عمارت خسروآباد

فقط در عالی‌قاپو نیست که می‌توانید حوضی را در طبقه‌ی سوم ببینید. در عمارت خسروآباد سنندج هم شانس دیدن چنین تکنیکی در معماری را خواهید داشت. عمارت خسروآباد سنندج از مهم‌ترین خانه‌های سنندج است که روزگاری محل زندگی دختر فتحعلی‌شاه و خسروخان حاکم سنندج بوده و روزی دیگر جایی برای گردهم‌آیی 1000 دف‌زن کرد. حتما در سفر به سنندج باید به عمارت خسروآباد سر بزنید. ما به شما می‌گوییم که در این بازدید به چه چیزهایی توجه کنید.

بهترین زمان دیدن عمارت خسروآباد

عمارت خسروآباد سنندج خانه‌ای ییلاقی بوده، برای همین بهترین زمان بازدید از آن بازدید، بهار و تابستان است. البته در اوایل مهر هم می‌توانید به اینجا بروید؛ هنوز در این زمان هوا سرد نشده. روزهای نوروز و تابستان، کنسرت‌ها و برنامه‌های فرهنگی هنری زیادی هم در اینجا برگزار می‌شود که بهتر است قبل از رسیدن درباره‌اش تحقیق کنید. 

راه دسترسی به عمارت خسروآباد

چندین مسیر دسترسی سواره به عمارت وجود دارد که بسته به موقعیت‌تان می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. مثلا از بلوار کردستان وارد خیابان مستوره اردلان شوید و از تقاطع خیابان‌های اردلان و کشاورز وارد کوچه خانقاه نزدیک ورودی عمارت بشوید. یا اینکه از میدان آزادی و از خیابان کشاورز وارد خیابان مردوخ جنوبی شوید که مجاور بیمارستان بعثت است. بعد از بیمارستان به بلوار خندق می‌رسید که عمارت در انتهای آن واقع شده از آنجایی که این بلوار بخشی از چهارباغ قدیمی بوده و تندیس مستوره اردلان در آن جانمایی شده و فضای زیبایی دارد بهتر است این مسیر را پیاده‌روی کنید تا به ورودی مجموعه برسید. دسترسی از جنوب عمارت هم از طریق میدان مولوی کرد و خیابان شلبی میسر است. کوچه‌های اطراف بلوار خندق نسبتاً باریک بوده و جای پارک زیادی به‌خصوص در ساعت‌های پرترافیک وجود ندارد. اگر با خودروی شخصی می‌روید ماشین را در فاصله مناسبی پارک کرده و سپس پیاده بروید.

