دمای یزد تا اواسط فروردین خنک است و آفتاب‌های دلچسبی دارد. از فروردین تا اوایل آبان، هوا گرم می‌شود و بازدید از بناهای تاریخی آن، سخت است. وقتی عید نوروز فرا می‌رسد، یزد حال و هوای عجیبی دارد. زرتشتیان زیادی به دلیل مقدس بودن آتشکده یزد به این شهر می‌آیند تا جشن‌های باستانی ایرانیان را برگزار کنند.
دکوراسیون سنتی رستوران خان و تابلوهای نقاشی قدیمی آن
مسیر دسترسی: میدان خان، بازارچه کاشی‌گری و بخش‌های مسکونی اطراف حمام، راه‌های دسترسی به حمام خان هستند. شما می‌توانید از خیابان امام خمینی به سمت بازار مسگرها بروید و بعد از گذر از میدان خان به کوچه‌ای می‌رسید که تابلوی حمام در آن مشخص است. همچنین می‌توانید خیابان قیام را به سمت مسجد ملا اسماعیل ادامه دهید و حمام را در نزدیکی مسجد خواهید دید.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی: 3 هزار تومان
هزینه بلیط برای گردشگران خارجی: 3 هزار تومان
ساعات دسترسی: هرروز از 10 صبح الی 10 شب
مدت زمان پیشنهادی برای بازدید: 1 الی 2 ساعت
دانستنی‌هایی قبل از دیدن حمام خان یزد
حمام خان یزد یا گرمابه‌ی نور، در سال 1212 هجری قمری به دستور محمد تقی خان بافقی و در دوره ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. محمد تقی خان در آن زمان بر یزد حکمرانی می‌کرد. وی در سال 1161 هجری قمری به فرمانروایی رسید و از خاندان خوانین یزد بود.حمام خان در مساحت 1170 متر مربعی ساخته شد و مساحت زیربنایش فقط 900 متر مربع بود.
12 سال بعد از ساخت حمام خان، دوباره اینجا بازسازی شد.
دلیل نام‌گذاری حمام به نام خان این بود که بعد از ساخت حمام، اکثر مشتریان آن، بزرگان و خان‌های شهر یزد بودند. به خاطر همین تزئینات حمام، اشرافی بود با این حال اقشار کم درآمد هم از آن استفاده می‌کردند.
در قدیم حمام‌های عمومی مکانی برای استحمام و گذراندن اوقات و دورهمی‌های دوستانه و حل مسائل سیاسی بوده است.
دیوارهای حمام از سنگ و آجر ساخته شدند. سنگ یکی از مصالح مهم در ساخت این حمام بود که در شالوده، حوض‌ها، کف‌سازی و قرنیزها نیز استفاده شدند. از آجر برای ساخت ستون‌ها، دیوار و سقف استفاده شده بود.
حمام خان پایین‌تر از سطح زمین ساخته شد تا آب را راحت‌تر به گرمابه برسانند. یکی دیگر از دلایل این نوع ساخت و ساز، دمای پایین در این سطح از زمین بود. شهر یزد به دلیل گرمای خود، تابستان‌های وحشتناکی دارد. حمام خان در تابستان به 20 درجه می‌رسد که نسبت به متوسط دمای یزد در تابستان خیلی خنک‌تر است.
راهنمای بازدید از حمام خان یزد
معماری حمام خان شامل ورودی، دالان، سربینه، میان‌در، گرمخانه، قرینه، تون، گاورو و طویله است. ساختاری که در همه‌ی حمام‌های قدیمی ایران دیده می‌شود. دالان، جایی بود که ترتیب ورود افراد به سربینه را براساس اهمیت اجتماعی آن‌ها مشخص می‌کرد. وقتی به سربینه وارد می‌شدند روی سکوها می‌نشستند تا بعد از حمام خستگی درکنند یا قبل از ورود، لباس‌های خود را دربیاورند. حتما نورگیری که در حمام خان هست را ببینید که در نوع خودش بسیار زیبا است. این نورگیر وظیفه تامین نور را برای حمام داشته.
گچ‌بری‌های حمام که با ظرافت زیادی انجام شدند.
سپس مردم وارد گرمخانه می‌شدند تا استحمام کنند. راهرویی که بین سربینه و گرمخانه بود را میان‌در می‌گویند. گرمخانه، چهار ستون در وسط و دو سقف گنبدی‌شکل دارد. بعد از گرمخانه به استخر می‌رسید. این استخر سرپوشیده و بزرگ برای استحمام استفاده می‌شد. گرمخانه و استخر توسط شاه‌نشین به هم وصل می‌شدند. شاه‌نشین همه‌ی حمام‌های عمومی تزئیناتی هم‌تراز با شاه داشت. شاه‌نشین حمام خان با نقاشی‌هایی از شاهنامه تزئین شده است. این نقاشی‌ها به سبک نقاشی‌های دوره قاجار هستند و در زمانی که حمام بازسازی شد به آن اضافه شدند.
