زمانی که پرتغالی‌ها جنوب کشورمان را در استعمار خود داشتند، مجموعه‌ای از قلعه‌ها در بنادر مختلف ایران ساختند. یکی از این قلعه‌ها در جزیره هرمز قرار دارد.
قلعه پرتغالی ها هرمز در دوره‌ای از تاریخ، جنگی خونین را در خود دید. جنگی که باعث شد پرتغالی‌ها از کشور ایران بیرون بروند. هرمز جزیره‌ای است که خودش خاک سرخ دارد و جنگ‌های خونین هم به خود دیده است. جزیره هرمز از قدیمی‌ترین جزیره‌های روی کره زمین است که در گوشه و کنار خود داستان‌های تاریخی فراوانی برای گرفتن دارد. با
اسمارتیز همراه باشید تا با قلعه پرتغالی ها در جزیره هرمز بیشتر آشنا شوید.
شاید اینها را هم بپسندید!
بهترین زمان بازدید از قلعه پرتغالی ها هرمز
بهترین زمان دیدن جزیره هرمز و قلعه پرتغالی‌ها فصل پاییز و زمستان است. جزیره هرمز در فصل بهار نیز بسیار زیبا و باصفا است. این جزیره به دلیل گرمای هوا و شرجی‌بودن زیاد، در فصل تابستان، مسافران کمتری دارد. سعی کنید حتی اگر در فصل پاییز یا زمستان می‌روید در ساعاتی بروید که شدت تابش آفتاب کمتر باشد تا بتوانید عکس‌های زیباتری از قلعه بگیرید.
راه دسترسی به قلعه پرتغالی ها هرمز
آدرس: استان هرمزگان، جزیره هرمز، قلعه پرتغالی‌ها
خاک سرخ هرمز و دیوارهای سرخ قلعه پرتغالی ها
مسیر دسترسی: در سمت شمال جزیره هرمز و در انتهای آن به ساحل می‌رسید. قلعه پرتغالی‌ها همین حوالی قرار دارد. قلعه پرتغالی‌ها درست در دماغه اسکله واقع شده است. بعد از سفره‌خانه سنتی یاس و قبل از پارکینگ قایق‌های هرمز، می‌توانید قلعه را ببینید. برای رفتن به جزیره هرمز باید ابتدا به بندر عباس بروید و از آن‌جا با قایق یا لنج خود را به جزیره برسانید.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی: 6 هزار تومان
هزینه بلیط برای گردشگران خارجی: 15 هزار تومان
ساعات دسترسی: هرروز از 8 صبح الی 6 عصر
مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از جاذبه: 1 الی 2 ساعت
دانستنی‌هایی قبل از دیدن قلعه پرتغالی ها هرمز
جزیره هرمز و خلیج فارس چندین سال است که شاهد اشک‌ها و لبخندهای ایرانیان هستند. روزی بر سر وجب به وجب خلیج جنگ بود امروزه بر سر نام آن. لاک‌پشت‌های چند صد ساله‌ی هرمز، این جنگ‌ها و خونریزی‌ها را خوب به یاد دارند.قلعه پرتغالی‌ها حدود 500 سال پیش به دستور البوکرک، دریانورد پرتغالی ساخته شد. در آن زمان جزیره هرمز به اشغال پرتغالی‌ها درآمده بود.
