مجموعهای با ارزش از تاریخ آنچه گذشته به انسانهای نخستین است. تاریخی که با دست انسان و ابزارهایی بسیار ابتدایی بر روی صخرههای زمخت حک شده است. نقشهای روی این صخرهها داستانی از روزمرگی انسان قرنها پیش را روایت میکند. زمانی که انسان از تکنولوژی فاصله چند هزار ساله داشته و پیشرفتهترین ابرازش نیز سنگهای تیز چخماق بوده است. همینهاست که سنگ نگاره های تیمره را برای ما انسانهای امروزی که غرق در تکنولوژی شدهایم و بدون آن زندگیمان سر نمیشود، جذاب میکند.
سنگ نگاره های تیمره شهرت جهانی دارند و بعضی از آن ها متعلق به 40 هزار سال قبل هستند.
بهترین زمان برای دیدن سنگ نگاره های تیمره
سنگ نگاره های تیمره از نظر موقعیت مکانی بین خمین و گلپایگان قرار دارد. از این رو آب و هوای این منطقه ترکیبی از آب و هوای این دو شهر است. بنابراین برای بازدید از سنگ نگاره های تیمره باید آب و هوای گلپایگان و خمین را در نظر بگیرید.
گلپایگان که به شهر کباب نیز مشهور است، در فصل اواسط بهار و اواخر تابستان آب و هوای بسیار مطبوعی و مطلوبی دارد. خمین اما تابستانهایی گرم و خشک دارد. به همین دلیل اگر در تابستان به سراغ سنگ نگاره های تیمره بروید ممکن است نزدیکهای ظهر آفتاب مستقیم شما را اذیت کند. از این رو برای دیدن این اثر تاریخی بهترین زمان اواسط بهار و اوایل پاییز است.
آدرس و راههای دسترسی به سنگ نگاره های تیمره
آدرس: بین شهرستانهای خمین و گلپایگان، 18 کیلومتری شمال گلپایگان
سنگ نگاره های تیمره در تقاطع سرچشمههای رود انار بار قرار گرفته است. متاسفانه یک آدرس دقیق و واحد برای این مکان ارزشمند وجود ندارد و به دلیل وسعت زیاد منطقه راههای زیادی نیز برای دسترسی به آن پیشنهاد میشود. حتی اگر در گوگل مپ نیز نام سنگ نگاره های تیمره را جستجو کنید با سه نقطه متفاوت روبرو میشوید. از این رو بهتر است برای دیدن سنگ نگاره های تیمره با یک تور طبیعتگردی حرفهای همراه شوید. برای دسترسی به سنگ نگاره های تیمره چند راه وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
مسیر گلپایگان: اگر مبدأ سفر شما گلپایگان است، در این شهر از طریق بولوار کمربندی و یا بولورا معلم خود را به جاده گلپایگان – خمین برسانید. از گلپایگان تا سنگ نگاره های تیمره حدود 14 کیلومتر راه است. جاده را تا رسیدن به روستای سعید آباد ادامه دهید. وارد روستا شوید و از داخل روستا وارد جاده قبرستان امامزاده ابراهیم شوید. در این جاده پس از طی 7 کیلومتر به سنگ نگاره های تیمره خواهید رسید.
مسیر خمین: برای دسترسی به سنگ نگاره های تیمره از سمت خمین حدود 33 کیلومتر باید با خودرو رانندگی کنید. در شهر خمین از بولوار پاسداران وارد جاده خمین – گلپایگان شوید. مانند بالا جاده را به سمت سعید آباد و سنگ نگاره های تیمره ادامه دهید.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط: برای وارد شدن به منطقه سنگ نگاره های تیمره نیازی به پرداخت ورودی نیست.
ساعات دسترسی: محدودیتی برای دیدن سنگ نگاره های تیمره وجود ندارد زیرا این مکان به صورت 24 ساعته در دسترس و در معرض دید همگان است.
اکثر نگاره های موجود در سنگ نگاره تیمره نشان دهنده یک داستان از زندگی روز مره یا تصاویر حیوانات است - عکس از بابک تفرشی
دانستنیهای قبل از رفتن به سنگ نگاره های تیمره
سنگ نگاره های تیمره در واقع کتابی آموزنده برای انسانهای هزاران سال پیش محسوب میشده، چرا که انسانها با حک کردن داستانها و اتفاقات روزمره تجربیات خود از زندگی را به نسلهای بعدی خود منتقل میکرند. در ادامه به برخی از داسنتیهای جالب سنگ نگاره های تیمره اشاره میکنیم.
سنگ نگاره های تیمره قدمت بسیار بالایی دارد. برخی از تاریخ شناسان معتقدند قدمت بعضی از سنگهای این مجموعه به 40 هزار سال پیش نیز میرسد.
