در ادامهی سیستانوبلوچستانگردی، میرسیم به منطقهای خوش آبوهوا که آبادانیاش حاکمان زیادی را دلباختهی خود کرد. ایرانشهر که در اوستا، فهره یا فهرج نامیده شده شهری با قدمت باستانی و در فاصلهی 365 کیلومتری زاهدان است که تا حد زیادی از چشم گردشگران دور مانده. بنابراین با این مطلب همراه باشید تا با جاهای دیدنی ایرانشهر بیشتر آشنا شوید.
قلعه ناصری؛ یادگاری از ناصرالدین شاه
حکایت از این قرار است که در سال 1285 هجری شمسی، ناصرالدوله فرمانفرما حاکم وقت کرمان و بلوچستان پیشنهاد ساخت یک قلعهی نظامی را با ناصرالدین شاه در میان میگذارد. بعد از موافقت ناصرالدین شاه، استاد حسین معمارباشی کرمانی شال و کلاه بر سر میکند و عازم دیار بلوچستان میشود. آمدن به ایرانشهر همانا و هفت سال ماندن برای تمام کردن کار قلعه همان! قلعهای که از نظر سبک و سیاق معماری شما را به یاد ارگ بم میاندازد. ماحصل کار استاد حسین کرمانی به حدی چشمگیر بود که مقر فرمانروایی حاکمان از قلعه بمپور به این قلعه منتقل شد. قلعه ناصری در تندباد حوادث تاریخی و تعویض حکومتها نامهای زیادی به خود دیده و در نهایت با قدرت گرفتن خاندان پهلوی نام ایرانشهر بر این قلعه ثابت ماند. طبق اسناد تاریخی این قلعه مجموعهای از 7 حیاط بزرگ، شاهنشین، سربازخانه، اسلحهخانه و 9 برج دیدهبانی بوده که متأسفانه بخش زیادی از آن در سال 1361 تخریب شد. حالا اما یک سر در منقش به انواع طرحهای رجچینی، دندانموشی، هندسی و لوزی و چند برج دیدهبانی از شکوه آن باقی مانده است. این قلعه در سال 1375 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
موزهی مردمشناسی ایرانشهر
بازدید از قلعهی ناصری این حسن را دارد که همزمان میتوانید از موزهی مردمشناسی ایرانشهر هم بازدید کنید. موزهی مردمشناسی ایرانشهر در سال 1378 تأسیس شد. با بازدید از این موزه میتوانید با فضای فرهنگی مردمان ایرانشهر بیشتر آشنا شوید و در گذری از تاریخ قدم بزنید. آثاری همچون ظروف سفالی، زیورآلات، وسایل اندازهگیری و ابزار زندگی مردم منطقه در این موزه قابل مشاهده میباشد. بلیط ورودی این موزه برای ایرانیان 2500 تومان است.
آدرس: ایرانشهر، خیابان فارابی، قلعه ناصری
شماره تماس: 0542224364گورستان اسپیدژ؛ تمدنی به رنگ سفید
در هر گوشهی دیار سیستان و بلوچستان، تمدنی خاموش نفس میکشد که در پی هر کاوش حیرت همگان را برمیانگیزد. این بار نوبت ایرانشهر رسیده تا از تمدنی 5 هزار ساله پرده بردارد. این تمدن شگفتانگیز اسپیدژ نام دارد که در بخش بزمان ایرانشهر جا خوش کرده. "اسپیدژ" یا "دژ سپید" نام خود را وامدار قلعهای سفید رنگ در نزدیکی این سایت تاریخی است. سنگهای آهکی سفیدرنگ به کار رفته در بنای این قلعه موجب شده تا این قلعه به رنگ تماما سفید دیده شود. در این سایت تاریخی قلعه و گورستانی قرار دارد که گمانهزنیها را برای قدمت تاریخی این منطقه قوت میبخشد. تخمین باستانشناسان گواه آن است که قدمت این گورستان به 2 دورهی پیش از تاریخ، عصر برنز میانی و عصر آهن باز میگردد. متأسفانه با اینکه این گورستان در سال 1381 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید اما محافظت درستی از آن صورت نمیگیرد و بارها توسط افراد مختلف مورد غارت قرار گرفته است. با توجه به اینکه این سایت تاریخی آثاری از 3 دورهی پیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی را در خود جای داده، عدم محافظت از آن برابر با به تاراج رفتن بخشی از تاریخ و هویت این منطقه محسوب میشود. برای رفتن به این روستا ابتدا باید به بزمان در 102 کیلومتری ایرانشهر بروید و پس از آن از اهالی بزمان سراغ این روستا را بگیرید.دشت سمسور؛ دامن قرمز رنگ ایرانشهر