دیوارهای قلعه پرتغالی ها هرمز بعد از چندین سال و گذر از جنگ و فرسایش هنوز پابرجا هستند
چند سال بعد، شاه عباس صفوی، با پرتغالی‌ها جنگید و آن‌ها را از خلیج فارس و جزیره هرمز بیرون کرد. قلعه پرتغالی ها هرمز اولین جایی بود که توسط ایرانیان به طور کامل تصرف شد. چندین قلعه با همین نام در جنوب ایران توسط پرتغالی‌ها ساخته شد و آن‌ها این قلعه‌ها را برای سکونت سربازان و فرماندهان نظامی و انبار تسلیحات خود می‌خواستند. این قلعه‌ها معمولا در فاصله چند قدمی با بندرگاه اصلی شهر یا جزیره ساخته می‌شدند. قلعه پرتغالی ها هرمز در فاصله 1 کیلومتری اسکله اصلی جزیره هرمز ساخته شده است. قلعه پرتغالی‌ها تنها بنای تاریخی ساخت دست انسان در جزیره هرمز است. البته جزیره هرمز جاذبه‌های تاریخی که به‌صورت طبیعی ایجاد شدند زیاد دارد. قلعه پرتغالی‌ها از جنس ساروج و سنگ در طول 35 سال ساخته شد.قلعه پرتغالی‌ها 20 هزار متر مربع مساحت دارد که 5 هزار متر مربعش فرسایش پیدا کرده و در حال حاضر تنها 15 هزار متر مربع آن قابل بازدید است.قلعه پرتغالی ها هرمز در سال 1512 میلادی ساخته شد و در سال 1622 میلادی توسط سردار شجاع ایرانی امام قلی خان فتح شد. استعمارگری پرتغالی‌ها و غارت کشتی‌های ایرانی حدود 11 سال طول کشید. سنگ‌های اسفنجی که در ساخت این قلعه به‌کار برده شدند، بسیار مستحکم هستند که از این سنگ برای نگه‌داشتن سد هم استفاده می‌شده است. از سنگ‌های اسفنجی در ساخت ساختمان، آب‌انبار و برکه‌های آبی در طبقات بالا و پایین قلعه استفاده شد.در آن زمان حدود 5 هزار نفر پرتغالی در این قلعه بودند. امروزه این قلعه نماد استعمار نظامیان پرتغالی و شجاعت سربازان صفوی در بازپس‌گیری خلیج فارس است.توپ‌هایی که در قلعه پرتغالی‌ها قرار دارند به توپ‌های نادری معروف هستند. استفاده جنگی از آن‌ها به این روش بوده که گلوله‌های آهنی را از انبار مهمات برمی‌داشتند، آن‌ها را در انتهای توپ فیتیله‌ای می‌گذاشتند. سپس فیتیله را آتش می‌زدند و باروت داخل توپ آتش می‌گرفت و گلوله به سمت هدف پرتاب می‌شد. احتمالا این روش را در فیلم‌هایی مانند دزدان دریایی کارائیب دیدید.کشتی‌های قدیمی چوبی بودند و وقتی این گلوله‌های آهنی به آن‌ها برخورد می‌کرد، نابود می‌شدند. البته امروزه این توپ‌ها نمی‌توانند کشتی‌های امروزی را خراب کنند.
وقتی پرتغالی‌ها وارد ایران شدند، شاه اسماعیل صفوی در شرق کشور درگیر جنگ با ازبک‌ها و در غرب درگیر جنگ با عثمانی‌ها بود. وی توان این را نداشت که با پرتغالی‌ها جنگ سومی را آغاز کند. اما وقتی شاه عباس اول به پادشاهی رسید و جنگ با عثمانی‌ها و ازبک‌ها تمام شد، تصمیم گرفت تا بندر عباس، جزیره قشم، جزیره هرمز و قندهار را از استعمارگران پس بگیرد. حاکم فارس، ارتشی را مهیا کرد و فرماندهی آن را به پسرش امام قلی خان داد. امام قلی خان ابتدا در سال 1023 هجری قمری، بندر عباس را بازپس گرفت. او از کرمان و همدان شروع کرد تا به بندر عباس برسد. آن‌ها قلعه پرتغالی‌ها در بندر عباس را خراب کردند. وی در بندر عباس تجدید نیرو کرد و در سال 1031 هجری قمری، قشم را گرفت. جزیره هرمز، آب و غذای خود را از قشم و بندر عباس تامین می‌کرد بنابراین هوشمندانه بود که اول این دو بخش تصرف شوند. امام قلی خان در نهایت به هرمز لشکرکشی کرد و با همراهی نیروی دریایی بریتانیا، هرمز را فتح کرد.
