با ما به دیدن
جاهای دیدنی محلات بیایید که هر محله‌اش داستانی دارد و رازی، شهری که می‌گویند نامش را از همین خصوصیت «محله محله بودنش» می‌گیرد. قرار است به سرزمین گلها برویم، به سرزمین رزهای بی نظیر و زیبایی چهار فصلی که همیشه هست. در محلات به روستای خورهه هم سر می‌زنیم، روستایی که از هزاره دوم قبل از میلاد به جا مانده و قرار است چنار دو هزار ساله شهر را هم ببینیم! پس اگر فکر می‌کنید که محلات فقط به خاطر گل‌هایش مشهور است، این مطلب را باید با
اسمارتیز بخوانید.
شاید این‌ها را هم بپسندید!
بهترین زمان فصل سفر به محلات
بدون اغراق چهار فصل محلات زیبایی خاص خودش را دارد. اما بهار و تابستانش خوش آب و هواتر و دلچسب‌تر است. مخصوصا ییلاقاتش که تابستان مطبوعی دارند اما زمستانش سرد و برفی است.
1. روستای خورهه
در 48 کیلومتری شمال شرق محلات و در فاصله بین روستای ورین، دودهک و آب گرم محلات، روستای ییلاقی و خوش آب و هوای خورهه قرار گرفته است. با یافته‌هایی از روستا که متعلق به دوران مادها و
هخامنشیان است قدمتش را به هزاره دوم قبل از میلاد تخمین زده‌اند. کلمه خور در کتاب اوستا هم آمده به معنی ییلاق است که بی‌ربط به آب و هوای ییلاقی منطقه نیست. البته در اوستا اسم دیگری مثل خور، یعنی خوره آمده که به معنی محل بالا آمدن خورشید است.
چشمه وزوان یا چشمه شوره محلات از چشمه‌های معروف اینجاست. اما یادتان باشد که قابل شرب نیست چون به خاطر املاح زیادش، امکان اینکه سنگ کلیه بگیرید بالاست.
پاییز و زمستان روستای خورهه خنک، سرد و البته زیباست از آن طرف هم تابستانی گرم و مرطوب دارد. از آنجایی که بیشتر جوانان روستا به شهر رفته‌اند، ساکنان روستا را افراد مسن تشکیل می‌دهند. به همین دلیل بافت سنتی و قدیمی روستا همچنان حفظ شده و وقتی در خورهه قدم می‌زنید خانه‌های گلی و چوبی زیادی را می‌بینید.
جاهای دیدنی محلات؛ کوچه پس کوچه‌های روستای خورهه
اگر در فصل پرآبی به محلات بروید، حتما رودخانه فصلی خورهه را هم ببینید که از کنار روستا رد می‌شود و منظره‌ی دل‌انگیزی دارد. برای خرید سوغاتی هم پیشنهاد می‌کنیم جوراب‌های پشمی و قالیچه‌هایی که محلی‌ها می‌بافند، بخرید.
2. غار شاه بلبل
با پیرزن‌ها و پیرمرد‌های روستای خورهه هم کلام شوید تا با آن لهجه زیبا محلاتی‌شان که آخر کلمات را می‌کشند از اعتقادات و رازهای مردم روستا برایتان می‌گویند. برایتان از غار شاه بلبل می‌گویند. غاری که در نظر محلی‌ها، غار مقدسی است. آن‌ها نذورات و قربانی‌های خود را به اطراف غار می‌برند و بین فقرا تقسیم می‌کنند. در نزدیکی غار مجسمه‌ای قرار دارد که به آن عمره یا عمرو گذاشته‌اند. البته باستان شناسان نظر دیگری دارند و آن را مجسمه آناهیتا می‌دانند. تاریخی که برای این مجسمه در نظر گرفته شده، پیش از اسلام است. متاسفانه در طول زمان فرسایش پیدا کرده و تخمین زدن زمان اثر کار دشواری است.
