«آتن را چطور معرفی کنم که آدم‌ها وسوسه شوند مطلبم را بخوانند؟» این سوالی بود که از خودم پرسیدم و جوابی برایش پیدا نکردم. از خودم پرسیدم این شهر احتیاجی به مقدمه‌چینی دارد؟ واقعا نه. چه کسی پیدا می‌شود که آتن و خدایان المپش مثل زئوس یا آتنا را نشناسد؟ بالاخره هرکدام از ما در کتابی، فیلمی یا بازی کامپیوتری با بخشی از فرهنگ یونانی آشنا شده‌ایم.
می‌بینید؟ آتن آنقدر معروف است که نیازی به معرفی دقیقی ندارد. از هرکسی که درباره‌اش بپرسید بالاخره چیزی برای گفتن دارد. یکی از فیلسوف‌هایش می‌گوید و دیگری از سابقه بازی‌های المپیک که به آتن برمی‌گردد.
معبدی قدیمی با ستون‌های مرمری و سنگی بدیهی‌ترین تصوری است که از یونان داریم.
این گلدان از 530 سال قبل از میلاد مسیح به جا مانده که بخشی از مسابقه‌ی دوی المپیک آتن را نشان می‌دهد.
هر شهر یونانی خدا یا ایزدبانوی مخصوص خودش را برای حفاظت داشت و اهالی شهر هم از اسم او برای نام‌گذاری شهرشان استفاده می‌کردند. اسم شهر آتن هم از نام آتنا ایزدبانوی جنگ و خرد گرفته شده. او دختر مورد علاقه‌ی زئوس بود و تمام تلاشش را می‌کرد که شهرش را از گزند دشمنان دور نگه دارد.
1. مجموعه‌ی آکروپولیس
گشت و گذار در آتن را باید از قدیمی‌ترین بخش شهر شروع کرد؛ آکروپولیس (Acropolis). اما چرا؟ درجه‌ی اهمیت اینجا برای آتنی‌ها مثل تخت جمشید برای ماست. هرکسی که بخواهد با تاریخ و معماری یونان باستان آشنا شود باید آکروپولیس را ببینید. اینجا کلکسیون هنر و معماری یونان باستان است و بهترین جا برای شروع تور تاریخ‌گردی‌تان به حساب می‌آید.
این عکس به خوبی موقعیت آکروپولیس و خانه‌های اطراف آن را نشان می‌دهد.
آکروپولیس مجموعه‌ای از بناهای مختلف است که به مرور زمان ساخته شدند. شاخص‌ترین‌شان برمی‌گردد به زبان پریکلس، سیاست‌مدار آتنی (495-429 ق.م). او تلاش بسیار زیادی کرد تا شهر آتن از هر لحاظ بر شهرهای دیگر برتری داشته باشد و احداث پروژه‌های بزرگ معماری یکی از این راه‌ها برای رسیدن به مقصودش بود. خوشبختانه تلاش‌هایش نتیجه داد و به لطف او آتن تبدیل به زیباترین شهر دنیای غرب باستان شد. در یونان آن زمان کمتر سیاست‌مداری پیدا می‌شد که بتواند با قاطعیت و مهارت، شهر بزرگی مثل آتن را اداره کند.
آکروپولیس روی تپه‌ای بلندتر از سطح دشت آتن ساخته شده که 150 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. به خاطر همین در هر نقطه‌ای از شهر که باشید، آکروپولیس را خواهید دید. معبد پارتنون، معبد قدیمی آتنا، تئاتر هرودس آتیکوس، تئاتر روباز دیونیسوس و مجسمه‌ی برنزی آتنا از بخش‌های مهم آکروپولیس هستند که در برنامهی بازدیدتان حتما باید سراغ‌شان بروید.
این هم نمایی سه‌بعدی از آکروپولیس. اینطوری خیلی راحت‌تر می‌توانید متوجه موقعیت بناها در این مجموعه شوید.
بهترین راه برای این‌که در میان خرابه‌های آکروپولیس بگردید و از تاریخ یونان باستان بدانید شرکت در Segway Tour آکروپولیس است. شما روی Segway (سِگوِی) که شبیه اسکوتر برقی است می‌ایستید و دنبال راهنمای تور می‌روید. راندن سگوی راحت است و مجبور نیستید در مجموعه‌ی بزرگ آکروپولیس کلی راه بروید و خسته شوید.
اگر از هر یونانی بپرسید که نماد ملی کشورش چیست، بدون شک پاسخ اولش آکروپولیس خواهد بود؛ درست مثل ما ایرانی‌ها که در پاسخ به همین سوال مشابه جواب‌مان «تخت جمشید» است.
