تا اسم غواصی به میان میآید، فردی را تصور میکنیم که لباسهای غواصی بر تن کرده و با یک سیلندر هوا در حال کشف دنیای زیر آبهاست. اما غواصی تنها به این تصویر محدود نمیشود و انواع و اقسامی دارد که در این مطلب با آنها آشنا خواهیم شد.
غواصی آزاد: غواصی با حبس نفس (Free Diving)
در غواصی آزاد، غواص با حبس نفس و بدون استفاده از سیلندر یا مخزن هوا به عمق آب میرود. این نوع غواصی تاریخچهی بسیار طولانی دارد؛ از 4000 سال قبل که بشر برای جستجوی مروارید به اعماق دریای مدیترانه شیرجه میزد گرفته تا طمع شکارچیان برای صید آبزیان دریایی. افراد در این روش فقط از فین، ماسک و اسنورکل استفاده میکنند و صرفا با حبس نفس تا عمق 30 و گاهی 40 متری اعماق آبها میروند. شما هم به اندازهی من متعجب شدید؟ امان از علاقه که هر غیرممکنی را برای بشر ممکن میکند.
در غواصی آزاد، غواص با حبس نفس و بدون استفاده از سیلندر یا مخزن هوا به عمق آب میرود.
غواصی scuba: غواصی با تجهیزات غواصی
غواصی اسکوبا، برخلاف غواصی آزاد با دستگاههای تأمین کنندهی هوا در زیر آب انجام میشود. غواصی اسکوبا معمولترین نوع غواصی است که امکان دایو با تجهیزات کامل و سیلندر دارای هوای فشرده را به افراد میدهد. این نوع غواصی به 2 بخش تقسیم میشود:
غواصی اسکوبا مدار باز
در این نوع غواصی از نوعی سیستمهای تنفسی استفاده میشود که بازدم غواص را درون آب تخلیه میکند.
غواصی اسکوبا مدار بسته
در این نوع غواصی از سیستمهای تنفسی مداربسته استفاده میشود. این سیستمها بازدم غواص را پالایش میکنند و پس از حذف دیاکسیدکربن و افزودن اکسیژن آن را آمادهی تنفس میکنند. در واقع این سیستمهای تنفسی مداربسته از آمیخته شدن دیاکسیدکربن با اکسیژن استفاده نشدهی غواص جلوگیری میکنند.
غواصی اسکوبا معمولترین نوع غواصی است که امکان دایو با تجهیزات کامل و سیلندر دارای هوای فشرده را به افراد میدهد.
غواصی صنعتی و تجاری (اشباع)
این نوع غواصی یک حرفهی رسمی محسوب میشود. معمولا غواصان شرکتهای نفتی، جوشکارهای زیر آب و کسانی که پروانهی کشتیهای بزرگ را تعمیر و سرویس میکنند جزو غواصان صنعتی محسوب میشوند. در این نوع غواصی، غواص میتواند چند روز یا چند هفته زیر آب بماند. جالب است بدانید غواصان در این مدت یا در ایستگاههای تحت فشار و خشک زیر آب استراحت میکنند یا به سطح آب میآیند و روی کشتی به استراحت میپردازند. غواصان صنعتی در کشورهای دیگر حقوق و مزایای بسیار چشمگیری دارند و بعد از 5 یا 7 سال بازنشسته میشوند، اما غواصان صنعتی در ایران این مزیت را ندارند.
معمولا غواصان شرکتهای نفتی، جوشکارهای زیر آب و کسانی که پروانهی
کشتیهای بزرگ را تعمیر و سرویس میکنند جزو غواصان صنعتی محسوب میشوند.
غواصی با تغذیه از سطح
در این نوع غواصی که معمولا برای غواصان صنعتی کاربرد دارد، افراد یک کلاه (Helmet) روی سرشان میگذارند که با یک شلنگ بسیار بلند به کمپرسوری در سطح آب وصل است. این ویژگی امکان تنفس طولانی مدت را به افراد میدهد. در این نوع غواصی معمولا یک کشتی پشتیبان برای نگهداری کمپرسورهای تأمین کنندهی هوا روی آب حضور دارد و گاهی یک اتاقک زیرآبی به صورت غیر مستقیم این هوا را تأمین میکند. در بعضی کشورهای دنیا برای غواصی sport و تفریحی هم از این روش استفاده میکنند تا دیگر برای رفتن به زیر آب، نیازی به پوشیدن کامل لباس و تجهیزات نباشد و صرفا با یک helmet بتوان به دنیای زیر آب پا گذاشت.
این نوع غواصی معمولا برای غواصان صنعتی کاربرد دارد.