اکثر تالابها، میعادگاه پرندگان مهاجر از سراسر جهان هستند. همین امر نیز سبب به وجود آمدن بخش جدیدی در صنعت توریسم به نام اکوتوریسم پرنده نگری شده است.
بهترین تالاب ایران برای پرنده نگری است. این تالاب هر سال در حوالی زمستان پرندگان نادر و زیبایی را از سراسر جهان به سمت خود میکشاند. تجدید دیدار این پرندگان در کنار تالاب و تماشای آن از جذابترین تجربههای طبیعت گردی است. تالاب میقان بهترین نوع این فرصت را در اختیار شما قرار میدهد تا در یک غروب زیبا به تماشای فرود دست جمعی پرندگان و پرواز آنها باشید.
به دلیل وجود املاح معدنی گوناگون حوضچه های تالاب میقان به رنگ های مختلفی همچون قرمز، نارنجی، سبز و آبی دیده می شوند
بهترین زمان برای دیدن تالاب میقان
تالاب میقان به خودی خود دیدنی است. این دریاچه نمکی علاوه بر پرندگان میزبان گیاهان شورپسند (هالوفیت) نیز هست. گیاهان زیبایی که به لطف حضور نمک در آب تالاب رشد کرده و منظرهای زیبا را برای آن به ارمغان میآورند. تالاب میقان در فصولی که بارندگی در آن زیاد است آب فراوان دارد اما در فصول خشک و گرم رو به خشکی میرود. به همین دلیل بهتر است در فصول بارانی مانند پاییز به دیدن آن بروید.
البته که اگر برای دیدن آواز درناهای خاکستری و رقص فلامینگوها به تالاب میقان میروید. حتماً دقت کنید که اواسط پاییز یا زمستان را برای سفر به اراک انتخاب کنید. زیرا در این بازه زمانی هم میزان آب تالاب مناسب است و هم سر و کله پرندگان مهاجر از سیبری و دیگر نقاط جهان پیدا میشود. فقط دوربین یادتان نرود!
آدرس و راههای دسترسی به تالاب میقان
آدرس: استان مرکزی، 8 کیلومتری شمال شرقی اراک
برای رفتن به تالاب میقان راههای مختلفی پیش رو دارید. اگر بخواهید از داخل اراک به سمت تالاب بروید، مسیر صاف و کوتاهی پیش رو خواهید داشت. از هر نقطهای از شهر خود را به بولوار کشاورز برسانید. این بولوار را تا رسیدن به بزرگراه شمالی ادامه دهید و وارد این بزرگراه شوید. پس از یک کیلومتر رانندگی به جاده تالاب میقان خواهید رسید. در این جاده پس از حدود 15 دقیقه رانندگی و گذشتن از روستای طرمزد به یک زمین فرش شده با آبهای رنگی خواهید رسید.
مسیرهای دیگری نیز برای رسیدن به تالاب میقان وجود دارد اما اکثراً به دلیل عبور از روستاها جاده خاکی هستند. تنها مسیر آسفالت شده برای دسترسی به تالاب میقان از طریق جاده اصلی خود این تالاب است که در بالا شرح دادیم.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
برای دیدن تالاب میقان هیچ محدودیت زمانی وجود ندارد. شما هرگاه که اراده کنید میتوانید به این مکان بروید. البته اگر میخواهید بازدید کامل و خوبی از اکوسیستم تالاب و پرندگان کمیاب و زیبایش داشته باشید، توصیه میکنیم یک روز صاف و آفتابی را انتخاب کنید و پس از ظهر سفر خود به میعادگاه پرندگان را آغاز کنید.
پرنده های گوناگون و بعضا کمیبابی در تالاب میقان زندگی می کنند به همین دلیل در این منطقه شکار ممنوع است.
دانستنیهای تالاب میقان
تالاب میقان علاوه بر وسعت، قدمت بسیار زیادی نیز دارد، این تالاب از نظر دیرینه شناسی متعلق به دوران پالئوسن است. دورانی که در آن حرکت صفحات تکتونیکی (زمین ساخت صفحهای) باعث شد تالابی به وسعت 25000 متر با جزیرههای متعدد درون آن به وجود آید. و امروزه از زیباترین جاذبههای گردشگری کشورمان تبدیل شود.
این تالاب هر سال بیش از 35 میلیون گردشگر عاشق طبیعت را به سمت خود میکشاند. حضور این میزان گردشگر در منطقه باعث رونق اقتصادی روستاهای اطراف اراک و حتی خود شهر اراک شده است. به اعتقاد کارشناسان گردشگری رفتار مردم با فرهنگ استان مرکزی با پرندگان مهاجر و تلاش آنها در حفظ و نگهداری از زیباییهای تالاب میقان تأثیر بسیار زیادی در آنچه امروز از این تالاب میبینیم داشته است.
تالاب میقان به خاطر نوع آب و املاح موجود در آن پوشش گیاهی و جانوری نادری در اطراف خود دارد. پرندگانی که از سراسر دنیا برای استراحت فصلی خود در کناره آب تالاب فرود میآیند بخش عمده پوشش جانوری این منطقه را تشکیل میدهند. خود این پرندگان عامل اصلی اهمیت تالاب میقان هستند. زیرا سالانه 10 هزار درنای خاکستری که از گونههای نایاب پرندگان است از سیبری وارد این منطقه میشوند. علاوه بر اینها، فلامینگو، خوتکا، فوجی مرغابی، مرغابی سانان، خروس کولی و... نیز در این منطقه دیده میشوند.
