معبد آناهیتا کرمانشاه پس از
تخت جمشید بزرگترین بنای سنگی ایران است. با خواندن این جمله شاید بنایی به عظمت و زیبایی تخت جمشید در ذهنتان تداعی شود. اما همین ابتدا بهتر است بگوییم که این اثر ارزشمند که هم از لحاظ معماری و هم از لحاظ تاریخی نوعی شگفتی محسوب میشود، سالهاست که به دست فراموشی سپرده شده است. با این حال هنوز هم بقایایی که از معبد آناهیتا کرمانشاه باقی مانده است که شما را شگفت زده میکند. تک تک اجزای این سازه از ستونهای بلندش تا معبدی که در مرکز این مجموعه بنا شده برای معماران و تاریخ شناسان جذابیت خاصی داشته و نکات زیادی از آن استخراج شده است. با این توصیفات بی انصافی است که در سفر خود به کرمانشاه از دیدن معبد آناهیتا کرمانشاه چشم پوشی کنید.
شاید اینها را هم بپسندید!
معبد آناهیتا کرمانشاه قدمت دیرینهای دارد که همین قدمت طولانی نیز به جذابیتهای این بنا میافزاید. هرچند قسمتهای زیادی از بنای اصلی از بین رفته است اما هنوز هم میتوان با نگاهی عمیق با سبک معماری دوران اشکانیان آشنا شد. در ادامه با
اسمارتیز همراه باشید تا بیشتر از این اثر شگرف اما فراموش شده بپردازیم.
معبد آناهیتا در دوران قاجار / نقاشی از اوژن فلاندن - 1840 میلادی
بهترین زمان برای دیدن معبد آناهیتا کرمانشاه
معبد آناهیتا کرمانشاه یک سازه تمام سنگی در دل کوه است. البته اکنون این بنا در مرکز شهر کنگاور قرار دارد و به نام معبد کنگاور نیز مشهور شده است. از آنجایی که کرمانشاه در منطقه سردسیر کشورمان قرار دارد، بهتر است سفر به کرمانشاه و کنگاور را به فصول گرم سال موکول کنید. هرچند سازههای باقی مانده از این بنا حتی هنگامی که با برف فرش شدهاند زیبایی خاص خود را دارند.
اگر شما هم مثل من به کنجکاوی در آثار تاریخی و بررسی گوشه گوشه آنها علاقه دارید، بهتر است اواسط بهار یا اواسط تابستان برنامهای برای بازدید معبد آناهیتا کرمانشاه بچینید. در هوای صاف و آفتابی میتوانید از پلههای شمالی یا جنوبی این بنا بالا بروید و به بلندترین نقطه بنا دست یابید. در معبد قدمی بزنید و از شگفتیهای آن لذت ببرید.
معبد آناهیتا بزرگترین بنای سنگی ایران بعد از تخت جمشید است اما تنها قسمت کوچکی از آن در حال حاضر باقی مانده است
آدرس و راههای دسترسی به معبد آناهیتا کرمانشاه
آدرس: استان کرمانشاه، شهر کنگاور، خیابان شهدا
شهر کنگاور از شهرهای شرقی استان کرمانشاه است که در میانه راه کرمانشاه به همدان واقع شده است. فاصله شهر کنگاور تا کرمانشاه حدود 530 کیلومتر است و برای رسیدن به شهر کنگاور تنها راه، استفاده از خودرو شخصیست، زیرا قطار یا هواپیما برای سفر به آنجا وجود ندارد. اما سفر با خودرو شخصی توفیقی اجباری است که فرصت دیدن مسیرهای زیبا و طبیعت بکر استان کرمانشاه را در اختیار شما میدهد. برای رفتن به معبد آناهیتا کرمانشاه سه راه پیش رو دارید:
دسترسی از همدان: از سمت همدان به سمت کرمانشاه حرکت کنید. پس از طی 90 کیلومتر (حدود یک ساعت رانندگی) به شهر کنگاور میرسید. از جاده اصلی مستقیماً وارد خیابان انقلاب شوید. این خیابان شما را به خیابان شهدا و معبد آناهیتا کرمانشاه میرساند.
دسترسی از کرمانشاه: از سمت کرمانشاه نیز وارد جاده همدان شوید و جاده را تا سه راهی نهاوند ادامه دهید. کنگاور کمی جلوتر از سه راهی نهاوند قرار دارد. از سمت کرمانشاه نیز مستقیماً به خیابان انقلاب دسترسی دارید. ادامه مسیر را نیز همانند بالا ادامه دهید.
دسترسی از همدان: از شهر نهاوند به سمت کرمانشاه حرکت کنید، پس از رسیدن به جاده کرمانشاه-همدان، مسیر را به سمت همدان ادامه دهید تا به کنگاور برسید.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط معبد آناهیتا کرمانشاه : 4000 تومان برای افراد بالای 7 سال. هزینه بازدید از این مکان برای کودکان زیر 7 سال رایگان است. بلیط معبد آناهیتا کرمانشاه تاریخ انقضا ندارد.