? معماری یونانی؛ سنت‌شکنی
یونانی‌ها استاد استفاده از تناسبات و اندام انسانی در بناهای‌شان بودند. منحصر به فردترین نمونه‌اش را می‌شود در معبد ارکتیون (The Erechtheion) مجموعه‌ی آکروپولیس دید؛ جایی که به جای ستون‌های معمولی از ستون‌های مرمری زن‌پیکر «کاریاتید» استفاده شد.
ایوان کاریاتیدز که با ستون‌های کاریاتید شناخته می‌شود، بخش مهم معبد ارکتیون بوده.
? ارکتیون خانه‌ی مار مقدس
یونانیان باستان از طرف دیگر معتقد بودند که مار مقدسی در پی این معبد زندگی می‌کند. آن‌ها برای خوشنودی او کیک عسلی درست می‌کردند و در معبد قرار می‌دادند. اگر مار کیک را نمی‌خورد نشانه‌ی بدشگونی و بدیمنی بود.
2. موزه باستان‌شناسی آتن
به جرئت می‌شود گفت که بازدید از موزه‌ی باستان‌شناسی آتن کامل کننده‌ی گشت شماست. البته بعضی‌ها می‌گویند که اول باید اینجا را دید و بعد سراغ آکروپولیس رفت تا کاملا فهمید که اوضاع و احوال یونانیان باستان چطور بوده و به چه چیزهایی اهمیت می‌دادند.
موزه‌ی باستان‌شناسی آتن از سال 1829 میلادی کارش را شروع کرده و الان به موزه‌ای مهم و معروف در دنیای باستان‌شناسی و تاریخ دنیا تبدیل شده است. اگر تصمیم گرفتید که تمام موزه را «شخم بزنید» باید بگوییم که یک روز کافی نیست، اما اگر وقت محدودی دارید و بازدید از این موزه، یک باید است، پس بروید سراغ اولویت‌بندی. مثلا دنبال اثر خاصی در این موزه می‌گردید یا این‌که می‌خواهید قدیمی‌ترین زیورآلات و وسایل آشپزخانه را ببینید؟ توصیه می‌کنیم که قبل از رفتن به اینجا سری به وب‌سایتش بزنید و با بخش‌های مختلف موزه آشنا شوید.
بیش از 11 هزار شی ارزشمند در موزه‌ی باستان‌شناسی آتن نگهداری می‌شود.
3. معبد زئوس
مگر می‌شود در آتن بود و سری به معبد رهبر خدایان المپ و انسان‌ها یعنی زئوس نزد؟ اینجا زمانی بزرگ‌ترین معبد در یونان باستان بود، حتی بزرگ‌تر و باشکوه‌تر از پارتنون. چون برای زئوس ساخته شده بود. فیدیاس، معمار یونانی ساخت این معبد را در قرن ششم قبل از میلاد شروع کرد که البته تا سده‌ی دوم میلادی ادامه پیدا کرد.
معبد زئوس 100 ستون داشت که به خاطر جنگ و ویرانی 15 تایش باقی مانده.
شهرت این معبد به خاطر تندیس زئوس بود. تندیسی که 12 متر ارتفاع داشت و از عاج فیل ساخته شده بود. فیدیاسِ مجسمه‌ساز برای ریش و لباس‌های زئوس از ورقه‌های طلا استفاده کرد تا به تندیس خدای المپ ابهت بیشتری بدهد.
در این نقاشی شبیه‌سازی شده می‌شود عظمت تندیس زئوس را دید.
روزهای اوج معبد زئوس این چنین بود.
4. استادیوم پاناتینایکو
پاناتینایکو (Panathinaiko Stadium) معروف‌ترین و بزرگ‌ترین استادیوم شهر آتن بود که 330 سال قبل از میلاد مسیح ساخته شد. هدف از ساخت این استادیوم میزبانی بازی‌های المپیک آتن یا Panathenic Games بود. بعدها در سال 1896 م. این استادیوم بازسازی شد تا برای مسابقات المپیک همان سال استفاده شود.
بازی‌های المپیک یونان به احترام آتنا در این استادیوم برگزار می‌شد.
ویژگی که پاناتینایکو را خاص کرده مصالحش است. تمام استادیوم از سنگ مرمر ساخته شده که در هیچ کجای دیگری از جهان نمی‌توانید چنین استادیومی را پیدا کنید.
5. آگورا
اگر در آکروپولیس باشید از سمت شمالی دیوارهایش ستون‌ها و بقایای پی ساختمان‌های دایرهای شکلی را خواهید دید که به آگورا معروف است. اینجا جایی بود که یونانیان باستان دور هم جمع می‌شدند، داد و ستدهای‌شان را انجام می‌دادند، در نظرسنجی و رای‌گیری‌های مهم شرکت می‌کردند و با هم به مباحثه می‌پرداختند. در حقیقت آگورا قلب تپنده‌ی آتن بود و هیچ‌کس نمی‌توانست منکر اهمیت و تقدسش شود.
