تصور شما از عمان چیست؟ نکند همان تصویر نمادین کشورهای عربی حاشیهی خلیج فارس باشد که با پول نفت برای خودشان دم و دستگاه ساختهاند؟ اگر تصورتان این است باید بگوییم که تغییرش دهید چون عمان زمین تا آسمان با سایر همسایههای عربیاش فرق میکند. در ادامه با ما باشید تا جاهای دیدنی عمان را بشناسید.
شهرگردی در مسقط
1. مسقط قدیمی
در شرقیترین بخش مسقط مدرن، شهر قدیمی مسقط قرار گرفته که ساختمانهایش با معماری سنتی عربی ساخته شده. اینجا بهترین مکان برای دیدن زیباییهای عمان قدیم، فرهنگ محلی و سبک زندگی مردم مسقط است.
ساختمانهای سفیدرنگ، مهمترین مشخصه در بافت شهری مسقط قدیم هستند.
تا اواسط قرن بیستم میلادی، دروازههای مسقط قدیم 3 ساعت بعد از غروب بسته میشد و افرادی که در خیابانهای شهر تردد میکردند باید با خودشان فانوس داشتند، اما الان وضع فرق کرده، مردم عادی و توریستها با خیال راحت به مسقط قدیم میآیند و در خیابانها و کوچههای این قسمت شهر میگردند. در جریان گشت و گذار در مسقط قدیم 3 بنای مهم عمان را میبینید که شامل کاخ سلطان یا العالم، موزهی ملی و دروازهی مسقط است.
2. کاخ العالم
با اینکه درهای کاخ سلطان به روی عموم باز نمیشود اما دیدن دروازه و نمای بیرونیاش خالی از لطف نیست. ستونهای طلایی و آبی این کاخ با سرستونهای قارچیشکلش معروفند و خیلیها از معماری آن تعریف میکنند، هرچند که به نظر ما ایرانیها معماری چندان جذابی در مقایسه با کاخهای ایرانی-اسلامی مثل صفوی ندارد. این کاخ در خیابان Al Saidiya قرار گرفته و سر راه موزهی ملی عمان است. ایستادن در سایهی درختان نخل و تماشا کردن رفت و آمد مردم محلی از جلوی دروازهی العالم عکسهای جذابی برای اکانت اینستاگرامتان خواهد بود.
هنوز هم باورش سخت است که دیدن کاخ العالم رتبهی اول دیدنیهای مسقط را دارد!
3. موزهی ملی عمان
بهترین جا برای شناخت فرهنگ و تمدن عمان، موزهی ملی این کشور است که مقابل کاخ العام ساخته شده. این موزهی جدیدالتاسیس که در 2016 میلادی به بهرهبرداری رسید، 13700 متر مربع مساحت دارد و شامل چند بخش و گالری است. مهمترین بخشهای این موزه تاریخ عمان و جهان، میراث معنوی، مردمشناسی، پیش از تاریخ و تاریخی، اسلامی، نظامی، رنسانس و پول است. بهای بلیط ورودی موزه ملی عمان 5 ریال عمان است.
بهترین جا برای آشنایی با فرهنگ عمان، موزهی ملی این کشور است.
4. دروازهی قدیم مسقط
جایی شبیه دروازه قرآن شیراز اما با معماری عربی؛ The Muscat Gate Museum مشخصهی مسقط قدیم است و چشمانداز خیلی خوبی از شهر دارد. این دروازه تا دههی 1970 میلادی، برای دور نگه داشتن دزدها و راهزنان از مسقط استفاده میشد.
بوابة مسقط یا دروازهی مسقط موزه هم دارد و شما میتوانید در بازدید از این موزه با تاریخ عمان از دورهی نوسنگی تا معاصر آشنا شوید.
5. قلعهها
قلعههای مسقط قدیم از مشخصترین بناهایی هستند که در این بخش شهر میبینید. البته این قضیه در مطرح (Mutrah)، منطقهی دیگر شهر هم صدق میکند. متاسفانه نمیشود داخل این قلعهها را دید و تنها باید به دیدن آنها از دور و بیرونشان راضی بود.
قلعهی الجلالی مسقط تا دههی 1970م. زندان خاندان سلطنتی عمان بود.
قلعهی میرانی در مدخل خلیج عمان ساخته شده و از قلعههای مهم مسقط بوده که در سقوط پرتغالیها تاثیر داشته.
6. مسجد جامع سلطان قابوس
حالا به سراغ مسجد معروف مسقط میرویم یعنی Sultan Qaboos Grand Mosque. کلا سلطان قابوس برای عمانیها نقش «شبه خدایی» دارد؛ هرجایی که بروید پوستر یا بنری را از او میبینید. برای همین، جای تردیدی نیست اولین جایی که شهروند مسقطی به گردشگران پیشنهاد کند، مسجد سلطان قابوس باشد. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که هر شهر عمان، مسجد سلطان قابوس دارد اما مسجد مسقط یک سر و گردن از بقیهی آنها بالاتر است.
