• اینستاگرام اسمارتیز
  • ویزاکار
  • اکو کمپ کویری متین آباد

زیارتگاه چک چک اردکان، تاریخ در دل کوه

28 فروردین، 1399
5 اسفند، 1398
مدت مطالعه :
هر نقطه‌‌ای از استان یزد را می‌بینید، سوالی در ذهنتان شکل می‌گیرد. چگونه ساخت این بناها به ذهن انسان قدیمی رسیده است؟ اصلا چرا نیاز به ساخت چنین بناهایی داشتند؟ زیارتگاه چک چک در شهر اردکان یکی از این بناها است که کاربری معنوی دارد و کلا ساختمان زیبایی است. با پا گذاشتن به استان یزد، شما ناخودآگاه وارد دنیای زرتشتی‌ها می‌شوید. دین باستانی ایرانی که یزد را پایتخت فرهنگی خود کرده است. با اسمارتیز همراه باشید تا چک چک اردکان را بیشتر بشناسیم.
بهترین زمان بازدید از زیارتگاه چک چک اردکان
شما در هر فصلی از سال می‌توانید به بازدید زیارتگاه چک چک بروید چون در آن به روی همگان باز است. اما استان یزد استان کویری است و سفر به آن فصل خاص خودش را دارد. ماه‌های فروردین، اردیبهشت، مهر، دی، آبان، بهمن از بهترین زمان‌های سفر به یزد هستند. در این زمان‌ها شما هم می‌توانید از شهر بازدید کنید و هم سری به کویرها بزنید. استان یزد در ماه‌های خرداد، تیر، مرداد و شهریور به گرم‌ترین دمای خود می‌رسد. اگر به گرمای زیاد عادت دارید پس گرمای یزد برای شما چیزی نیست.
راه دسترسی به زیارتگاه چک چک اردکان
آدرس: استان یزد، 43 کیلومتری شرق اردکان، در میان کوه‌های انجیر
عکس از بخش بیرونی نیایشگاه مقدس زرتشتیان
مسیر دسترسی: اگر خودروی شخصی ندارید می‌توانید از میبد یا یزد یا اردکان تاکسی دربست بگیرید و به بازدید زیارتگاه چک چک بروید. جاده دسترسی به زیارتگاه چک چک از میبد، یزد یا اردکان، جاده دو طرفه آسفالت است. وقتی از یزد به سمت جاده اردکان می‌روید، ناخودآگاه تابلوهای چک چک را در بین راه خواهید دید. تابلوها را تا کوه انجیر دنبال کنید و به زیارتگاه خواهید رسید.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی: 3 هزار تومان
هزینه بلیط برای گردشگران خارجی: 20 هزار تومان
ساعات دسترسی: هرروزه از 8 صبح تا 6 شب
مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از جاذبه: بین 2 تا 3 ساعت
دانستنی‍هایی قبل از دیدن چک چک اردکان‌
  • چک چک یا چک چکو یا پیر سبز، نام یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های دین زرتشتی در شهرستان اردکان است که دلیل نام‌گذاری‌اش، چکه کردن آب از سقف و دیواره ساختمان و غار به داخل بنا است.
  • زرتشتیان، زیارتگاه چک چک اردکان را نماد وحدت و همگرایی جامعه زرتشتی می‌پندارند.
  • یکی از عجایب این زیارتگاه وجود آب و درختان در نزدیکی ساختمان زیارتگاه است. عجیبی آن به این دلیل است که زیارتگاه در بیابان قرار دارد. 
  • مراسم زیادی در زیارتگاه چک چک برگزار می‌شود از جمله: نیایش همگانی، گهنبار خوانی، سدره پوشی، نذورات، مراسم نامزدی و...
