حمام گله‌داری بندر عباس؛ یادمانی از فرهنگ بومی هرمزگان

حمام گله داری بندرعباس از بناهای تاریخی است که توسط حاج شیخ احمد گله‌داری در دوران مظفر‌الدین شاه قاجار ساخته شده و پس از سال‌ها فراموشی، جان دوباره‌ای گرفته و هم اکنون به موزه‌ای زیبا از فرهنگ بومی مردم استان هرمزگان تبدیل شده. اگر به بندرعباس سفر کردید می‌توانید لحظات خوش و به یاد ماندنی را همراه با خانواده در این مکان تاریخی جذاب سپری کنید. حمام گله داری بندرعباس یادگاری از روزگارانی نه چندان دور است که دیوارهایش داستان‌هایی حیرت‌آور در گوش‌تان زمزمه می‌کنند.

احتمالا به خوبی خبر دارید که آب و هوای شهر بندرعباس و استان هرمزگان چگونه است؛ بندرعباس از گرم‌ترین و شرجی‌ترین شهرهای ایران است و اگر در مناطق خشک و سرد ایران زندگی می‌کنید احتمالا نفس کشیدن در این هوا هم برای‌تان سخت است. بسیاری از گردشگرانی که از تهران، اردبیل، یزد، خراسان و ... به هرمزگان سفر می‌کنند در ابتدا حسابی تعجب می‌کنند چون باور  کردن این مقدار از رطوبت هوا واقعا سخت است؛ بومی‌ها به شوخی می‌گویند برای زندگی در بندرعباس باید آب شش داشته باشید!

پس کار عاقلانه‌ای نیست که تابستان را برای سفر به هرمزگان و دیدن حمام گله داری بندرعباس انتخاب کنید. در حقیقت حتی ماه‌های خرداد و مهر هم مناسب نیستند و هوا از اردیبهشت کم کم گرمای طاقت‌فرسایی می‌گیرد. حدودا از اواسط آبان است که به تدریج هوا مطبوع می‌شود و می‌توانید روی گردش در شهر و بازدید از جاذبه‌های گردشگری آن با خیال راحت حساب باز کنید. بنابراین توصیه‌ی ما این است که اگر امکانش را دارید از نیمه‌ی پاییز به بعد و مخصوصا ماه‌های آبان و آذر را برای دیدن حمام گله داری بندر عباس انتخاب کنید. در غیر این صورت باید بازدید خود را یا در صبح زود انجام دهید و یا بعد از غروب آفتاب. هوای فروردین ماه در بندرعباس هم عالی است؛ غیر از بارش‌های فصلی و احتمالا شلوغی شهر به خاطر تعطیلات نوروز مشکل دیگری وجود ندارد؛ یعنی اگر با شلوغی مشکلی ندارید می‌توانید بازدید از حمام گله داری بندر عباس را در سفر نوروزی خودتان جا دهید.

حمام گله داری در شهر بندر عباس و استان هرمزگان قرار گرفته. کار دشواری برای پیدا کردن آدرس حمام ندارید زیرا این بنا نزدیک بلوار ساحلی شهر قرار دارد. حمام در خیابان دلگشا که یکی از خیابان‌های فرعی بلوار ساحلی آیت الله طالقانی است قرار گرفته. این خیابان دقیقا روبروی ورودی ترمینال اتوبوس‌های دریایی شهید حقانی قرار دارد. اگر در پیدا کردن خیابان مشکل داشتید حتما از مردم شهر راهنمایی بخواهید زیرا حمام گله داری بندر عباس که به موزه‌ی مردم‌شناسی استان هرمزگان تبدیل شده را همه می‌شناسند.

روبروی خیابان گاراژ بزرگی برای پارکینگ وجود دارد که کار شما را حسابی راحت می‌کند. هیچ گونه محدودیت دسترسی یا ترافیکی سر راه‌تان نمی‌بینید. اگر هم ماشین شخصی ندارید و با تور یا هواپیما به بندر عباس سفر کردید می‌توانید خیلی راحت با آژانس یا تورهای گردشگری جاذبه‌های درون شهری به دیدن ابن بنای تاریخی بیایید.