هزینه‌ی بلیط و ساعات بازدید

بلیط ورودی: رایگان
روزهای بازدید: همه روز هفته
ساعات بازدید: از 9 صبح تا 18

دانستنی‌های قبل از دیدن عمارت خسروآباد

راهنمای بازدید از عمارت خسروآباد

بعد از رسیدن به محوطه‌ی چهارباغ عمارت خسروآباد و در انتهای آن، ورودی عمارت را خواهید دید. جلوی سردر آب‌نمای مستطیل‌شکلی هست که نمای زیبایی به چهارباغ داده. سردر اصلی عمارت تماما گچ‌بری شده و در ضلع شرقی قرار گرفته. این سردر دو سکوی نشیمن هم دارد که قدیم‌ها برای نشستن و استراحت کردن افراد بوده. در دو طرف سردر، 2 ورودی کوچک قرینه هست که خدمه و نگهبان‌های عمارت از آن برای عبور و مرور استفاده می‌کردند.  پس از ورود از در اصلی عمارت وارد هشتی می‌شویم، این فضا چهار طاق‌نمای کوچک و چهار مدخل ورودی دارد که سقف گنبدی و ستون‌نماهایش با گچ‌بری تزئین شده‌اند.
همین‌طور که از هشتی عمارت به سمت حیاط می‌روید به این نکته هم توجه کنید که این هشتی برخلاف هشتی‌های ساختمان‌های قدیمی دیگر، دالان ورودی ندارد. یعنی شما یک‌راست از در ورودی عمارت به هشتی و بعد از آن به حیاط می‌روید. به محض ورود به حیاط، حوضی چلیپایی شکل بزرگی را می‌بینید که عنصر مهم عمارت است. آب حوض از مجموعه قنات‌های آبیدر تأمین می‌شود و درختان کهنسال قدیمی دور تا دورش نشانی از قدمت عمارت دارند. در این حوض همیشه اردک‌های بازیگوش مشغول شنا و شستن خودشان هستند که نگاه کردن‌شان به خودی خود تفریح است. براساس حوض چلیپایی، قصر خسرویه در ضلع غربی و عمارت سردر در ضلع شرقی‌اش قرار گرفتند و بخش‌های شمالی و جنوبی هم مخصوص ساختمان‌های فرعی مثل آشپزخانه، انباری و ... هستند. قصر خسرویه در ضلع غربی مهم‌ترین بنای عمارت خسروآباد سنندج است که در دوره‌ی زندیه ساخته شده و مدخل ورودی ستون‌دار باشکوهی دارد. زیر ایوان ستون‌دار راه پله دسترسی با 17 پله سنگی مرتفع با شیب نسبتاً زیاد قرار دارد که دسترسی به فضاهای قصر را ممکن می‌کند. این بنا در سه طبقه طراحی و ساخته شده که طبقه اولش مثل سکو است؛ اما طبقه‌های دوم و سوم به فضاهای خاص اختصاص داده شدند. در طبقه دوم که مهم‌ترین بخش این قصر محسوب می‌گردد، فضای حوض‌خانه‌ای وجود دارد که سقفش گنبدی است و آب‌نمایی بیضی‌شکل و از جنس سنگ در وسط آن قرار گرفته. از همین حوض‌خانه و این شیوه انتقال آب در عمارت عالی‌قاپو و هشت بهشت اصفهان هم استفاده شده. برای همین است که اول مطلب گفتیم فقط اصفهان نیست که حوض‌خانه‌ای در طبقات بالایی ساختمان دارد. در اطراف فضای مرکزی حوضخانه سه اتاق در اضلاع شمالی، غربی و جنوبی آن قرار گرفته که دو اتاق شمالی و جنوبی دارای دو اُرسی هستند که یکی به سمت حوضخانه است و دیگری به سمت حیاط. هردوی اتاق‌ها هم با ایوان ستون‌دار هستند. اتاق غربی بزرگ‌تر از دو اتاق دیگر است و یک طرفش به سمت حیاط و بیرون عمارت دید دارد. ارسی این اتاق 5 دری است که نشان از ثروتمندی صاحب عمارت است چون در قدیم هرچقدر تعداد درهای ارسی بیشتر بود، ثروتمندی صاحب خانه بیشتر بود. ‌ حالا می‌رسیم به طبقه سوم که یک اتاق با دو راهرو در دو طرفش دارد. این اتاق هم رو به حیاط ارسی دارد و راه دسترسی‌اش با پله‌های چوبی است. در همین اتاق، نقاشی‌های دیواری از پرتره‌های اروپایی پیدا شده. از آن طرف هم از بالکن این طبقه برای ستاره‌شناسی و نجوم هم استفاده می‌شده که دست بر قضا به بالکن‌ نجم‌آباد هم معروف است چون بالاترین ارتفاع را از سطح زمین دارد.
بعد از دیدن قصر خسرویه به عمارت سردر در ضلع شرقی حیاط بروید. این عمارت دو طبقه در زمان حکومت نوه‌ی خسروخان ساخته شده. با دو راه‌پله‌ی متقارن در دو طرف ورودی این عمارت، می‌توانید به داخل بنا بروید. این قسمت ایوانی سرتاسری دارد که به غلام‌گردش معروف است. تالار اصلی هم در طبقه‌ی دوم و روی ایوان است. هر دو طبقه به حیاط دید دارند و شما می‌توانید قصر خسرویه و حیاط را ببینید. تالار ستون‌دار یا تالار اصلی عمارت سرد، مهمان‌خانه ویژه‌ای است که در معماری کردستانی به آن "دیواخان" می‌گویند. از آن طرف هم برای شب‌نشینی‌های خودمانی، کرسی‌خانه‌ای در این عمارت طراحی شد تا اهالی خانه با خیال راحت تفریح کنند. این عمارت هم مثل قصر خسرویه، چند اتاق سه دری و پنج دری دارد که نشان از عبور و مرور زیاد مهمانان مهم به عمارت داشته. اصطبلی هم در گوشه‌ترین قسمت جنوب شرقی عمارت ساخته شده که راه دسترسی‌اش مجزا بوده و از سمت شرق باید به آنجا بروید. در آخر هم روی عمارت سردر و سقف طبقه‌ی دوم از فرم کلاه‌فرنگی استفاده شده و برای تزئین هم از گچ‌بری به وفور استفاده کردند.