  • درباره چگونگی شکل‌گیری زیارتگاه چک چک هنوز به نظر واحدی نرسیدیم اما نظریه‌های زیادی وجود دارد. یکی از این نظریه‌ها پناهگاه ابدی نیک‌ بانو است. در زمان یزدگرد سوم که آخرین پادشاه ساسانی بود، کشور ایران دچار جنگ با مسلمانان شد و وضعیت آشفته‌ای شکل گرفت. یزدگرد سوم از مدائن به یزد کوچ کرد و دستور ساخت شهری مستحکم را داد. چیزی که از شهر یزد می‌شناسیم همان شهر مستحکمی بود که یزدگرد سوم دستور ساختش را داده بود. یزدگرد با همسرش کتایون، فرزندان و خدمه وارد شهر شدند. پادشاه، هفت فرزند داشت. دو پسر به نام‌های هرمزان و اردشیر و پنج دختر به نام‌های شهربانو، پارس بانو، مهربانو، نیک بانو (حیات بانو) و نازبانو داشت. یزدگرد با مسلمانان جنگید و شکست خورد. سپس به خراسان رفت. در خراسان توسط راهزنی به قتل رسید و خبر مرگ وی را به یزد رساندند. خانواده وی باید در امان می‌ماندند پس از هم جدا شدند و از یزد فرار کردند. هرمزان و شهربانو دستگیر شدند و به عنوان کنیز و غلام به عربستان فرستاده شدند. پارس بانو و مهربانو به شمال غربی یزد فرار کردند. مهربانو به سمت شهر عقدا جدا شد اما در اثر گرسنگی درگذشت. آرامگاه او در عقدا امروزه به مزرعه مهر معروف است. پارس بانو به غرب عقدا و روستای زرجوع می‌رود. او در کوهی غیب می‌شود و این مکان تبدیل به زیارتگاه شده. شکاف سنگی موجود در این کوه را محل غیب‌شدن پارس بانو می‌دانند. نازبانو به جنوب یزد می‌رود و در کوه تیجنگ غیب می‌شود. این کوه تبدیل به زیارتگاه پیر نارکی شده است. کتایون و پسر کوچک یزدگرد به شرق یزد می‌روند. کتایون در چاهی غیب می‌شود که امروزه تبدیل به زیارتگاه ستی پیر شده. اردشیر در کوهی غیب می‌شود که تبدیل به زیارتگاه نارستانه شده است. مروارید در کوه هریشت ناپدید می‌شود که قداست خاصی برای زرتشتیان دارد. نیک بانو به 37 کیلومتری شرق اردکان می‌رود که در بین راه، دشمن را مشاهده می‌کند. با ترس و گریه از کوه بالا می‌رود تا دشمن به او نرسد. دشمن وی را می‌بیند و به دنبالش می‌افتد. از کوه بالا می‌روند. نیک بانو آهی از دل می‌کشد و نگاهی به کوه می‌کند و این جمله را بلند می‌گوید: "مرا چون مادری مهربان در آغوش خود بگیر و از دست دشمنانم برهان." . سپس شکافی در کوه ایجاد می‌شود و نیک بانو به درون آن ناپدید می‌شود. 
  • برخی زرتشتیان به ماجرای اولی اعتقاد ندارند و به نظر آن‌ها، آریوبرزن، رستم فرخزاد، مایار قارن، بابک خرمدین و آرش کمانگیر نقش پررنگ‌تری در تاریخ زرتشت داشتند و به‌نظرشان تقدس بیشتری نسبت به نیک بانو داشته‌اند. آن‌ها معتقدند این زیارتگاه مانند خیلی از زیارتگاه‌هایی که در استان یزد قرار دارد معبدی برای پرستش الهه آناهیتا است و مربوط به شخص خاصی نیست.
  • راهنمای بازدید از چک چک اردکان
