ایران، از مراکز بسیار مهم فرهنگ و تمدن بشری است. این جمله را عاری از هرگونه تعصب و جهت گیری حتی کسانی که هیچ ریشهای در این خاک ندارند و کاملاً از این قاره دور هستند با کمال خرسندی تائید میکنند. شاهد و گواه این قضیه نیز بزرگان بیشماری هستند که در هر نقطهای از این کشور زندگی میکردند. و بر ادب و عرفان روزگار خود تأثیر بسزایی داشتند.
آرامگاه عطار نیشابوری مکانی است که یکی از همین بزرگان در آن آرمیده است. نیشابور شهری است که از زمان بنا نهادن آن توسط شاپور اول ساسانی همواره از قطبهای هنر و ادب این سرزمین بوده و خاکش محل قدم گذاشتن افراد بزرگ مرتبه و بلند پایه همچون عطار نیشابوری و
خیام و کمالالملک و حتی ثامن الحجج امام رضا (ع) بوده است.
در این میان به خصوص در میان اهل عرفان آرامگاه عطار نیشابوری مکانی است که خود برای به جان خریدن زحمت کیلومترها سفر کافیست. شیخ فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری از بزرگترین عارفان و صوفیان و شاعران زبان فارسی است. او در اواخر سده ششم و اوایل قرن هفتم در نیشابور زندگی میکرد. پس از مرگش آرامگاه عطار نیشابوری در دوره تیموری توسط امیرعلی شیر نوایی بر روی قبر این عارف و شاعر فرهیخته ساخته شد و در دورههای پهلوی دوم و دهه هفتاد شمسی مرمت شد.
فصل بهار بهترین زمان برای بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری است.
بهترین زمان برای بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری
بهترین زمان برای بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری، با توجه به شرایط کاری شما میتواند متفاوت باشد. اما لازم است بدانید تابستانهای نیشابور خشک و گرم و زمستانهای آن سرد و کوتاه است. گرمترین روزهای سال در نیشابور حدود تیرماه و سردترین روزها حدود دی ماه میباشد. توصیه ما به شما این است که در این ماهها به نیشابور سفر نکنید. زیرا لذت کافی را از بازدید خود نخواهید برد. در عوض ماههای پایانی فصل بهار مانند اردیبهشت و خرداد و یا اوایل پاییز انتخابهای بسیار خوبی برای دیدن آرامگاه عطار نیشابوری و خواندن اشعار زیبای او است.
با توجه به قرار گرفتن آرامگاه عطار در میان باغی زیبا، بزرگ و سرسبز و همچنین نام گذاری 25 فروردین ماه به نام روز ملی عطار نیشابوری در تقویم کشور، هرساله در آرامگاه وی همراه با برنامههای عطارشناسی، گلباران آرامگاه عطار، ارائه پژوهشهایی در مورد این شاعر، نمایشگاه کتاب و خوشنویسی و شب شعر نیز برگزار میشود. پس چه بهتر است اگر در روز بزرگداشت عطار ، 26 فروردین ماه، و یا روزهای نزدیک به آن به بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری بروید تا از لذت خواندن اشعار زیبا و شکوهمند عطار زیر سایه درختان سرسبز بهرهمند شوید.
آرامگاه عطار در باغ زیبایی قرار دارد که لذت بازدید از آن را چند برابر می کند.
راههای دسترسی به آرامگاه عطار نیشابوری
آدرس: استان خراسان رضوی، نیشابور، انتهای غربی خیابان عرفان
نیشابور پس از مشهد دومین شهر بزرگ استان خراسان رضوی است که در دامنه رشته کوه بینالود بنا شده است. برای رسیدن به نیشابور میتوانید از طرق مختلف و وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید. بهترین گزینه از نظر اقتصادی و امنیت، حمل و نقل ریلی و استفاده از قطار است. البته راههای دیگری نیز برای دسترسی به نیشابور وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
برای سفر با قطار اگر تهران را مبدأ قرار دهیم سفر 764 کیلومتری شما حدود 10 ساعت و نیم طول میکشد. همچنین اگر با خودروی شخصی سفر میکنید حدود 8 ساعت و نیم احتمالاً سفر شما به طول میانجامد. مسیر سفر زمینی از تهران آغاز میشود، از شهرهای سمنان، دامغان، شاهرود و سبزوار میگذرد و به نیشابور میرسد.
