اگر در شهر تهران زندگی می‌کنید یا حداقل یک بار به آن‌جا سفر کردید، مهم‌ترین ویژگی غیرقابل تحملش برای شما ترافیک، ازدحام جمعیت و آلودگی این شهر است. اما همان‌طور که می‌دانید تهران، جاذبه‌های طبیعی خوش آب‌وهوایی هم مانند
دربند و
درکه دارد. کمی آن‌طرف‌تر از شهر تهران و در شهر فیروزکوه، تنگه واشی یا تنگه ساواشی، بازمانده‌ی ساخت‌وسازهای فتحعلی شاه و میزبانی سرسبز با هوایی پاک برای مسافران است. تنگه‌ای که همواره تهرانی‌هایی که فرصت شمال رفتن ندارند و می‌خواهند تجربه‌ی یک‌روزه‌ی شمال را داشته باشند، به‌سمت خود می‌کشاند. با
اسمارتیز همراه باشید تا با این جاذبه بیشتر آشنا شوید.
شاید اینها را هم بپسندید!
بهترین زمان دیدن تنگه واشی
اوایل فصل بهار تا اواخر تابستان بهترین زمان بازدید از تنگه واشی است.
قرار است در آب رودخانه قدم بگذارید، بنابراین در گرم‌ترین ماه سال یعنی
مرداد، بازدید از تنگه واشی واجب می‌شود. تنگه در فصل پاییز نیز از زیبایی
خاصی برخوردار است. بخشی از آب رودخانه در زمستان‌ها یخ می‌زند و بخش‌های
نیز قندیل می‌بندد اما با این وجود از زیبایی خاصی برخوردار می‌شود. دما
نیز در این فصل بسیار پایین می‌آید. توجه داشته باشید در فصول بهار یا
پاییز نیز اگر بارندگی باشد، بازدید از تنگه و رودخانه بسیار دشوار خواهد
شد. بنابراین اگر در فصلی غیر از تابستان قصد بازدید را دارید حتما آب‌وهوا
را بررسی کنید.
در مسیر رسیدن به تنگه واشی با این صحنه هم روبرو خواهید شد.
این نکته را در نظر داشته باشید که آخر هفته‌ها، تورهای یک روزه‌ی فراوانی در این منطقه برگزار می‌شود و شما باید مدت زمان بیشتری را منتظر رد شدن مسافران از رودخانه بمانید. اگر قصد سفر با تور را ندارید، وسط هفته‌ها بهترین زمان برای بازدید است. اگر پنجشنبه یا جمعه به تنگه واشی بروید پشیمان خواهید شد چون در این زمان هیچ آرامشی نیست و خیلی‌ها از شهر بیرون زدند تا به تنگه بیایند. اما اگر در روزهای وسط هفته عازم شوید، دیگر خبری از آن همه شلوغی و همهمه نیست و فقط سکوت طبیعت است که با شما همراهی می‌کند. با این حال، شاید از آن دست آدم‌هایی باشید که عاشق هیجان، هیاهو و حضور در جمع هستند، بنابراین باید روزهای تعطیل مثل جمعه‌ها را انتخاب کنید که همه در تنگه هستند. البته چادر هم می‌توانید بزنید و ساعات بیشتری در منطقه تنگه واشی باشید.
راه دسترسی به تنگه واشی
آدرس: استان تهران، جاده فیروزکوه، جاده واشی، پس از روستای جلیزجند، تنگه واشی
مسیر
دسترسی: هنگامی که از شهر تهران به سمت تنگه واشی راه می‌افتید، باید به
سمت دماوند بروید و 17 کیلومتر بعد از فیروزکوه، خروجی تنگه واشی را مشاهده
می‌کنید. جاده تنگه واشی در 2 کیلومتری جاده فیروزکوه است. برای رفتن به
جاده فیروزکوه ابتدا باید از اتوبان شهید بابایی به سمت رودهن و دماوند و
جاده فیروزکوه بروید. از تهران به فیروزکوه که بروید، این جاده قبل از
شهرستان فیروزکوه در سمت چپ قرار دارد. هنگامی که وارد جاده تنگه واشی
شدید، بعد از وارد شدن به یک جاده فرعی و راندن حدود 9 کیلومتر، به روستای
جلیزجند می‌رسید.