با معرفی یک جاذبهی طبیعی ایرانشهر موافقید؟ پس وقت آن است با دشت سمسور ایرانشهر آشنا شوید. در فاصلهی 45 کیلومتری بخش بزمان دشتی قرار گرفته که دیدنش خالی از لطف نیست. جالب است بدانید سم نام محلی دو کوه تخت این دشت و سور در زبان محلی به معنای قرمز است. پس بیدلیل نیست که این دشت را دامن سرخرنگ ایرانشهر بدانیم. وجود چالهای در این دشت که از احتمال برخورد شهاب سنگ به این منطقه خبر میدهد، از قدمت این منطقه حکایت دارد. این زیستگاه امن و خوش آبوهوا میزبان گونههای حیوانی بسیاری همچون بز، قوچ، میش و پرندگان متنوع میباشد. وجود رودخانهای در دل این دشت موجب آبادانی و رشد انواع پوشش گیاهی همچون نیزار، گز، قیچ و سرخاب شده است.غار کرمانچی
حالا که حرف از جاذبههای طبیعی شد، نام غار کرمانچی را هم به خاطر بسپارید. این غار جاذبهای طبیعی در روستای کرمانچی و در نزدیکی بخش بزمان ایرانشهر محسوب میشود. طبیعتگردها احتمالا تمایل زیادی برای دیدن این غار کمتر شناخته شده دارند. ورودی این غار حدودا 4 متر و طول آن به اعتقاد اهالی روستا بیش از 100 متر میباشد و شیب تندی دارد. غار کرمانچی جزء غارهای خشک دستهبندی میشود و از نظر سنگهای موجود در دیوارهها ارزش تحقیقاتی دارد، چرا که به نظر میرسد میراثی از دورههای باستانشناسی باشد. اگر به بازدید این غار میروید، بدانید که شما تنها میهمانان آن نیستید و باید حسابی مراقب باشید مزاحم خفاشان جیغ جیغوی ساکن این غار نشوید!
برای دیدن این غار ابتدا باید به بخش بزمان در 102 کیلومتری ایرانشهر بروید. سپس در نزدیکی درهآهو و به فاصلهی 1 کیلومتری روستای کرمانچی میتوانید این این غار را بیابید. یادتان باشد که حتما از افراد بومی بخواهید تا شما را راهنمایی کنند.بازار روز ایرانشهر
بازارهای سنتی هر شهر، پررنگترین نماد زندگی جاری مردمان آن شهر محسوب میشود. پس اگر به ایرانشهر رفتید، حتما سراغ بازار آن را بگیرید. علاوه بر محصولاتی که نیازهای روزمرهی ساکنان این شهر را تأمین میکند، بعضی صنایعدستی این منطقه مانند محصولات سفالی،حصیربافی و پارچههای مرغوب هم در این بازار عرضه میشود. آنچه این بازار را دیدنی میکند، بازاری با هیاهوی زندگی
دنیای رنگارنگ پارچههای سوزندوزی شدهی آن است که شما را به دل فرهنگ پوششی رنگارنگ مردمان این دیار میبرد. اگر به دنیای عطرها و مزهها علاقهمندید، سر زدن به راستهی حاجی بالانچ را اصلا از دست ندهید. راستهی عطاریهای این بازار که به راستهی حاجی بالانچ معروف است، نوستالژی بسیاری از اهالی ایرانشهر به حساب میآید. پس اگر مثل من به تجربهی فرهنگ زیستی این دیار علاقهمندید بازار روز ایرانشهر را در لیست بایدهای جاذبههای این دیار قرار دهید. رودخانه دامن
رودخانهی دامن همچون شاهرگی حیاتی در قلب روستای دامن میتپد و آبادانی را به مناطق اطرافش هدیه میکند. ویژگی بارز این رودخانه آن است که در تمام فصول سال جریان آب دائمی دارد. رودخانههای کارواندار، ایرندگان و مرنتاک 3 شاخهی اصلی این رودخانه محسوب میشوند که با پیوستن به یکدیگر میتوانند زمینهای زراعی این منطقه را سیراب کنند. وجود این رودخانه در همسایگی نخلستانهای زیبا و خانههای خشتی روستای دامن صحنهای بینظیر در این منطقه از ایرانشهر خلق کرده است. بنابراین به روستای دامن در 25 کیلومتری شمال ایرانشهر بروید و ساعاتی خوش را در کنار این رودخانهی حیاتبخش بگذرانید. اگر به این روستا رفتید، یادتان نرود از محصولات بومی و صنایعدستی ساکنان دامن هم دیدن کنید. قصد سفر به ایرانشهر را دارید و عاشق غذا هستید؟ برای شکمگردی در ایرانشهر، مطلب «
رستوران های ایرانشهر» را بخوانید.