ساعت بازدید همه روزه به جز روزهای تعطیل رسمی از 8 صبح تا 8 شب.

هزینه‌ی بلیط: 50000 تومان

حمام گله داری بندر عباس مانند بیشتر حمام‌های عمومی که در دوران قاجار و بخصوص در مناطق گرم کشور ساخته شده‌اند دارای 4 بخش عمده است: بینه، سربینه، خزینه و گرمخانه. اما قبل از پرداختن به این قسمت‌های جداگانه بهتر است کمی راجع به کیفیت مصالحی که در ساختن این بنا بکار رفته اشاره کنیم. گفته می‌شود برای ساختن این حمام از سنگ‌های اسفنجی که از داخل و ساحل خلیج فارس تهیه شده‌اند استفاده شده؛‌ دلیلش هم این است که این سنگ‌ها قابلیت جذب رطوبت بالایی دارند و این مسئله به استحکام ساختمان کمک زیادی می‌کند. همچنین از ساروج محلی و گچ برای رویه‌ی آن استفاده شده و کف آن هم با آجر فرش پوشانده شده که در مقابل نفوذ آب مقاوم است.

اولین قسمتی از حمام که وارد آن می‌شوید بینه است. بینه فضای با اندازه‌ای متوسط است که حوض کوچک 8 ضلعی در وسط آن قرار گرفته و 4 طرف آن ایوان‌های کوچکی برای نشستن وجود دارد. نیمه طاق‌ها و گنبد بزرگ بالای آن با زیبایی چشم‌نوازی طراحی و کاشی‌کاری شده‌اند و سوراخ بزرگی در بالای گنبد وجود دارد که نور محیط را تامین می‌کند. وجود این فضاهای مختلف نشان می‌دهد که مردم فقط برای حمام و شستشو به این مکان نمی‌آمدند و تعاملات اجتماعی بخش مهمی از رفت و آمد افراد به اینجا بوده. مجسمه‌هایی مومی از دلاک‌هایی در حال مشت و مال چند مرد میانسال در گوشه و کنار بینه گذاشته شده که حال و هوای محیط را واقعی‌تر و جذاب‌تر می‌کند.

برای رسیدن به قسمت سربینه که محل شستشو است باید از میاندر بگذریم؛ راهروی کوچکی با ساروج و سنگ‌های اسفنجی بدون روکش که شما را به قسمت‌های مختلف حمام گله داری بندر عباس وصل می‌کند. حوض قسمت سربینه بزرگ‌تر است و دو ایوان بزرگ و محل مخصوص نشستن دارد. جالب است که بعضی مواقع از این مکان برای برگزاری نمایش یا تأتر‌های کوچک هم استفاده می‌شود. در گوشه و کنار حمام هم خزینه‌های خصوصی وجود دارد که احتمالا برای افراد ثروتمند یا طبقات بالای شهر بوده‌اند. آب گرم حمام هم از طریق کانال‌های سنگی که ساخته شده بین حوضچه‌ها جابجا می‌شود.

حمام گله داری بندر عباس در مجموع 5 گنبد دارد که سوراخ‌های روی آن‌ها برای کنترل نور و رطوبت داخل حمام باز و بسته می‌شوند. دانستن این‌ که مردمان در گذشته چطور شستشوی خود می‌پرداختند واقعا جذاب است و محیط حمام آن‌قدر زیباست که آدم آرزو می‌کند ای کاش هنوز چنین مکان‌های وجود داشتند و انقدر بی‌رحمانه فراموش نمی‌شدند و به تاریخ نمی‌پیوستند.

خوشبختانه سرویس سرمایشی نسبتا مناسبی در داخل حمام گذاشته شده تا تحمل گرمای هوا سخت نباشد. سرویس بهداشتی در خود مجموعه موجود است و مغازه و محل استراحت هم در اطراف آن به راحتی پیدا می‌شوند.

قصد سفر به بندرعباس را دارید؟ مطلب جاهای دیدنی بندرعباس را از دست ندهید.