بعد از گرمخانه به خزینه می‌رسید. خزینه هم برای استحمام بود اما آب گرم‌تری داشت. تون در نزدیکی گرمخانه و خزینه قرار دارد. تون زیرزمینی بود که در آن هیزم را می‌سوزاندند تا فضای حمام و آب، گرم بمانند. در انتهای حمام به گاورو می‌رسید. همان‌طور که از اسمش پیدا است راهرویی باریک برای حرکت گاوها بود. گاوها آب را از چاه می‌کشیدند تا به حمام ریخته شود.
صرف غذا در حمام خان و ظروف سرامیکی و سنتی چیز دیگری است.
حمام خان علاوه بر جاذبه گردشگری، رستوران نیز هست. این حمام در نزدیکی بازار خان قرار دارد و کسانی که به بازار می‌روند یا صرفا برای بازدید از مجموعه تاریخی خان می‌آیند، سری هم به رستوران حمام می‌زنند تا نفسی تازه کنند.
چیدمان میز و صندلی رستوران خان
از راه‌پله‌های حمام که پایین می‌روید به پاگردهای سنتی می‌رسید، این مسیر شما را به سمت رستوران می‌برد. قبلا برای گذر از راه‌پله، از شمع یا فانوس استفاده می‌کردند اما امروزه این راه چراغ‌های نورانی دارد. می‌توانید روی سکوهای حمام بنشینید و نوشیدنی بنوشید. زمانی خان‌های یزد روی این سکوها می‌نشستند. این مساله که یک حمام عمومی با ارزش تاریخی، امروزه تبدیل به رستوران و چای‌خانه شده موافقان و مخالفانی دارد. به‌نظر من غذاخوردن در چنین‌جای زیبایی فرصتی است که همیشه نصیب آدم نمی‌شود.
سقف‌نگاره‌های حمام که بعضی از آن‌ها از بین رفته است
رستوران خان برای صبحانه، ناهار و شام پذیرای مهمانان است. رستورانی که غذاهای سنتی ایرانی و محلی یزدی دارد. اگر پیشنهاد ما را برای غذای یزدی می‌خواهید حتما شولی، قیمه یزدی، دیزی یزدی و آش سنتی را امتحان کنید. بعد از صرف غذا، می‌توانید نوشیدنی سفارش دهید و رستوران، شیرینی‌های سنتی یزدی هم برای مهمانان دارد.
استخر حمام خان
بعد از بازدید از حمام خان یزد کجا برویم؟ خب از کجا برایتان بگویم؟ به هر گوشه و کناری از یزد نگاه کنید بنای تاریخی مهم می‌بینید. از خیابان قیام به سمت خیابان امام بروید. در تقاطع خیابان امام،
موزه آب یزد را خواهید دید. کمی خیابان امام را به سمت بالا بروید تا به میدان ساعت برسید. روبه‌روی برج ساعت را که ببینید چشمتان به مناره‌های بلند
مسجد جامع یزد می‌افتد. به آن سمت بروید و مسجد را ببینید. محله‌ای که مسجد در آن هست، فهادان نام دارد. حتما در این محله قدمی بزنید و از کوچه و پس‌کوچه‌های محله تاریخی فهادان رد شوید. در گوشه و کنار این محله، حمام قدیمی، کافه‌های سنتی، مغازه‌های صنایع دستی و بناهای تاریخی مختلف وجود دارد. از این محله می‌توانید به زندان اسکندر هم برسید. ضمنا می‌توانید از خیابان قیام به سمت خیابان انقلاب بروید. سپس به محله چهارمنار می‌رسید و می‌توانید از
باغ دولت آباد دیدن کنید.
می‌توانید روبه‌روی استخر بنشینید و چای بنوشید و لذت ببرید
شیشه‌های رنگی و زیبای حمام
برای اقامت در نزدیکی حمام خان می‌توانید به اقامت در هتل سنتی یزد فکر کنید. اگر به این هتل نمی‌روید پیشنهاد می‌کنیم هتل‌های سنتی یا اقامتگاه‌های بومگردی یزد را برای اقامت انتخاب کنید. اقامت در این نوع جاها، شب بسیار خوبی را برای شما رقم می‌زند.
قصد سفر به یزد را دارید؟ مطلب «
جاهای دیدنی یزد» و «
دخمه زرتشتیان» را از دست ندهید.