اگر شما هم علاقمند به بازدید از مکانهای تاریخی و جاهای دیدنی ایران هستید، حتما آشنایی با
قلعه شوش برایتان جالب خواهد بود. برای
سفر به خوزستان و تجربهای بینظیر و به یاد ماندنی در جنوب کشور فرصت را از دست ندهید. نگاهی خواهیم داشت به تاریخچهی قلعه و معماری جذاب آن و پیشنهاداتی داریم برای بهترین گشت و گذاری که در شهر پر رمز و راز و زیبای شوش خواهید داشت. اگر پیش از این آشنایی زیادی با شهر شوش نداشتهاید، احتمالا تعداد زیاد جاهای دیدنی شوش غافلگیرتان میکند. پس با
اسمارتیز همراه شوید.
بهترین زمان دیدن قلعه شوش
شهر شوش با توجه به قرار گرفتن آن در جنوب کشور، هوای گرم و خشکی دارد. در فصل تابستان نیز بسیار گرم و شرجی است و دمای هوا در این فصل سال حتی به بالای 50 درجهی سانتیگراد میرسد که اگر از آن دسته آدمهایی هستید که گرمای شدید کلافهتان میکند، بهتر است سفرتان برای بازدید قلعه شوش را به زمان دیگری موکول کنید. بنابراین اوایل بهار و همچنین فصل سرما انتخاب بهتری برای بازدید از قلعه شوش خواهند بود. دمای هوای شوش به ندرت در زمستان به صفر درجهی سانتیگراد و یا پایینتر از آن میرسد و میتوان احتمال آن را نادیده گرفت، در نتیجه با سرمای شدیدی در این شهر مواجه نخواهید شد و نیاز نیست از این بابت نگران باشید. تعطیلات نوروز میتواند فرصت مناسبی برای این سفر باشد اما فراموش نکنید که احتمال شلوغی شهرهایی مثل شوش که جاذبههای تاریخی و گردشگری فراوانی دارد، در این ایام بسیار زیاد است. در حال حاضر این قلعه از مکانهای دیدنی پربازدید به شمار میرود و به همین دلیل در روزهای تعطیل با ازدحام جمعیت بازدیدکنندگان مواجه خواهید شد.
راه دسترسی به قلعه شوش
آدرس: شهر شوش، نزدیک کاخ آکروپل شوش
فاصلهی زمینی شوش از تهران 716 کیلومتر است و میتوان گفت حدود 8 یا 9 ساعت راه با ماشین، پیش رو دارید. برای یک سفر زمینی به این شهر، از شهرهای قم، اراک، خرمآباد و اندیمشک عبور خواهید کرد. برای سفر با اتوبوس، ترمینال جنوب مناسب است. البته اتوبوسهای تهران به اهواز هم بهدردتان میخورند و میتوانید قبل از انتهای مسیر، در شهر شوش پیاده شوید. برای سفر با قطار هم 13 ساعت راه در پیش دارید. فاصلهی هوایی آن هم 479 کیلومتر است. برای سفر با هواپیما، فرودگاه بینالمللی اهواز و فرودگاه دزفول گزینههای موجود هستند. مدت سفر هوایی تا اهواز 1 ساعت و 11 دقیقه و تا دزفول 1 ساعت و 4 دقیقه است. قلعهی شوش در خیابان طالقانی این شهر واقع شده و در نزدیکی کاخ آکروپل روی تپه قرار دارد. قلعهی شوش آنقدر معروف هست که برای پیدا کردنش دردسر نداشته باشید و از هرکس بپرسید به راحتی شما را راهنمایی میکند تا به مقصدتان برسید.
هزینهی بلیط و ساعات دسترسی
هزینهی بلیط برای بازدیدکنندگان ایرانی 5000 تومان
هزینه بلیط برای بازدیدکنندگان خارجی 50000 تومان
ساعات بازدید در نیمهی اول سال 8:00 تا 20:00 و در نیمهی دوم سال 8:00 تا 17:30
درب قلعه شوش که با چوب زیبای نراد مستحکم شده
دانستنیهای قبل از دیدن قلعه شوش
- قلعه شوش در اصل قلعهای چندصد ساله نیست، عمر کلی بنا حدودا 120 ساله است که به دوره قاجار برمیگردد.
- نخستین فعالیتهای باستانشناسی در محدوه در سال 1851 میلادی توسط کنت لفتوس آغاز شد و با ادامهی فعالیتها، نظر افراد دیگر نیز به آن جلب شد و سرانجام ژاک دمورگان کار خود را در محوطه آغاز کرد و در این مدت آثار با ارزشی در منطقه کشف شد که برای حفاظت و نگهداری از آنها، تصمیم ساخت قلعهی شوش گرفته شد.
- قلعه شوش با نامهای دیگری از جمله قلعهی آکروپل، قلعهی فرانسویها و موزهی آجر هم شناخته میشود. علت این نامگذاریها مربوط میشود به محل ساخت بنا، ساخته شدن قلعه توسط فرانسویها و استفاده از انواع آجر بهخصوص آجرهای منقوش در دیوارههای این قلعه.
