قبول داریم که ما آدمها، ذاتا اجتماعی هستیم و همیشه لذت سفر را در کنار بقیه و با دوستان و آشنایان میبینیم. اما خیلی وقتها، شرایط سفر گروهی و دستهجمعی مهیا نیست و پیدا کردن همسفر هم خیلی سخت است. برای همین میخواهیم کمی از سفر تنهایی بگوییم: از کجا شروع کنید، مزایایش را بدانید و اینکه چکار کنید تا به شما خوش بگذرد.
که سودها کنی ار این سفر توانی کرد*
راستش را بخواهید، سفر تنهایی (Solo Travel) به آن وحشتناکی که میگویند نیست. خیلی از عاشقان سفر و «مسافران سولو (Solo) یا تنها» میگویند: «کافیست مزهی سفر تنهایی را بچشید، از آن به بعد است که مدام دنبال راهی هستید تا بزنید به دل جاده.»
وقتی سفر تنهایی را شروع کنی، کمکم یاد میگیری که از لحاظ فکری به خودت متکی باشی. یاد میگیری که در موقعیتهای حساس و زمانی که اوضاع بر وفق مراد نیست، صبور باشی و و قدرت تجزیه و تحلیل اتفاقات ناگوار سفر را داشته باشی. از طرف دیگر زمان زیادی با خودت خواهی داشت و به سلایقت که شاید به خاطر رضایت دیگران به آنها بیتوجهی کردی، اهمیت بدهی.
با خودشناسی شروع کنید
اول از همه با خودتان خلوت کنید و ببینید هدفتان از سفر چیست؟ ترجیح میدهید کدام مقاصد را برای مسافرت انتخاب کنید و چه اتفاقی اگر در طول سفرتان بیفتد، وحشت میکنید و میترسید. تمام این سوالات به اضافهی یک سری سوال دیگر، شخصیت سفر شما را میسازد که در مطلب «چطور سفری مثل شخصیت خودم پیدا کنم؟» دربارهاش توضیح دادهایم. برای نمونه چندتا سوال برایتان آماده کردیم که اگر جوابشان را بدهید، در انتخاب مقصد بعدی سفر کمکتان میکند:
1- دوست دارید کجا بمانید یا محل اقامتتان چهجور جایی باشد؟
2- عاشق فعالیتهای هیجانی هستید یا ترجیح میدهید در جایی خلوت بنشینید و اصطلاحا گذر عمر ببینید؟
3- دوست دارید با مردم محلی صحبت کنید و از راه و رسم زندگیشان بیشتر بدانید یا شهرهای مدرن و صنعتی را ترجیح میدهید؟
4- برای سفر کدام وسیلهی حمل و نقل را ترجیح میدهید؟
بعضیها هم هستند که با قدم زدن در چنین ارتفاعی از سفرشان لذت میبرند.
تمام ترسها و نگرانیهایتان را بنویسید
بدترین اتفاقی که ممکن است در سفر برایتان بیفتد چیست؟ همان را بنویسید و برایش راهحلهای احتمالی پیدا کنید. مثلا اگر از مارگزیدگی در دلِ طبیعت میترسید، راجع به آن منطقه تحقیق کنید و ببینید که اصلا در آنجا، مار هست یا نه؟ بعد از آن هم دربارهی راههای درمان مارگزیدگی بخوانید. اگر این کار را بکنید خیلی راحتتر میتوانید با ترس و نگرانیتان کنار بیایید. منظورم این است که ترس به خاطر عدم شناخت ما از موقعیتهاست. پس هرچقدر راجع به نکتهای که ذهنتان را مشغول کرده بیشتر بدانید، احتمال ترسیدنتان هم کمتر میشود.
بگذارید یک مثال دیگر هم بزنم. اگر از تصادف وسیلهی نقلیهی مسافرتی مثل اتوبوس میترسید، بهتر است سراغ شرکتهای اتوبوسرانی بروید که ماشینهای مطمئنتری دارند یا اینکه شبهنگام سفر نکنید که درصد تصادفات جادهای بیشتر است.
هنگام جمع کردن وسایل، وسواس را کنار بگذارید
میدانم درخواست سختی است اما واقعا باید این کار را بکنید. حمل کلی وسایل غیرضروری که حتی برای یکبار هم در سفر استفاده نمیکنید، بیفایده است. اینکه فکر کنید در مقصد هیچچیزی نمیتوانید پیدا کنید یا قرار است در بیابانی برهوت برای چند روز زندگی کنید، کاملا اشتباه است. معمولا از سفر دوم یا سوم، اصطلاحا «دستتان میآید» چه چیزهایی را برای سفر بردارید. یادتان هم باشد که همیشه بعد از جمع کردن وسایل و چمدانتان، دوباره بازنگریاش کنید. معمولا در این مرحله، نصف چمدان خالی خواهد شد. تهیهی چکلیست سفر و استفاده از تجربهی دیگران برای چمدان بستن واقعا موثر است.