    زیارتگاه چک چک اردکان شامل یک محوطه، چند ساختمان و آتشکده است. تمامی بناها به صورت پلکانی ساخته شدند و به 5 طبقه تقسیم می‌شوند. بر دیوار زیارتگاه جملات زیادی از اوستا و گاتها که کتب و اشعار مقدس زرتشت پیامبر هستند دیده می‌شود. سپس به ساختمان زیارتگاه می‌رسید که در دل کوه قرار دارد. از دهانه غاری که ساختمان آتشکده در آن ساخته شده، درخت چناری بیرون آمده است. این درخت چنار در فهرست میراث طبیعی ملی کشور قرار دارد. درب ورودی آتشکده از جنس طلا است که نقش سرباز هخامنشی روی آن ساخته شده. پوشش کف این ساختمان از جنس سنگ مرمر و بسیار زیبا است. بر روی طاقچه‌های زیارتگاه عکس‌هایی از زرتشت پیامبر را خواهید دید. 
    نمایی از داخل نیایشگاه مقدس زرتشتیان
    زیارتگاه چک چک در روزهای 24 تا 28 خردادماه که در تقویم زرتشتی، روز اشتاد تا انارام نام دارند، از حال و هوای عجیبی برخوردار می‌شود. زرتشتیان زیادی در این چند روز گرد هم می‌آیند تا مراسم دینی خود را اجرا کنند. سرودهای شاد خود را در این روزها می‌خوانند و به دعا می‌پردازند. در این دعا مدام از اهورا مزدا و ایستادگی وی در برابر دشمنان یاد می‌کنند. ضمنا هر ساله در مهرماه، مراسم باشکوه دیگری برای جشن مهرگان برگزار می‌شود.
    چهره زرتشت ، پیامبر زرتشتیان
    به‌دلیل وجود پله، بازدید از زیارتگاه چک چک برای سالمندان و توانخواهان، نامناسب نیست. در پایین زیارتگاه، اتاقک‌های ساده‌ای را مشاهده خواهید کرد. این اتاقک‌ها مخصوص زائران هستند. به این دلیل که افراد زیادی سالیانه از جاهای مختلف کشور و دنیا برای بازدید از زیارتگاه چک چک می‌آیند، اتاقک‌ها را برای اقامت چند روزه آن‌ها ساختند. قدیمی‌ترین این اتاق‌ها مربوط به دوره ناصر الدین شاه قاجار است.
    نمایی از نیایشگاه مقدس زرتشتیان میان دو کوه
    مجموعه زیارتی چک چک فروشگاه یا رستوران ندارد و باید نیاز خود را قبل از خروج از شهر خریداری کنید. ضمنا روی فروشگاه‌های بین راهی حساب باز نکنید چون هیچ امکاناتی در مسیر نیست. در نزدیکی زیارتگاه یک پمپ بنزین قرار دارد. سرویس‌‌های بهداشتی موجود در زیارتگاه همه ایرانی هستند و فرنگی ندارد. پیشنهاد می‌کنیم از شهر، آب معدنی بخرید اما آبی هم که در زیارتگاه هست، قابل نوشیدن است.
    برچسب(ها)
    موقعیت(ها)

    سپهر هستم. فعلا لیسانس مهندسی برق – قدرت دارم و چون عاشق طبیعت هستم، عشقو با رشته ترکیب کردمو تمرکز کردم روی موضوع انرژی‌های تجدیدپذیر و کمک می‌کنم تا از نابودی خونه‌ی اصلیم، کرهزمین، جلوگیری بشه. سه سال پیش شروع کردم به هیچهایک و ایران‌گردی و در هر سفر چالش‌های جدیدی می‌گذرونم و خودمو دنیای اطرافمو بهتر می‌شناسم. بزرگترین آرزوم اینه همه کشورها رو بگردم و یه روزم برم مریخ! ^_^

    امتیاز دهید 1 دیدگاه ۵ / 4 8 نفر
    نظرتو با ما مطرح کن
    نظرات دیگران
    مجتبی
    3 اردیبهشت، 1399

    خوب بود

    پاسخ اسمارتیز :ممنون از شما