در میان نقشهای موجود بر روی صخرهها تصاویری از گونههای جانوری منقرض شده نیز دیده میشود. علاوه بر این، نقش حیواناتی مانند بز کوهی، قوچ کوهی، آهو، اسب، گرگ، شیر، یوزپلنگ، مار و... نیز دیده میشود. اما بیشتر این نقشها متعلق به بزکوهی و قوج است. زیرا این دو حیوان برای انسانهای آن دوره نماد آبادی و برکت بوده است.
اکثر حکاکیها مربوط به تعلیمات زندگی روزمره است. زیرا اگر نقشها را به صورت داستان وار دنبال کنید، سیر کشاورزی، کاشت گیاه، رام کردن حیوان، را میتوانید به وضوح ببینید. در یکی از سنگ نگارهها دیده میشود که مردی در حال آموزش شکار به فرزندش است و در تصویری دیگر مردی سوار بر اسب به شکار قوچ میپردازد. اینها همه مهر تاییدی بر این موضوع هستند.
در سنگ نگاره های تیمره سیر تکاملی خطوط سطری، هندسی، پهلوی، عربی، فارسی و عبری دیده میشود.
طبق جدیدترین بررسیهای انجام شده در سنگ نگاره های تیمره، گفته میشود که تعداد سنگ نگارههای این منطقه حدود 30 هزار عدد است که تعداد قابل توجهی از نقشها از انسانها در حال شکار با ابزارهای مختلف مانند تیر و کمان و بز کوهی است.
از دیدنیهای جالب بر روی سنگها شکار انسان با چماق، چنگک، رقصهای جادویی، زنان باردار و نبردهای پهلوانی است.
برخی از نقشهای سنگ نگاره های تیمره شباهت زیادی با نقشهای باستانی در سنگ نگارههای سایر قارهها دارند. این موضوع نشان دهنده یک ارتباط میان انسانهای این مناطق است که هنوز برای باستان شناسان قابل درک نیست.
نقشهای روی سنگهای تیمره به صورت ضربهای و با سنگهای تیز کنده کاری شدهاند.
تصویر شکار با تیر و کمان از جمله مهم ترین آثار موجود در سنگ نگاره تیمره است.
راهنمای بازدید از سنگ نگاره های تیمره
در عصر تکنولوژی با وجود انواع گوشیهای هوشمند، تبلت و لپ تاپ دیگر کمتر کسی برای نوشتن به سراغ قلم و کاغذ میرود. ما همگی از طریق شبکههای اجتماعی با هم در ارتباط هستیم و تجربیات و دانستههای خود را نیز از همین طریق منتقل میکنیم.
اما زمانی هم وجود داشته که اجداد ما برای صحبت با هم و یا یاد دادن و یاد گرفتن بر روی دیوارها، سنگها و صخرهها نقاشی میکردند. البته نقاشی نه به تصور و تعریف امروزی، بلکه به تصور انسانهای 40 هزار سال پیش. نقشهایی کاملاً ساده که گاهی اوقات درک مفهوم آنها برای انسانهای امروزی با اینهمه دانش و تکنولوژی پیچیده میشود. سنگ نگارههای تیمره منبع اصلی این نقوش باستانی است.
برای دیدن این اثر بی بدیع دست انسان باید از خمین یا گلپایگان به سمت روستای سعید آباد حرکت کنید. پس از 4 کیلومتر به جاده خاکی میرسید که باید با خودرو آفرود آن را طی کنید. البته اگر کفشهای مناسب پیاده روی و عشق طبیعت گردی داشته باشید، میتوانید این مسیر را پیاده روی کنید.
از آنجا که مسیر مشخصی برای دسترسی به سنگ نگاره های تیمره در جادهها مشخص نشده، بهتر است بازدید از سنگ نگاره های تیمره را همراه با تورهای گردشگری انجام دهید. زیرا فقط محلیهای همان منطقه بهترین مسیرها را رسیدن به مقصد به خوبی بلدند.
سنگ نگاره های تیمره بیش از 50 کیلومتر مربع مساحت دارد که در هرکدام از بخشهای آن نیز میتوانید نقشهای مختلفی از خطاطی تا شکار حیوانات ببینید. اگر دوست دارید تمام نقشهای این منطقه را ببینید حتماً یک کفش راحت بپوشید.
پس از دیدن سنگ نگاره های تیمره میتوانید به سراغ دیدنیهای اطراف این منطقه بروید. شهرهای گلپایگان و خمین هر دو مملو از جاذبههای دیدنی تاریخی و طبیعی هستند. حتماً می دانید که گلپایگان به پایتخت کباب ایران مشهور است. پس اگر به این منطقه سفر کردید شگم گردی در این شهر یادتان نرود.