از جاهای نزدیک شروع کنید
مسلما وقتی قرار است تصمیم سفر تنهایی را عملی کنید، با کلی اما و اگر و واکنشهای منفی از طرف اطرافیانتان روبرو میشوید. به خصوص اگر دختر هم باشید امکانش خیلی بیشتر است که با واکنشهای منفی بیشتری روبرو شوید. خلاصه که اگر عزمتان را واقعا جزم کردید تا تنهایی بزنید به دل جاده، از شهرهای نزدیک محل زندگیتان شروع کنید. حتی شرکت در تورهای 1 روزه یا 2 روزه آژانسهای مسافرتی و گردشگری هم شروع خوبی است. وقتی خانوادهتان ببینند که خودتان هم نگران امنیت و سلامتیتان هستید، با این قضیه بهتر برخورد میکنند.
برنامهی سفرتان را اطلاع بدهید
بعد از اینکه برنامهی سفرتان را نوشتید و محلهای اقامتی و نوع وسایل حمل و نقلتان را انتخاب کردید، آن را با خانواده یا افرادی که رویشان حساب باز میکنید در میان بگذارید. اطلاعرسانی برنامهی سفر به پدر و مادر یا نزدیکترین دوست، از بهترین کارهایی است که چه در سفر تنهایی و چه در سفر دستهجمعی باید انجام دهید. اگر خدای نکرده اتفاقی برایتان بیفتد، کمک راحتتر خواهد بود.
زیر و بم مقصد را درآورید
از سفرنامههای آنلاین و تجربههای اشخاص دیگر که به مقصد موردنظر شما رفتند، به هیچوجه غافل نشوید. فقط کافیست اسم مقصد را در گوگل جستجو کنید تا با کلی اطلاعات ریز و درشت مواجه شوید. من خودم ترجیح میدهم که از نظرات کاربران در وبسایتهای گردشگری انگلیسی مثل تریپ ادوایزر استفاده کنم یا از سفرنامههای آنلاینی که در سایتهای ایران و خارجی نوشته شده. معمولا این سایتها، اطلاعات جدیدتر و قابل اعتمادتری نسبت به سایتی مثل ویکی پدیا دارند که فقط اطلاعات کلیشهای و عموما غلطی را ارائه میدهد.
شناخت کدهای فرهنگ محلی و رفتار مطابق آنها، مناطق توریستی و ساعات اداری شهرها و نشانهگذاری (Pin) بانکها، رستورانها و … روی گوگل مپ از کارهای مهم دیگری است که باید قبل از سفر انجام دهید.
در روز سفر کنید و همیشه مطمئن قدم بردارید
طبیعتا در اولین سفر تنهایی یا حتی دومی و سومیاش، هنوز نگرانی دارید و چندتا ترس در ذهنتان جای گرفته که یکیاش، سفر شبانه است. توصیهی من این است که اگر هنوز نمیتوانید با سفر شبانه کنار بیایید و فکر میکنید که آدم بدهای شهرها شبهنگام از محل اختفایشان بیرون میآید، روز را برای سفر انتخاب کنید. در طول روز سفر کنید. از طرف دیگر، حتما با اعتماد به نفس و مطمئن راه بروید، حرف بزنید و رفتار کنید. هیچ طعمهای بهتر از فردی تنها و مستاصل که گوشی به دست هاج و واج مانده و نمیداند چکار کند نیست! حتی اگر تاحدودی نگران هستید یا گم شدید باز هم سعی کنید در صورتتان نشانی از نگرانی و ترس نباشد. نقش بازی کردن در این زمینه واقعا جواب میدهد.
هیچچیز مثل این تصویر نشان نمیدهد که تازهکارید و نامطمئن
کپی مدارک، تقسیم پول و گزارش لحظه به لحظه هم یادتان نرود
از کپی کارت شناسایی، پاسپورت و هرچیزی که در شناسایی هویت شما کمک میکند، غافل نشوید. حتی بهتر است اسکن آنها را به ایمیل شخصیتان بفرستید تا در صورت گمشدن تلفن همراه یا مدارک کاغذیتان، همچنان به آنها دسترسی داشته باشید. تقسیم پول و یکجا جمع نکردنش هم از کارهای مهم دیگری است که از قدیمالایام مسافرها انجام میدادند. به قول معروف «آدم عاقل، همهی تخممرغهایش را یکجا نمیچیند».
در آخر هم بد نیست که گزارشی از کارهایتان را به والدینتان یا کسی که نگران شماست بدهید. اینطوری هم خیال طرف راحت است که اتفاقی برای شما نیفتاده و دفعات بعدی با رغبت بیشتری شما را راهی میکند و از سویی دیگر، خودتان هم آرامش بیشتری خواهید داشت که اگر اتفاقی برایتان افتاد، اشخاصی هستند که از برنامهی شما اطلاع دارند.
* شعری از حافظ:
به عزم مرحله عشق پیش نه قدمی
که سودها کنی ار این سفر توانی کرد