شاید آگورای باستانی شبیه این نقاشی باشد.
آگورا در زبان یونانی ‘Ah-go-RAH’ تلفظ می‌شود که به معنی تجمع و سخنرانی است. هر شهر یونانی آگورای خودش را داشت اما معروف‌ترینش همین آگورای آتن است. بهترین راه برای رسیدن به آگورای آتن دروازه‌ی شمالی خیابان آدریانو نزدیک کلیسای سنت فیلیپ است.
شاید بشود مهم‌ترین اتفاق تاریخ آگورا را مربوط به زمانی دانست که سقراط در اینجا می‌نشست و به شاگردهایش درس فلسفه می‌داد یا با دیگر فیلسوفان به مباحثات فلسفی می‌پرداخت.
6. محله‌ی پلاکا
وقتی اسم آتن را در گوگل سرچ کنید، از بین عکس‌های ساحلی یا بناهای تاریخی، خیابان‌های سنگ‌فرشی را می‌بینید که از در و دیوار خانه‌هایش گل‌های رنگارنگی آویزان است. این خیابان‌ها بخشی از محله‌ی قدیمی پلاکا (Plaka) هستند که از معروف‌ترین بخش‌های شهر به شمار می‌آیند.
در ادبیات یونانی، پلاکا محله‌ی خدایان بود چون به خاطر نزدیکی به آکروپولیس خدایان المپ در اینجا هم رفت و آمد می‌کردند.
پلاکا بین دامنه‌های شمالی آکروپولیس و خیابان ارمو قرار گرفته و پر است از کلیسا، خانه‌های قدیمی، خیابان‌های بسیار باریک و رستوران‌های سنتی یونانی. به نظر ما اینجا بهترین جایی است که می‌شود فرهنگ آتنی را تمام و کمال دید و حس کرد. در هر کوچه و خیابانی رستوران یا کافه‌ای را می‌بینید که صندلی‌هایش را بیرون گذاشته تا عابران را به نشستن و نوشیدن قهوه‌ای وسوسه کند.
شور و هیجان این محله هیچ‌وقت برای گردشگران تکراری نمی‌شود.
خانه‌های محله‌ی پلاکا معمولا با سقف‌هایی از کاشی قرمز از سایر نقاط شهر مجزا شده‌اند و گلدان‌های پر از گل جز جدا نشدنی فرهنگ این منطقه‌اند.
ورود ماشین به پلاکا ممنوع است و تنها وسایل حمل و نقل موتورسیکلت و دوچرخه است که البته توصیه می‌کنیم مواظب‌شان باشید تا با آن‌ها برخورد نکنید.
به غیر از خودِ محله که برای توریست‌ها جذاب است باید از موزه‌ها و جاذبه‌های دیگری هم اسم برد. مثلا موزه‌ی کودکان در خیابان Kydathineon، موزه‌ی Kanellopoulos در خیابان Theorias و موزه‌ی سازه‌های یونانی.
پلاکا چند خیابان اصلی برای خرید سوغاتی دارد که می‌شود به Adrianou، Pandrosou و Hephaestou اشاره کرد. در هرکدام از این خیابان‌ها، مغازه‌های فروش صنایع دستی و اجناس عتیقه و آنتیک پیدا می‌شود که می‌توانید از هرکدام برای دوستان و آشنایان‌تان سوغاتی بخرید.
مگنت‌های یخچالی معمولی‌ترین سوغاتی آتنی است که در محله‌ی پلاکا می‌توان خرید.
7. میدان سینتاگما
همان‌طور که آگورا برای یونانیان باستان اهمیت داشت و محل تجمع‌شان بود برای آتنی‌های امروزی میدان سینتاگما همان کارکرد را دارد. Syntagma Square میدان اصلی شهر است که روبرویش قصر سلطنتی است و در طرف دیگرش ساختمان پارلمان یونان.
میدان مشروطه نام دیگر سینتاگما است.
میدان سینتاگما به مراسم تعویض گارد پارلمانش معروف است. گردشگران زیادی جلوی پارلمان هلنیک می‌ایستند و منتظر ساعت 11 صبح می‌شوند یعنی زمانی که سربازهای گارد ریاست جمهوری پست‌شان را عوض می‌کنند.
گارد پارلمانی یونان هنوز هم لباس‌های سنتی می‌پوشند.
سنت تعویض گارد پادشاهی در بیشتر کشورهای دنیا اجرا می‌شود. نمونه‌اش را می‌شود در کاخ باکینگهام لندن دید که قبلا درباره‌اش گفته‌ایم.
جاهای دیدنی آتن
در نقشه‌ی زیر جای مکانهای دیدنی شهر آتن را مشخص کرده‌ایم. کافی‌ست که روی هر آیکون کلیک کنید تا اطلاعات و عکس‌های مرتبط با آن را ببینید.