ساعات دسترسی: همه روزه از ساعت 8 صبح تا 8 شب
روزهای تعطیل: تاسوعا و عاشورا، رحلت پیامبر (ص)، شهادت امام جعفر صادق (ع)، شهادت حضرت علی (ع)، رحلت امام خمینی (ره)
دانستنیهای معبد آناهیتا کرمانشاه
قدمت معبد آناهیتا کرمانشاه به دوره اشکانیان باز میگردد. این قدمت بالا هرچند باعث میشود ارزش این بنا از نظر تاریخی و باستانی بسیار بالا برود، اما از طرفی نیز باعث میشده در طول قرنها قسمت اعظمی از بنا از بین برود. البته بی توجهی میراث فرهنگی و عدم بازسازی آن نیز در این تخریب بی تأثیر نبوده است. با این وجود تاریخ شناسانی که بر روی این بنا تحقیق میکردند، نکات و دانستنیهای جذابی را از دل معبد آناهیتا استخراج کردهاند که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
در زمان اشکانیان که اکثریت مردم ایران به کیش زرتشتی عقیده داشتند، آناهیتا که فرشته آب و فراوانی و زیبایی و باروری بود برای مردم ارزش بسیار والایی داشت. در مرکز این سازه عظیم تاریخی نیز یک معبد قرار دارد که در همان زمان محل تقسیم و جریان آب مناطق اطراف بوده است. به همین دلیل نیز نام آناهیتا بر روی این سازه گذاشتهاند.
در مورد دوره احداث معبد آناهیتا کرمانشاه نمیتوان به طور قطع نظر داد. برخی از دانشمندان با توجه به یافتههای زمین شناسی در این مکان آن را به دوره
هخامنشیان نسبت میدهند. برخی نیز با توجه به سبک معماری سازه معتقدند که ستونهای بلند و بناهای اصلی در زمان پارتیان ساخته شده و در دوره ساسانیان بازسازی شده است.
از جالبترین نکات در مورد معبد آناهیتا کرمانشاه این است که تاریخ شناسان زمان ساخت آن را به سده دوم یا سوم پیش از میلاد نسبت میدهند. این نکته نشان دهنده استقامت بسیار زیاد بنا است که در طول گذشت قرنها و رسیدگیهای بسیار محدود توانسته در برابر بلایای طبیعی و تخریبهای انسانی طاقت بیاورد.
با اینکه معبد آناهیتا کرمانشاه تقریباً به سبک تخت جمشید ساخته شده و بسیاری از دانشمندان احتمال میدهند که این بنا پرستشگاه بوده، اما در آن هیچگونه مجسمه یا بتی وجود ندارد. تنها یک تصویر خیالی از فرشته آب و فراوانی یعنی آناهیتا درون معبد وجود دارد.
ستونهای اطراف معبد بیش از 56 متر ارتفاع دارند که خود از عجایب در معماری سازههای سنگی است. بخشی از هجاری روی این ستونها از معماری باستانی آذربایجان و کردستان تأثیر پذیرفتهاند. اما قسمت اعظم این سنگ تراشیها از طرح دوریک پیروی میکنند.
سبک دوریک یک سبک معماری در یونان باستان است که برای ساخت بناهای سلطنتی به کار میرفته است. مشخصه بارز این سبک نیز ستونهایی با ارتفاع 4 برابر ضخامت آنها بوده و معمولاً سرستونها با نقوش اساطیری کنده کاری میشده است. هر دو این ویژگیها را میتوان در ستونهای معبد آناهیتا کرمانشاه نیز دید.
معبد آناهیتا در سال 1310 به عنوان یکی از آثار ملی توسط سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسید. در سال 1347 نیز گروهی متشکل از باستان شناسان ایرانی و آلمانی مشغول تحقیق درمورد این بنا و بازسازی جزئی آن شدند. اما از آن زمان به بعد دیگر توجهی از سمت سازمان میراث فرهنگی به این بنا
نشد. اکنون نیز هیچ کنترل و مراقبتی از این اثر مهم تاریخی صورت نمیگیرد.
ستون های باقی مانده از معبد آناهیتا نشان دهنده عظمت این بنا در گذشته هستند.
راهنمای بازدید از معبد آناهیتا کرمانشاه
بی شک با قدمت و استقامتی که معبد آناهیتا کرمانشاه داشته جزو آثار تاریخی برجسته کشورمان است. اما بنا به دلایلی که ذکر شد، این بنا اکنون بیشتر به یک خرابه میماند تا یک بنای ارزشمند تاریخی. شاید اگر رسیدگیهای بیشتری انجام میشد اکنون در بازدید از معبد آناهیتا کرمانشاه با تصویر باشکوهتر و زیباتری از این بنا روبهرو میشدید. با این حال همین آثار باقی مانده نیز برای اهل دلانش جذاب و دیدنی است.
پس از تهیه بلیط که وارد بنای اصلی میشوید، با دو پلکان که در گذشته طولانیتر بوده و حال قسمتی از آن باقی مانده در سمت شرق و غرب بنا مواجه میشوید. هر دو این پلکانها شما را به بلندترین قسمت بنا روی تپه یعنی معبد میرساند. تنها فرقش این است که اگر پلکان شرقی را انتخاب کنید باید از 25 پله بالا بروید. اما اگر پلکان غربی را انتخاب کنید این تعداد به 21 میرسد.
از آنجایی که هیچ نظارتی بر این بنا وجود ندارد متأسفانه در طول مسیر خود شاهد آثار تخریب انسانی مانند دیوار نوشتهها نیز خواهید بود. درون معبد موزه رها شدهای نیز وجود دارد که برخی از کتیبههای قدیمی در آن نگهداری میشود.
پس از بازدید از بخشهای مختلف بنا میتوانید در اطراف معبد آناهیتا کرمانشاه نیز ماجراجویی کنید. دشت زیبای کنگاور در نزدیکی این معبد قرار دارد که دیدن آن نیز لذت خود را دارد. علاوه بر دشت کنگاور در نزدیکی شهر کنگاور مناظر دیدنی زیادی وجود دارد که در مسیر رفت یا برگشت خود میتوانید از آنها دیدن کنید.