داخل غار چشمه کم آبی وجود دارد. به خاطر همین کمی آبش، بعضی از مردم در غار می‌مانند و شب را به صبح می‌رسانند. به جز غار بلبل محلات، غار تاریخی لوراخ گاو هم از غارهای دیگر روستاست که دیدنش خالی از لطف نیست.
3. معبد خورهه
جالبترین و شناخته‌ترین قسمت روستای خورهه، معبد خوره است. ستون‌های بزرگ از دورخودنمایی می‌کنند. نظرات مختلفی راجب تاریخ ستون‌ها گفته شده است. برخی مورخان می‌گویند این معماری و سازه، شبیه به معماری آتشکده‌ای در دوره سلوکی است ولی برخی دیگر اعتقاد دارند عمارتی است متعلق به دوران قبل از میلاد مسیح و به خاطر نوع معماری عمارت، به دوره اشکانیان برمی‌گردد. فضای عمارت شامل بخش اندرونی و بیرونی است که ویژگی اصلی معماری دوره اشکانیان است. فضای اندرونی مخصوص ملاقات با اعضای خانواده و مختص خانواده بوده است. فضای بیرونی مخصوص ملاقات رییس خانواده با غریبه‌ها بوده است. عمارت دارای اتاق و حیاط و ستون است. ستون‌های عمارت، دو ستون بزرگ مدوری به سبک ایونیک است. نشان دهنده معماری یونانی است. معماری‌ای متعلق به سرزمین ایونیا، بعد از ساخت بنا، در دوره ساسانیان توسط صنعت‌گران ساسانی نیز مورد ساخت و ساز قرار گرفت و بعد از ظهور اسلام در دوره ایلخانی گورستان شد.
جاهای دیدنی محلات؛ سرزمین تاریخی خورهه در روستای خورهه
اولین بار معبد خورهه به دست ناصرالدین شاه قاجار که عاشق کشف عتیقه بود، کاوش شد. بعدها در دوره معاصر، معبد خورهه در 6 مرحله مورد کاووش قرار گرفت که در جریان این کاوش‌ها، گورها، دیوارها و آثاری هم بدست آمد.
برای دیدن ستون‌های خورهه باید به سمت جاده سلفچگان – دلیجان بروید. 35 کیلومتر در این جاده که رانندگی کردید، به جاده دودهک تغییر مسیر بدهید تا به خورهه برسید.
4. آتشکده آتشکوه
در دامنه رشته کوه آتشکوه، آتشکده‌ای خاموش وجود دارد که تا قرن چهارم هجری پابرجا بوده است. از عظمت بنا در این حد که آن را هم‌طراز با معبد آناهیتا در کنگاور و
ایوان کسری می‌دانند. آتشکده‌ای یادگار از دوره ساسانیان، در دل طبیعت، در فضایی پر از سرسبزی بنا شد. بنایی چهار طاق که بر ستون‌هایی سنگی استوانه‌ای، استوار است و دارای اتاق‌هایی به عنوان فضایی سرپوشیده برای برافروزی آتش بوده است. یک ساعت زمان برای دیدن آتشکده کافی است. با اینکه بخش زیادی از بنا تخریب شده اما با بقایای باقی مانده از آتشکده هم می‌توان پی به شکوه و عظمتش برد. از آتشکده که بیرون می‌آیید درخت‌های چنار با قدمتی طولانی نظرتان را جلب می‌کند. همچنین دور تا دور آتشکده، کوه‌های است که بزرگترین معدن سنگ‌های تراورتن جهان است. از آن بالا چشم‌انداز زیبایی دارد و هوایی خنک و مطبوع. حتی محل ساختن آتشکده هم نشانی از فکر و درایتی است که در معماری ایرانی نمونه‌اش فراوان است. برای رفتن به آتشکده، در 5 کیلومتری راه نیم‌ور به دلیجان، در جهت روستای آتشکوه حرکت کنید، در نزدیکی روستای آتشکوه اگر به سمت رودخانه آتشکوه بروید آتشکده را می‌بینید.