- قلعه شوش در سال 1897 میلادی به دستور ژان ژاک دمورگان، باستانشناس فرانسوی، با هدف ساخت مکانی برای اسکان خود و همراهانش و همچنین برای نگهداری از آثار باستانی کشف شده در تپهی آکروپل، به دست معماران دزفولی، بنا شد. اکنون نام این قلعه در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده و از سال 1371 نیز از این مکان به عنوان پایگاه باستانشناسی و محل نگهداری اشیای تاریخی استفاده میشود.
- این اثر تاریخی بارها مورد حملهی دشمن قرار گرفته و طی سالیان گذشته به دلایلی از جمله زمینلرزه، فرسایش و رطوبت، آسیب دیده است و به دفعات مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است اما متاسفانه در دههی گذشته صدماتی از جمله فرو ریختن بخشی از کتابخانه و نشست دیوارها به آن وارد شده و در بخشهایی از دیوار، شکافهایی ایجاد شده. باتوجه به این که احتمال ریزش بنا در اثر آسیبهای وارد شده وجود دارد، در موارد بسیاری گزارش شده که درب این مکان تاریخی بسته بوده و امیدواریم که با مرمت اصولی و حرفهای، این اثر ارزشمند و کهن با ایمنی کامل در معرض بازدید قرار گیرد.
- این قلعه با استفاده از آجرهایی که روی آنها خطوط میخی بهکار رفته، ساخته شده و همچنین به دلیل استفاده از آجرنوشتههای کشف شده از کاخ آپادانا و آجرهای زیگورات چغازنبیل در ساخت آن، به نام موزهی آجر هم شناخته میشود.
- معماری قلعه شوش تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی است. بنا روی بلندترین نقطهی شهر ساخته شده و شباهت زیادی به زندان باستیل فرانسه دارد. پلان این بنا به شکل یک ذوزنقه است و دارای نقشهای قرون وسطایی است. به طور کلی، اساس معماری این قلعه به سبک اروپایی است اگرچه در بخشهایی مانند درگاههای قوسی و تزئینات آجری از معماری ایرانی الهام گرفته شده.
- ساخت بنا، با استفاده از آجرهای کاخ باستانی داریوش و تعدادی از آجرهای چغازنبیل صورت گرفته که استفادهی فرانسویها از این مصالح، انتقادهای بسیاری را به همراه داشته. با این حال عدهای هم بر این باورند که این کار باعث حفظ این مصالح و آجرها شده و اگر استفاده نمیشدند، احتمالا تاکنون از بین رفته بودند.
قسمتی از دیوار آجری قلعه شوش که ترک خورده.
راهنمای بازدید از قلعه شوش
برای بازدید از مجموعه به یک بلیط و حدود دو ساعت زمان نیاز دارید. قلعه شوش در بلندترین نقطهی شهر واقع شده و علاوه بر زیبایی خود قلعه، منظرهی چشمنواز شهر هم از بالای آن دیده میشود.
قلعه شوش به طور کلی شامل دو حیاط بزرگ با ارتفاع متفاوت و سه ورودی است و راهروهایی در دور تا دور فضای داخل دیده میشود. این قلعه هم، مانند بسیاری از دیگر قلعهها، برای دیدهبانی تعدادی برج مراقبت در خود جای داده. یکی از این برجها در گذشته به عنوان کبوترخانه استفاده میشده. قسمت قابل توجه دیگر، اتاقک شیشهای آن است که به کلاه فرنگی معروف است.
بازدید از موزهی شوش که در کنار قلعه قرار گرفته و محل نگهداری اشیاء قدیمی و ارزشمند است نیز تجربهی جالبی خواهد بود. در داخل قلعه اشیاء قدیمی زیادی وجود دارد که از فعالیتهای باستانشناسان فرانسوی به یادگار ماندهاند. شامل گاری، بالابر، یک ماشین لندروور، دستگاه تقطیر آب و تعدادی از این دست وسایل.
ابزار باستانشناسان فرانسوی برای حفاری
اگر مایلید بیشتر از گشت و گذار در شهر شوش لذت ببرید، توصیه میکنیم سری هم به دیگر مکانهای گردشگری اطراف قلعهی شوش بزنید. از جمله زیگورات چغازنبیل، ایوان و پارک ملی کرخه، رود کرخه، قلعهی آکروپل، رود شاوور که از وسط شهر عبور میکند، کاخ شاوور، موزهی هفت تپه، کاخ آپادانا که حدود 800 متر از قلعهی شوش فاصله دارد و همچنین آرامگاه دانیال نبی (ع) که حدود 300 متر از قلعه فاصله دارد و از بالای قلعهی شوش به راحتی دیده میشود و نمای چشمنوازی دارد. برای اقامت در شهر بسته به سلیقه خودتان میتوانید به سراغ اقامتگاههای بومگردی بروید که معمولا نزدیک مکانهای گردشگری هستند و گزینهی دیگر پیش رو طبیعتا هتلها هستند. گفتنی است که جاذبههای گردشگری و تاریخی شهر شوش به قدری زیاد است که برای نهایت استفاده از مدت زمان سفرتان به برنامهریزی و اولویت بندی مناسبی نیاز دارید.