فاصلهی نیشابور تا اصفهان 1031 کیلومتر
فاصلهی نیشابور تا شیراز 1276 کیلومتر
فاصلهی نیشابور تا تبریز 1388 کیلومتر
فاصلهی نیشابور تا مشهد 128 کیلومتر
برای هرچه سریعتر رسیدن به نیشابور نیز پیشنهاد ما به شما استفاده از خطوط هوایی است. خبر بد عدم وجود فرودگاه در نیشابور و خبر خوب نزدیک بودن نیشابور به مشهد است. مدت زمان سفر هوایی تهران - مشهد یک ساعت و 25 دقیقه و مدت زمان فاصله زمینی مشهد تا نیشابور یک ساعت و نیم میباشد. هم چنین اگر از تهران سفر با اتوبوس را انتخاب میکنید مبدأ سفر شما پایانه بیهقی یا ترمینال جنوب خواهد بود.
آرامگاه عطار نیشابوری در نزدیکی آرامگاه کمال الملک در ضلع جنوب شرقی شهر، در میدان فضل و خیابان عرفان شهر قرار دارد. در انتها نیز به آرامگاه خیام در قسمت جنوبیتر ختم میشود. در داخل شهر نیشابور شما میتوانید از تاکسیهای خطی یا گردشگری یا اتوبوسهای واحد حمل و نقل شهری برای رسیدن به آرامگاه عطار نیشابوری استفاده کنید.
گنبد های کاشی کاری شده در دوران پهلوی ساخته شده و در دهه هفتاد مرمت شده اند.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط آرامگاه عطار نیشابوری برای اتباع غیر ایرانی: 15000 تومان
هزینه بلیط آرامگاه عطار نیشابوری برای اتباع ایرانی: 2500 تومان
زمان بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری: همه روزه از ساعت 8 صبح تا ساعت 21:30
خوشبختانه حتی در روزهای تعطیل این مکان آماده پذیرای میهمانان گرامی است. البته لازم به ذکر است که دو روز از سال یعنی روز وفات و رحلت پیامبر اکرم و همچنین روز عاشورا آرامگاه تعطیل میباشد. شما میتوانید برای هماهنگیهای بیشتر و اطلاعات تکمیلی با شماره مجموعه تماس حاصل فرمایید : 42224515-051
مجسمه عطار نیشابوری
دانستی های قبل از دیدن آرامگاه عطار نیشابوری
مقبره عطار ابتدا توسط قاضیالقضات یحیی بن ساعد پس از مرگش بنا شد. اما به مرور زمان و در اثر عدم رسیدگی پس از دویست سال دیگر مخروبهای از آن باقی مانده بود. تا اینکه در اواخر دوره تیموری در ایران امیرعلی شیرنوایی از وزرای سلطان حسین دستور ساخت بنای تازهای را میگیرد. از این رو این بنا نیز تا دوره قاجار رو به نابودی میرود.
مولانا
مولانا در وصف عطار نیشابوری چنین میفرماید:
هفت شهر عشق را عطار گشت ما هنوز اندر خم یک کوچهای
در زمان محمد علی شاه، والی خراسان دستور ساخت مجدد آن را میدهد اما بازهم این بازسازی ناتمام میماند. سرانجام در دوران پهلوی دوم بازسازی بنای اصلی آرامگاه عطار نیشابوری به اتمام میرسد. که مربوط به بنای کنونی آرامگاه عطار نیشابوری است. این بنا در 12 فروردین 1342 به ثبت ملی رسیده است.