توپ‌های جنگی که داخل قلعه پرتغالی ها هرمز هستند
قلعه پرتغالی های هرمز در اول اردیبهشت سال 1377 در فهرست آثار ملی کشور ایران به ثبت رسیده است. سنگ‌های مرجانی استفاده شده در ساخت قلعه، در کمتر جایی از جهان دیده می‌شوند.راهنمای بازدید از قلعه پرتغالی ها هرمز
وقتی به بندر هرمز رسیدید، از خط ساحل که کمی به طرف جنوب قدم بزنید، دیوارهای بزرگ قلعه پرتغالی‌ها را می‌بینید. در جهت خلاف عقربه‌های ساعت، قلعه را دور بزنید تا دو توپ جنگی بزرگ ببینید. بعد از این‌که وارد قلعه می‌شوید و طاق ورودی را رد می‌کنید، به یک حیاط نیم‌دایره می‌رسید. در این حیاط سه توپ دیگر جنگی بزرگ و زنگ‌زده می‌بینید. این دو توپ تنها بقایای نظامی از دوره حضور پرتغالی‌ها در ایران است. این توپ‌ها خوراک عکاسی هستند!
قلعه پرتغالی ها هرمز؛ دو توپ جنگی باقی‌مانده از دوران صفویه
در وسط ساختمان، یک کلیسای زیرزمینی وجود دارد. این کلیسا که سقف مرجانی و ستون‌های رنگی دارد، ایده معماری آن از نخل‌های جنوبی کشور ایران گرفته شده است. این کلیسا ترکیبی از معماری اروپایی و پرتغالی با معماری ایرانی است و به همین دلیل یکی از زیباترین بناهای موجود در جنوب کشور است. وقتی در این‌جا باران بارید، آب از سقف به داخل نشتی کرد و سالن را آب گرفت. در آن زمان کاربری بنا را به آب‌انبار تغییر دادند و مراسم مناجات مسیحی را به دالان‌ها منتقل کردند.
البته در قلعه پرتغالی ها هرمز، یک آب‌انبار بزرگ‌تر هم وجود دارد. آب‌انبار بزرگ برای تامین آب کل قلعه، نظامیان و زندانی سیاه‌چال بوده است. این بنا در طی سال‌ها صدمات زیادی دیده و متاسفانه مرمت نشده است. اما با این وجود، هنوز هم قابل بازدید است. پشت‌بام قلعه زیباترین بخش قلعه محسوب می‌شود. در آن ارتفاع می‌توانید صدای موج و باد را در آرامش بشنوید. وقتی به آن‌جا می‌رسید، به روبروی خود خیره می‌شوید چون تا چشم کار می‌کند، موج‌های خلیج فارس را می‌بینید. دیوارهای ضخیم و باعظمت بنا، یکی از مهم‌ترین عوامل ماندگاری قلعه هستند.
قلعه پرتغالی ها هرمز؛ دیوارهای قطور و مرتفع قلعه
قلعه پرتغالی‌های هرمز چند برج دیدبانی دارد که هرکدام از آن‌ها امنیت قلعه را دربرابر حملات زمینی و دریایی تامین می‌کرده است. دیوارهای قلعه 14 متر ارتفاع و 5 متر قطر دارند و بنای آن به شکل چندضلعی نامنظم است.
اگر گرسنه شدید، در نزدیکی ساحل، چندین رستوران جنوبی هست. پیشنهاد می‌کنیم حتما غذاهای دریایی را در این رستوران‌ها امتحان کنید. برای شب‌ماندن هم می‌توانید به یکی از اقامتگاه‌های بومگردی هرمز یا خانه‌های ویلایی اجاره‌ای بروید. اگر قصد دارید شب به بندر عباس بازگردید باید زودتر راه بیافتید چون قایق‌ها تا یک زمان خاصی به بندر می‌روند. در ورودی قلعه، سفره‌ها و چادرهایی را می‌بینید که مردم محلی در آن، سوغاتی و صنایع دستی خود را می‌فروشند. حتما از آن‌ها خرید کنید تا کمکی به اقتصاد محلی باشد.
ستون‌های زیبای آب‌انبار قلعه پرتغالی ها هرمز
بعد از قلعه پرتغالی‌های هرمز می‌توانید از موزه دکتر نادعلیان، دره رنگین‌کمان هرمز،
دره مجسمه‌های هرمز و ساحل‌های زیبای جزیره مانند ساحل مفنق دیدن کنید. تجربه سفر به هرمز، تا همیشه در ذهنتان ماندگار خواهد بود.