شمع میگذارند تا به عنوان فانوس
استفاده کنند. این سنت شباهت زیادی به سنت فانوسهای شلغمی دارد که کاربرد
مشابهی داشته است. در واقع در آیین و رسوم سلتیها این عقیده وجود داشت که
در روزهای آخر سال، موجوداتی خیالی و ارواح به سمت زمین میآیند و مردم از
این فانوسها برای گمراه کردن آنان استفاده میکردند. البته در کشورهای
مختلف روایتهای متفاوتی از جکاولنترن به گوش میخورد. مثلاً در کشورهای
اروپایی از شمعهای کوچک استفاده میکردند تا ارواح در مسیر خودشان
راهنمایی شوند و خانههای مسیحیان واقعی را تسخیر نکنند. در ایرلند و اتریش
هم مردم در خانههایشان شمع روشن میگذاشتند تا روح عزیزانشان برای بازگشت
به منزل راه را گم نکند.
در رابطه با ریشهی اصلی پیدایش جکاولنترن،
داستانهای مختلفی وجود دارد. مثلا در یک داستان نقل شده است که مردی به
نام جک، پس از دزدی در یک روستا در راه فرار شیطان را میبیند. جک برای
رهایی از دست شیطان به او پیشنهاد میدهد تا تبدیل به سکه شود. هدف جک این
بود که با دادن این سکه به اهالی روستا، شیطان روحشان را تسخیر کرده و دین
مسیحیت را از آنان بگیرد. شیطان پس از ورود به کیف پول جک، به خاطر وجود یک
صلیب در همان جا زندانی شد. سرانجام جک پس از مرگش به دلیل گناهان زیاد
حق ورود به بهشت را نداشت از طرفی شیطان او را در جهنم نیز راه نداد. شیطان
برای اینکه جک در تاریکی راهش را گم نکند، به او تکهای آتش داد. جک این
آتش را در شلغم گذاشت تا روشن بماند.
ریشه این آیین هم به عقاید سلتیها
برمیگردد. سلتیها معتقد بودند زمانی که روح مردگان به زمین میآیند، باید
با دادن خوراکی و نوشیدنی آنها را آرام کرد، وگرنه ارواح ناآرام خانه را
تخریب میکنند. بعد از میلاد حضرت عیسی (ع) نیز چنین رسم مشابهی در بین
مردم رواج داشته است. فقرا وقتی که جشنهایی برای بزرگداشت رفتگان برپا
میشد، به در خانههای مردم میرفتند و طلب آذوقه میکردند. اهالی منزل هم
در ازای اهدای این خوارکیها، از آنها درخواست میکردند برای رفتگانشان
طلب آمرزش کنند.
- فالگیری و غیبگویی: از رسومی که همواره در جشنهای هالووین برای مردم
بسیار جذاب بوده، پیشگویی در رابطه با اتفاقات آینده است. در سالهای
گذشته فالگیری توسط افراد خاصی انجام میشد، اما امروزه مردم در جمعهای
خانوادگیشان به عنوان تفریح و سرگرمی این کار را انجام میدهند. مردم برای
مسایل مختلف زندگی یکدیگر پیشگویی میکنند. مثلا وقتی دو نفر قصد ازدواج
داشته باشند، دو فندق را در آتش میاندازند، اگر این فندقها به آرامی در
دل آتش سوخت، یعنی ازدواج آنها خوش یمن است. یا مثلاً اگر دختر جوانی در
این روز در یک اتاق تاریک در آینه خیره شود، احتمالا تصویر چهرهی همسر
آیندهاش را در آینه خواهد دید. این فالگیریها هنوز هم در کشورهای مختلف
دنیا که روز هالووین را جشن میگیرند برای مردم اهمیت دارد. این رسم نی
چیزی شبیه به فالگوش ایستادن در شب چهارشنبه سوریست.
- سیب گاز زنی: از رسوم بسیار جذاب و هیجانانگیز برای کودکان در جشن هالووین
مراسم سیب گاز زنیست. در این جشن، تشتهای بزرگی را پر از آب میکنند و
داخلش تعداد زیادی سیب میریزند. بچهها باید تلاش کنند سیبها را بدون کمک
دست و فقط با دهانشان از آب خارج کنند. همین کار کوچک بسیار آنها را به
وجد میآورد. هر چند که در زمانهای دیگر هم مسابقات مشابهی بین کودکان
برگزار میشود، اما مسابقهی سیب گاز زنی مختص جشن هالووین است. بچهها هر
ساله با شور و شوق خاصی انتظار رسیدن روز هالووین را میکشند تا با یکدیگر
در جمعی شاد و مفرح رقابت کنند.
کدوتنبل تبدیل به نماد هالووین شده است
- آتش بازی: آتش بازی در فضای آزاد از سنتهای دیگر هالووین است. سلتیها پیش
از آنکه جشن ساوین آغاز شود، آتشهای خود را خاموش میکردند. سپس رهبران
مذهبی سلت، که با نام دروید شناخته میشدند آتشی عظیم میافروختند و
سلتیها بذرهای گیاهان، حیوانات و حتی فرزندان خود را به نشانی قربانی،
برای خدایان در آتش میانداختند. پس از آن این افراد آتشهای خود را از
این آتش بزرگ روشن میکردند و اعتقاد داشتند که در طول فصل زمستان آتش از
آنان محافظت خواهد کرد. این آتش نمادی از خورشید و قدرت رشد در فصل سرد
زمستان بود. برخی از آیینهای دیگر نیز با روشن کردن آتشها برگزار میشد.
مثلاً خوابیدن جوانان نزدیک آتش و پریدن از روی خاکستر آن. آنها معتقد
بودند این کار برای در امام ماندن از خطرات و پاک شدن از گناهان موثر است.