ساختمان و بنای آرامگاه عطار نیشابوری دارای هشت ضلع و گنبدی کاشیکاری شده و چهار در ورودی است. همچنین در نمای بیرونی آن چهار غرفه کاشیکاری شده تعبیه شده و در وسط بقعه، مقبره عطار و یک ستون هشت ترکی به ارتفاع 3 متر وجود دارد. همه این مجموعه در میان بوستان بزرگ و جذابی دارای مجسمهها و آثار هنری زیباست که در مجموع فضایی عرفانی را به ارمغان میآورد. میتوان گفت نگهداری از این بنا حداقل کاریست که میتوانیم برای عطار نیشابوری انجام بدهیم.
شیخ فریدالدین در حدود سالهای 513 تا 547 هجری قمری در روستای کدکن به
دنیا آمد. چنانچه از نامش پیداست در نیشابور دکان عطاری داشت و از خوشنامان
و شاعران زمانه بود. مشهور است روزی درویشی برای کمک به دکان عطار میرود
که پس از چند بار درخواست کمک پاسخی از عطار که غرق در فروش و معامله بوده
است دریافت نمیکند. درویش به او میگوید: ای خواجه، تو چگونه میخواهی از
دنیا بروی؟
عطار پاسخ میدهد: همان گونه که تو از دنیا میروی.
درویش میگوید: تو میتوانی مانند من بمیری؟
عطار جواب میدهد: بله.
درویش کاسه چوبی خود را زیر سر خود میگذارد و با گفتن کلمه الله از دنیا میرود.
عطار که این ماجرا را میبیند به شدت منقلب شده و از دکان خارج میشود و راه زندگی خود را برای همیشه تغییر میدهد.
در مورد مرگ وی نیز می گویند در هنگام حمله مغول در سال 618 هجری قمری در نزدیکی دروازه شهر به قتل میرسد. آثار بسیاری از این شاعر بهجا مانده است که از آن جمله منطقالطیر و تذکره الاولیا را میتوان نام برد که شهرت جهانی دارند. از جمله آثار مشهور عطار نیشابوری میتوان به اسرارنامه، الهی نامه، مصیبت نامه، تذکره الاولیا و منطق الطیر است. تمام این آثار نه تنها در ایران بلکه در تمام جهان مشهور هستند. اکثر آنها به چند زبان مختلف ترجمه شده و برخی از آنها در دانشگاههای معتبر دنیا نیز تدریس میشوند.
آرامگاه عطار همواره میزبان دوست داران شعر و ادب فارسی است
راهنمای بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری
آرامگاه عطار نیشابوری مکانی است که بازدید از آن تنها به دیدن مقبره این شاعر عارف ختم نمیشود. همانطور که بالاتر نیز اشاره شد، این آرامگاه در باغی سرسبز با منظرهای بسیار چشم نواز قرار دارد. باغی که میتوان برای دیدن گوشه گوشه آن چند ساعتی را وقت گذاشت. بسیاری از مسافران و افرادی که روزهای تعطیل به دیدن آرامگاه عطار نیشابوری میآیند در باغ و باغچههای این مکان زیراندازی پهن میکنند و دور هم با خواندن شعر عطار در کنار آرامگاه او وقت میگذرانند.
اگر به دیدن آرامگاه عطار نیشابوری رفتید پس از دیدن آرامگاه این شاعر و خواندن شعرهای هک شده بر دیوار و مقبره این شاعر، از دیدن آرامگاه کمال الملک غافل نشوید. آرامگاه او در قسمت جنوبیتر آرامگاه عطار قرار دارد که قطعاً دیدن آن خالی از لطف نیست. علاوه بر این، در فاصله 2 کیلومتری از آرامگاه عطار نیشابوری، آرامگاه خیام نیز وجود دارد که آن نیز خود از عجایب معماری ایران است.