اگر قصد سفر به استان مرکزی را دارید، حتما به شهر ساوه که شهری باستانی و بازمانده از دورهی ساسانی است، سری بزنید. ساوه را به انارهایش میشناسند. این شهر، از شهرهای کهن ایران محسوب میشود و قدمتی 7 هزار ساله دارد. نظر به اینکه ساوه از شهرستانهای باستانی ایران زمین است لذا آثار باستانی آن نسبتاً زیاد است تا اینکه در حمله مغول و بعد به دست سپاهیان تیمور لنگ، اکثر آنها تخریب شد. از میان آثاری که توانست جان سالم از جنگهای زیاد ببرد،
مسجد سرخ ساوه است که قصد داریم آن را به شما معرفی کنیم؛ با
اسمارتیز همراه باشید.
شاید اینها را هم بپسندید!
پیشینه تاریخی مسجد سرخ ساوه
ساوه در دوران گذشته در برخورد کلانترین راههای کاروانی میان ری قدیم، همدان، اصفهان، قزوین، زنجان، قم و کاشان قرار داشته و در روزگار پارتیان از خانمانهای مهم میان راهی بود. به روایت کتب تاریخی، ساوه از مناطق اصلی حضور و گسترش دین اسلام و به خصوص شیعه بود که مسجد سرخ ساوه از این آثار به جا مانده است. این بنا به دلیل ظاهر قرمز خود جاذبه خاصی دارد و به همین دلیل به مسجد سرخ نامیده میشود. این مسجد از 400 اثر تاریخی و باستانی شناسایی شده شهر ساوه محسوب میشود. ساوه با داشتن بیش از 20 اثر ملی دینی از گنجینههای باارزش کشور است که مسجد سرخ، جذابترین آنهاست. این مسجد به خاطر تزئینات و کتیبههای قرمز رنگی که در آن تعبیه قرار دارد، مسجد قرمز نامیده میشود. از جمله با ارزشترین عناصر سازنده این مسجد، محراب مزین شده آن به کتیبههای گچبری شده، نقاشیهای متعدد آن و همچنین مناره آجری این مسجد است.
براساس نظرات کارشناسان و کتیبههای تاریخی، تاریخ ساخت مسجد به دوره شاه اسماعیل صفوی یا دوران سلجوقیان بازمیگردد. همچنین مناره مسجد نیز براساس تاریخ ثبت شده بر روی آن در سال 453 هجری قمری ساخته شد. این مسجد شامل سر در ورودی، صحن، ایوان، گنبدخانه، شبستان، رواق و مناره، 2 مدرسه قدیمی و جدید و 1 مسجد تازه ساخت میشود. سر در ورودی این بنا مزین به تزئینات کاشی فیروزهای عصر صفویست و جدار آن حدود 60 سال پیش سفیدکاری شد. طاق سر در، مقرنس کاری و در پایین آن، کتیبهای گچبری شده به خط ثلث برجسته نمایان است و بالای درگاه و در سینه سر در، لوح سنگی نصب شده که بر آن فرمانی دیوانی از شاه اسماعیل صفوی نقش بسته است. بخش اصلی گنبد خانه در میانه 3 رواق و 1 مقبره قرار دارد و از 3 جهت، با دری بزرگ و بلند به رواقهای اطراف باز میشود. گنبدخانههای دیگر در بالای این رواق قرار دارند که دیدن آن میتواند هر چشمی را خیره کند. در میان دیوارهها و کتیبههای کاشی کرای شدهی مسجد نیز میتوان آیاتی از سورهی نبا و یاسین را مشاهده کرد. تمامی این ظرافتها در واقع اهمیت و ارزش مسجد را بالاتر بردهاند.