به دلیل حضور پرندگان کمیاب و خاص در تالاب میقان، سالهاست که به دستور اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی شکار در این منطقه ممنوع شده است.
در پوشش گیاهی تالاب میقان نوعی جلبک تک سلولی هالوفیت (جلبک آب شور) دیده میشود که به دلیل جذب رنگدانه کاروتن، آب تالاب را به رنگهای نارنجی و قرمز در میآورند. علاوه بر اینها، گونه گیاهی آتریپلکس که به گیاهان همیشه سبز معروفند، خانواده گندمان، گون و شاهی اطراف تالاب را با رنگ سبز و سفید خود مزین کردهاند.
از دلایل تداوم مهاجرت پرندگان به تالاب میقان، حضور جانداری سخت پوست به نام آرتیما است. آرتیما تنها در آبهای شور دیده میشود. این جاندار در طول دوره زندگی خود در تالاب به میزان بسیار از تخمهای خود را در آب رها میسازد. آرتیماها بهترین غذا برای پرندگان هستند و خود نیز از جلبکهای تک سلولی تالاب تغذیه میکنند.
تالاب میقان برای اقتصاد منطقه خود نیز مزیتهای فراوانی داشته است. این تالاب معدن بزرگی از سولفات سدیم در دل خود دارد. این ماده ارزش بسیار زیادی برای صنایع مختلف داشته و برای تولید شویندهها، مواد ضدعفونی کننده، شیشه و نساجی به کار میرود. این تالاب به تنهایی 60 درصد از منابع سولفات سدیم را در خود جای داده است.
تالاب میقان به دلیل دارا بودن زیباییهای طبیعی، حضور پرندگان از گونههای نادر و پتانسیل بالا در جذب گردشگر، به عنوان منطقه نمونه گردشگری با محور طبیعت گردی شناخته میشود.
چند سالی است که برداشت املاح معدنی زیر آب توسط شرکتهای مختلف افزایش چشم گیری داشته و متاسفانه این امر به تضعیف خاک تالاب انجامیده است. از طرفی ورود پساب تصفیه خانه فاضلاب شهری و فاضلاب شهرکهای صنعتی اطراف به درون تالاب اکوسیستم گیاهی و جانوری تالاب را تهدید میکند.
اواسط پایین بهترین زمان برای مشاهده پرنده های مهاجر در تالاب میقان است
راهنمای بازدید از تالاب میقان
با اینکه تالاب میقان پر از املاح معدنی است، اما آب زلال و بسیار شفافی دارد. طوری که اگر نزدیک غروب و پس از آفتاب تیز ظهر به تالاب بروید، میتوانید لحظه وصل زمین و آسمان بهم را نظاره گر باشید. هر گوشه این تالاب شگفتی دارد که نباید آن را از دست بدهید. در ادامه چند توصیه و راهنمایی برای بازدید از تالاب میقان برای شما داریم.
اولین توصیه ما برای رفتن به تالاب میقان زیبا این است که فصل مهاجرت پرندگان را برای سفر خود انتخاب کنید. بهترین زمان برای این سفر اواسط آبان است. روز 15 آبان تاریخ دقیق پرواز درناهای خاکستری بر فراز تالاب است. در این روز تعداد زیادی گردشگر برای پرنده نگری به تالاب میآیند. به همین دلیل نیز 15 آبان را به روز پرنده نگری اختصاص دادهاند. البته که در ماه اسفند نیز میتوانید پرندگان مهاجر زمستانی را ببینید.
برای رفتن به تالاب بهتر است وسایل لازم را با خود همراه ببرید. زیرا در اطراف تالاب فروشگاهی برای تهیه لوازم مورد نیازتان وجود ندارد. اول از همه عینک آفتابی بردارید، زیرا انعکاس نور در آب ممکن است چشمهایتان را آزار دهد. دوربین عکاسی، در صورت امکان دوربین دو چشمی برای دیدن پرندگان از نزدیک و یک کفش مناسب برای راه رفتن در گل و خاک نیز لازم است.
شاید کمی عجیب به نظر برسد ولی برای دیدن پرندگان باید حواستان به رنگ لباسی که میپوشید نیز باشد. زیرا رنگهای جیغ و تند پرندگان را فراری میدهد. بنابراین بهتر است رنگهای خنثی مانند کرم، سبز کم رنگ هم رنگ طبیعت، نسکافهای، قهوهای و... را انتخاب کنید.
سعی نکنید به پرندگان زیادی نزدیک شوید، این کار در اکثر موارد پرندگان را مضطرب میکند و باعث فرار کردن آنها میشود. بهتر است خیلی آرام و با رعایت سکوت با دوربین دو چشمی خود رفتارهای جالب آنها در کنار آب را زیر نظر بگیرید.
پس از یک نگاه سیر به پرندگان و ثبت لحظات دیدنی حضور آنها در کنار آب، میتوانید برای تکمیل کردن طبیعت گردی خود راهی منطقه حفاظت شده هفتاد قله شوید. این منطقه نیز با گونهای جانوری متنوع و خاص و مناظر چشم نوازی که دارد انتظار شما را از دیدن یک طبیعت بکر برآورده میکند.
قصد سفر به اراک را دارید؟ مطالب «
جاهای دیدنی اراک» و «
رستوران های اراک» را از دست ندهید.