مسجد سلطان قابوس بعد از 6 سال ساخت در سال 2001 میلادی افتتاح شد.
مهمترین مشخصههای مسجد سلطان قابوس، منارههای بلند، گنبد بزرگ طلایی و صحن وسیعش است. البته باید از لوستر لوستر 14 متریاش هم بگوییم که 8.5 تن وزن دارد و در شبستان مردانهی مسجد است. قبلا این لوستر لقب بزرگترین لوستر جهان را داشت.
حدود 4 سال طول کشید تا این لوستر ساخته شود.
باید برای ما ایرانیها غرورآفرین باشد که بدانید فرش این مسجد ایرانی است و 24 تن وزن دارد. حدود 4 سال طول کشید تا این فرش 5 هزار متر مربعی بافته شود. البته این فرش یکسره نیست و از 48 قطعهی کوچک و بزرگ تشکیل شده. طرحهایی از گنبد شیخ لطفالله اصفهان، گل شاه عباسی و طرحهای اسلیمی ایرانی در این فرش استفاده شده.
در این عکس به خوبی میتوانید گلهای شاهعباسی ایرانی را ببینید.
مسجد جامع سلطان قابوس از معدود مساجد عمان است که غیرمسلمانان هم اجازهی ورود به آن را دارند. با این حال بازدیدکنندگان باید به یک سری قوانین و هنجارها توجه کنند:
– کودکان زیر 10 سال حق رفت و آمد در شبستان مسجد را ندارند.
– زنان باید شلوار بپوشند یا روسری و شال سر کنند تا مویشان مشخص نباشد.
– مردان حق پوشیدن شلوارک ندارند.
و در نهایت کسی حق ندارد در این مسجد بخوابد، غذا بخورد یا از موبایل استفاده کند.
به دلیل همین قوانین سفت و سخت، محیط مسجد آرامش خاصی دارد و افراد با خیال راحت میتوانند در آن بگردند.
غیرمسلمانان میتوانند هر روز هفته به غیر از جمعهها از ساعت 8 تا 11 صبح به این مسجد بروند. خوشبختانه لازم نیست پولی برای بلیط یا حق ورودی به مسجد بپردازید.
7. ساحل Qurum
شط القرم (Shatti Al Qurum) یا ساحل القروم از طولانیترین ساحلهای عمان است که در شمال شهر مسقط واقع شده. اینجا شلوغترین ساحل شهر است و کافهها و رستورانهای زیادی دارد. چون هتلها و مراکز خرید در این منطقه ساخته شدهاند برای اقامت هم جای خوبی است.
خیلی راحت یک زیرانداز بردارید و بروید ساحل قروم، زیر یکی از چترهای آفتابی بنشینید و از منظرهی روبرو لذت ببرید.
8. موزه بیت البرنده
در صورتی که دوست داشته باشید در جایی به غیر از موزهی ملی عمان یا دروازهی مسقط از تاریخ مردم عمان و رابطهشان با دریا بدانید، حتما به موزهی بیت البرنده سر بزنید. اینجا موزهی کوچکی است که در مقایسه با موزهی ملی به چشم نمیآید اما از لحاظ اطلاعاتی پر و پیمان است.
بیت البرنده داستان و تاریخ مسقط را از 750 میلیون سال پیش تا امروز بیان میکند. در اینجا اول از حرکت تکتونیک صفحهای گفته میشود که چطور کوهستانهای عمان و شهر مسقط را شکل داد. نقشههای قدیمی این موزه به شما میگویند عمان در طول تاریخ خود، چه تغییراتی از لحاظ جغرافیایی و مرزی داشته.
براساس کتیبهی بالای سردر ورودی موزه، ساخت این بنا به 1931 میلادی برمیگردد.
با وجود اطلاعات و اشیای زیادی که این موزه به بازدیدکنندگانش ارائه میدهد، تنها مشکل بیت البرنده، تاریک بودن فضای داخلی آن است که بعضی وقتها خواندن بروشورها یا اتیکت اشیا را سخت میکند. بیت البرنده (Bait Al Baranda) جمعهها بسته است و باقی روزهای هفته از 9 صبح تا 1 بعد از ظهر باز است. بعد از یک بعدازظهر موزه بسته میشود و دوباره از ساعت 4 تا 6 بعدازظهر باز میشود.
در نقشهی زیر مکان جاهای دیدنی عمان را مشخص کردهایم.