آجرهای زیر گنبد مسجد سرخ ساوه
از دیگر بخشهای مهم مسجد سرخ ساوه میتوان به مناره آجری مسجد اشاره کرد که با آجر و آیات قرآنی آراسته شده است. در ضلع غربی صحن مسجد، ایوان مرتفع آجری قرار دارد که در پیرامون آن حجرههایی در 3 طبقه دیده میشود. سرخی بنا کاملا مشهود است و میتوانید خیلی راحت دلیل نامگذاری آن را بفهمید. بر اساس کاوشهای انجام شده، احتمال میدهند، مکان فعلی مسجد، آتشکدهای باستانی بوده که تخریب و به جای آن مسجد بنا شد. بنا بر روایات تاریخی، این آتشکده تا دوره مامون عباسی پابرجا بوده و در این زمان به دستور ابودلف عجلی، حاکم ولایت عراق، خاموش و به جای آن یک مسجد بنا میشود. امروزه، بنای ابتدایی مسجد تا حد زیادی تخریب شده و بنای جدید مسجد سرخ ساوه در دوره سلجوقی و در مجاورت بنای قدیمی ساخته شده که تا امروز نیز پابرجاست.
این مسجد پُر از کتیبههای تاریخیست که با تنوع بینظیرشان قطعا مبهوتتان خواهد کرد. از دیگر دیدنیهای مسجد نیز گنبدخانه آن است که با کتیبههای دیدنی و تزئینات ظریف، شما را به بهشتی رویایی از رنگ و هنر دعوت میکند. اگر به ساوه میروید، حال و هوای دلنشین و دیدن تزئینات زیبا و متفاوت مسجد سرخ را از دست ندهید. درست به مانند انارهای سرخ ساوه، این مسجد نیز همچون نگینی در دل شهر است. شاید دلیل علاقه مردم ساوه به این مسجد را در عشق و علاقه آنها به دین و انار نسبت داد. سالانه هزاران نفراز این اثر تاریخی و مذهبی دیدن میکنند. همچنین به دلیل قرار گرفتن ساوه در محور مواصلاتی مرکز کشور، به ویژه در ایام نوروز، روزانه محل تردد هزاران خودوری عبوریست، به همین دلیل مسافران زیادی را جذب خود میکند که مسجد سرخ از اماکنی محسوب میشود که در میان مقاصد اصلی مسافران قرار دارد.
محوطه داخلی مسجد سرخ ساوه
بهترین زمان رفتن به مسجد سرخ ساوه
برای بسیاری از گردشگران آب و هوا از عناصر مهم برای سفر محسوب میشود، از این رو باید گفت که ساوه شهریست با آب و هوای نیمه بیابانی و اگر قصد سفر به این شهر را دارید باید بدانید که در فصل تابستان آب و هوا گرم خواهد بود. در زمستان نیز سرد و بیابانیست و احتمالا اختلاف دمای شب و روز شما را آزار میدهد. بنابراین بهترین فصل برای سفر بهار است. با توجه به اینکه انار این شهر شهرت دارد، از دیگر فصولی که میتوانید به این شهر سفر کنید و از رنگ لعاب و زیبایی شهر لذت ببرید، پاییز است. از این جهت که هم شهر کمی از نظر رطوبت هوا بهتر میشود و هم میوهای که به آن شهرت یافته را در فصل خودش میتوانید مصرف کنید. در کنار اینها هم میتوانید از صنایع دستی شهر که شامل سفالگری، گلیم بافی، قالی بافی، رودوزی سنتی، منبتکاری و قلم زنی استفاده کنید یا به عنوان سوغاتی از شهر ببرید.
راههای دسترسی به مسجد سرخ ساوه
آدرس: ساوه، میدان انقلاب، ضلع جنوبی بازار قدیم ساوه، مسجد سرخ
مسجد سرخ ساوه در میدان انقلاب و جنوب بازار قدیمی شهر قرار دارد. در ضلع جنوبی میدان انقلاب شهر ساوه مجموعهای از 3 مسجد اتقلاب، سرخ و حاج فرج قرار دارند که امروزه تشکیل مسجدی جامع به نام مسجد انقلاب ساوه را دادهاند. این مجموعه از لحاظ معماری از دیدنیترین شاهکارهای معماری مساجد کشور به حساب میآید. برای رفتن به این مسجد، کار سختی ندارید زیرا مسیری سرراست و آشنا برای همه محلیان پیش رو دارید. میتوانید از خودروی شخصی، تاکسیهای درون شهری و اتوبوس برای رفتن به این مسجد استفاده کنید که هر کدام معایب و مزایای خاص خود را دارند. شما میتوانید خودروی شخصی خود را در کنار خیابان پارک کنید.