جاهای دیدنی محلات؛ آتشکده آتشکوه
5. قلعه گبری (قلعه جمشیدی)
از آتشکده که خارج شدید برای دیدن قلعه جمشیدی یا قلعه گبری به سمت نیم‌ور بیایید. بنایی از دوره ساسانیان که براساس دیدگاه اسطوره‌شناسی زمان ساختش به پادشاهی جمشید می‌رسد. در حمله‌ای که آزاد خان افغانی به قلعه داشت، نتوانست به قلعه نفوذ کند و مردم در داخل قلعه در امان ماندند و از کانال‌های زیر زمینی برای آذوقه و خروج به بیرون استفاده می‌کردند. گفته می‌شود که قلعه ضد آتش بوده و مثل هر قلعه‌ی دیگری، خندق، راه‌های پنهانی عبور به خارج از قلعه و کانال‌های زیرزمینی برای آبیاری زمین‌های زراعی داشته. بالای قلعه هم تالاری بوده که گنجایش 20 تیرانداز را داشته تا از انجا برای تیراندازی و محافظت از قلعه استفاده کنند. متاسفانه قلعه در حال تخریب است و بخش‌هایی از آن تخریب شده برای همین، 1 ساعت زمان کافی برای دیدن قلعه گبری است.
6. بوستان سرچشمه
کم‌کم از جاهای تاریخی شهر و دامنه کوه‌های محلات به داخل شهر بروید تا به شمال شهر برسید. به خیابان سرچشمه که رسیدید، بوستان بزرگ و سرسبز سرچشمه را خواهید دید. چشمه‌ای که از ارتفاعات محلات از دامنه هفتاد قله می‌آید و آبی خنک و زلال دارد. می‌توان ساعت‌ها کنار جوی آبش که از میانه پارک عبور می‌کند نشست، بستنی خورد، صدای آب را شنید و حتی دستی به آب زد. اگر اهل پیاده روی به نسبت سنگین روی سطح شیبدار هستید؛ پارک سرچشمه انتخاب مناسبی است. اگر هم اهل
چادر زدن هستید، می‌توانید در جایی در پارک اتراق کنید و بساط پیک نیک را پهن کنید. داخل پارک سرویس بهداشتی، نمازخانه و فضای بازی برای کودکان مهیا شده است.
پارک سرچشمه به درختان چنار کهنسالش معروف است. حتما زیر سایه درختانش بنشینید و از هوای دلچسب پارک لذت ببرید.
جاهای دیدنی محلات؛ بوستان سرچشمه محلات
دریاچه مصنوعی داخل پارک برای کسانی که اهل قایق‌سواری هستند تفریح خوبیست. رستوران و چایخانه سنتی هم در پارک هست. به طور کلی اینجا، جای خوبی برای استشمام هوای پاک و داشتن روزی خوب و آرام است البته اگر اهل شب‌مانی در پارک هستید می‌توانید در پارک چادر بزنید و شب اقامت کنید. برای علاقه‌مندان به گل و گیاه هم گلخانه‌ای در پارک وجود دارد. تمامی گل‌های پارک از گل‌های پرورشی محلات گرفته شده. در کنار این همه مزایا، فقط باید به مشکل پارکینگ هم اشاره کنیم. چون کوچه‌های اطراف پارک باریک است، پیدا کردن جای پارک برای خودرو سخت است.
7. درخت چنار دو هزار ساله
محلات، شهر چنارهای سر به فلک کشیده هم است؛ چنارهای بزرگ و چند صد ساله، اما یکی از این چنارها با تمام چنارهای شهر تفاوت دارد. از بوستان سرچشمه که خارج شدید در همان حوالی چناری است که عظمتش آن را به نماد محلات تبدیل کرده، می‌بینید. این درخت چنار دو هزار ساله در یکی از میادین اصلی شهر قرار گرفته که درختی قطور و تنومند است و به اندازه عمرش تمام رازهای این شهر را می‌داند. حالا که تا میدان شهر آمده‌اید سوغاتی معروف شهر، ارده را هم می‌توانید در سطح شهر پیدا کنید.