آجرکاریهای مسجد سرخ ساوه
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
مساجد همیشه محل آرامش و پناهگاه افراد زیادی است و حتی به عنوان استراحتگاهی میان راهی هم استفاده میشوند. تردد به مسجد سرخ ساوه نیز به صورت 24 ساعته و رایگان برای عموم مردم وجود دارد. مسجد سرخ ساوه هم با توجه به قدمت و جنبه تاریخی که دارد از این قاعده مستثنی نیست. شما میتوانید همه روزه و در هر ساعتی از شبانهروز به صورت رایگان از این مسجد دیدن کنید و از کتیبههای تاریخی و انواع بی نظیرشان، تزیینات ظریف و پُر از رنگ و هنر این بنای تاریخی و معماری قدیمی و اسلامی آن لذت ببرید. هنگام شب میتوانید از خلوتی و آرامش مسجد استفاده کنید و از بازدید مسجد لذت ببرید. هرچند ممکن است خیلی نتوانید فضاهای مختلف و قرمزی مسجد را به خوبی درک کنید. برای دیدن بهتر مسجد باید بازدیدتان را در روشنایی روز انجام دهید.
دانستنیهای مسجد سرخ ساوه
- ساوه با داشتن بیش از 20 اثر ملی دینی از گنجینههای باارزش کشور است که مسجد سرخ هم در میان این آثار است.
- شاید برایتان جالب باشد که بدانید بنای مناره مسجد سرخ و خود مسجد در
تاریخهای متفاوتی ثبت ملی شدند. مناره مسجد در تاریخ 1310 و خود مسجد در
تاریخ 1389 به ثبت ملی آثار باستانی درآمدند.
- مناره مسجد نیز بر اساس تاریخ ثبت شده بر روی آن در سال 453 هجری قمری ساخته شد.
- سبک و معماری این مسجد به دوره قبل از صفویه از جمله دوره سلجوقی برمیگردد.
- بنای مسجد مربوط به دوره شاه اسماعیل صفوی و شامل سردر ورودی، صحن، ایوان،
گنبدخانه، شبستان، رواق و مناره، 2 مدرسه قدیمی و جدید و یک مسجد تازه ساخت
است.
- این مسجد به دلیل وجود تزیینات سرخ و کتیبههای قرمز رنگ به مسجد سرخ نام گرفته است.
نمایی از مسجد سرخ ساوه
راهنمای رفتن به مسجد سرخ ساوه
این مسجد در ضلع شمالی میدان انقلاب و جانب غربی بازار شهر ساوه بنا شده، شهری که به دلیل داشتن انار ایرانی مرغوب به شهر یاقوتهای سرخ مشهور است. میدان انقلاب ساوه تقریبا در قلب شهر قرار دارد از این رو میتوانید با اتوبوسها خود را به این مسجد برسانید. هرچند که تاکسیهای خطی و آنلاین هم قطعا میتواند شما را برای رسیدن به مسجد کمک کنند. حتی بعد از بازدید مسجد اندکی در بازار هم بچرخید و از صنایع دستی شهر لذت ببرید. اگر با ماشین شخصی به شهر آمدهاید، به راحتی میتوانید خود را به میدان انقلاب برسانید و به بازدید از مسجد بپردازید. اگرچه این بنا جزو آثار تاریخی و باستانی ایران محسوب میشود اما همچنان کاربری مسجد را دارد و باید هنگام ورود به آن، شئونات اخلاقی و هنجارهای جامعه را رعایت کنید.