8. دهکده گل و گیاه زینتی محلات
هلند را که می‌شناسید، سرزمین گلهاست. می‌گویند محلات، هلند ایران است. بزرگترین منطقه پرورش گل ایران، از سوغات‌های مهم شهر، گل است و از مغازه‌های فراوان شهر گلخانه‌هایی هستند که در شهر زیاد می‌بینید. دهکده گل و گیاه، زمینی 110 هکتاری است با پرورش انواع گلها، بزرگترین دهکده پرورش گل و گیاه ایران است. از مناطق دیگر گل در محلات، شهرک گلهاست که 300 گلخانه کنار هم قرار دارند و در محله ده پایین است.
جاهای دیدنی محلات؛ دهکده گل و گیاه محلات
9. غار یکه چاه
در جنوب شرقی محلات، دهستان باقرآباد، روستای یکه چاه، غاری وجود دارد که قدمتش به هزاره سوم قبل میلاد برمی‌گردد. غاری از ستون‌های آهکی، استالاگمیت، استالاکتیت، تالارها و دهلیزهایی تشکیل شده که منظره زیبایی می‌سازند. یکه چاه غار بزرگ و عجیبی است و دیدن تمام بخش‌های آن بسیار زمان‌بر است احتمالا بخشی از غار را بتوانید ببینید. کف غار پوشیده از خاک رس است و جریان آبی دیده نمی‌شود. برای اطمینان چراغ قوه‌ای برای دیدن جاهای خیلی تاریک غار همراه داشته باشید.
جاهای دیدنی محلات؛ غار یکه چاه
10. پل تاریخی باقرآباد
در دوره قاجار و زمانی که روس‌ها به ایرانیان حمله و بخشی از ایران را اشغال می‌کنند، روس‌ها در این منطقه پلی با مصالح سنگی می‌سازند که تا به امروز باقی‌مانده است. هر چند که بخشی از آن تخریب شده اما بقایای این پل سنگی هم دیدنی است. این پل در 5 کیلومتری محلات به دلیجان در روستای باقرآباد قرار دارد.
11. سد باستانی نیم‌ور
می‌گویند این سد از قدیمی‌ترین سازه‌های ایران برای ذخیره آب بوده که کار هنر مهندسان دوره ساسانی است. اینجا جای بکری است که چشم‌انداز زیبایی برای اقامت نیم‌روزی هم هست. سد نیم ور در 7 کیلومتری جنوب غربی محلات واقع شده و 1000 متر عرض دارد. به خاطر استفاده از مصالح محکمی مثل سنگ لاشه و ساروج، همچنان باقی مانده. در گذشته و زمانی که رودخانه و سد، پر باران و پر آب بود رودخانه‌های اطرافش خروشان و سد پر خروش بود اما در چند سال اخیر به خاطر بارش کم، از رونق افتاده.
12. چشمه‌های آب گرم محلات
بدون شک بخش عظیمی از گردشگران محلات فقط برای آبتنی در چشمه‌های جوشان آب گرم به اینجا می‌آیند. شهر و اطرافش مملو از حوضچه و استخرهای روباز و سرپوشیده آب گرم است. برخی از هتل‌ها استخرهای اختصاصی برای رفاه حال مسافران هم دارند. اندر فواید آب چشمه‌هایش و آب درمانی‌اش زیاد گفته‌اند. بعضی‌ها برای آرامش دردهای عضلانی راهی چشمه‌های آب گرم محلات می‌شوند یا دردهای پوستی و ... خلاصه بعید است کسی به محلات برود و تنی به آب نزند.
جاهای دیدنی محلات؛ چشمه آبگرم محلات
در 15 کیلومتری شمال شرقی محلات آنجا که به معدن چشمه‌ها نزدیک است پر شده از حوضچه‌های آب گرمی که از چشمه‌های شش چشمه: روماتیسم، شفا، دنبه، سلیمانیه، سودا و حکیم سرچشمه می‌گیرند. برای رفتن باید از جاده دلیجان به محلات حرکت کرده و از سه راهی تیمور، مسیر آب گرم پیش بگیرید.