تابلوی ورودی تنگه واشی و آبشار ساواشی
این روستا در حاشیه یک دشت سرسبز و باغات میوه و مزارع قرار دارد. بعد از این‌که از روستا گذشتید، حدود 4 کیلومتر می‌گذرید تا به جاده‌ی میان دشت و کنار جوی‌های آب برسید. ماشین خود را پارک کنید چون محل پیاده‌روی تنگه واشی از اینجا آغاز می‌شود. مسیر پیاده‌روی بسیار طولانی است پس حتما روزهایی که توان جسمی دارید و خسته‌ی کار نیستید به اینجا بروید. زیرا ممکن است به‌خاطر طولانی بودن مسیر از پیمایش راه تا آبشار پشیمان شوید. در اینجا پارکینگی مخصوص برای مسافران تعبیه شده است.
هزینه بلیط و ساعات دسترسی
هزینه بلیط برای گردشگران ایرانی: رایگان
هزینه بلیط برای گردشگران خارجی: رایگان
هزینه ورودی پارکینگ: از 7 هزارتومان تا 25هزار تومان (بستگی به نوع خودرو دارد)
ساعات دسترسی: 24 ساعته
مدت زمان پیشنهادی برای بازدید: 6 الی 7 ساعت (از صبح زود)
تخریب‌های انسانی گردشگران روی کتیبه، از زیبایی این کتیبه کاسته است.
دانستنی‌هایی قبل از دیدن تنگه واشی
- این جاذبه‌ی زیبا به دو تنگه تقسیم می‌شود: تنگه اول به نام واشی و تنگه
دوم به نام سا معروف است. در انتهای تنگه دوم آبشاری با ارتفاع 15 متر وجود
دارد که اصلی‌ترین بخش این جاذبه است.
- به جز طبیعت نه چندان بکر تنگه واشی، اینجا آثار تاریخی هم دارد. یکی از
کتیبه‌های دوره قاجار در این تنگه قرار دارد. در کل، قاجاریان 3 کتیبه
داشتند که یکی اینجا، یکی در چشمه علی شهر ری و دیگری پشت تونل جاده هراز
واقع است. هر 3 کتیبه به دستور فتحعلی شاه ساخته شدند. ماجرای ساخت این
کتیبه‌ها این است که فتحعلی شاه قبل از به سلطنت رسیدن در شیراز زندگی
می‌کرد. او در شیراز نقش‌های برجسته ساسانی و هخامنشی را دیده بود و مثل هر
شاه قاجار دیگری تحت تاثیر هنرشان قرار گرفته بود. برای همین دستور داد تا
حجارباشی، معمارباشی و نقاش‌باشی را استخدام کنند تا 3 کتیبه‌ی قاجاری را
در اطراف تهران بسازند.
- ابعاد کتیبه ساواشی شش در هفت متر است که روی آن وقایع زمان فتحعلی شاه
حکاکی شده است. بزرگترین نقش برجسته‌ی آن شامل نقش شکارگاه با تصویر اسب،
نیزه و شکارهای عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا، فرزندان
فتحعلی شاه است. این کتیبه‌ی 185 ساله در دل کوه حک شده اما متاسفانه
نتوانسته از آسیب انسان‌ها سالم بماند.
راهنمای بازدید از تنگه واشی
برنامه تنگه واشی، برنامه‌ای طبیعت‌گردی است. بنابراین باید وسایل مناسب طبیعت‌گردی را داشته باشید: عصای کوهنوردی، کیسه برای زباله، خوراکی و نوشیدنی، لباس گرم، کوله‌پشتی ضدآب، صندل و کفش کوهنوردی یا چکمه مناسب طبیعت، دمپایی، GPS، جعبه‌ی کمک‌های اولیه، عینک آفتابی، کلاه آفتابی، کرم ضدآفتاب، کیسه ضد آب یا Dry
Bag
مسیر پیاده‌روی از تنگه اول طی سه بخش انجام می‌شود که به ترتیب به شما می‌گوییم باید چطور تنگه را پیمایش کنید:
- مسیر تنگه اول تا دشت ساواشی (250 متر)
- پیمایش راه دشت ساواشی (1700 متر)
- تنگه دوم تا آبشار (800 متر)
غار تنگه واشی در زمستان
برای عبور از تنگه اول یا تنگه واشی باید از آب سرد رودخانه گذر کنید. اگر آب در ابتدا برای شما سرد است نگران نباشید، چون به آن عادت خواهید کرد. عمق ثابتی ندارد و گاهی تا مچ پا و گاهی تا ران پا بالا می‌آید. سپس به دشت ساواشی می‌رسید. در این دشت می‌توانید استراحت کنید اما تا تنبل نشدید از جا بلند شوید و به راه ادامه بدید زیرا راه زیادی در پیش است. دشت ساواشی بسیار شلوغ و مصداقی از گردشگری انبوه ایران است
در آخر به تنگه‌ی سا می‌رسید. در این تنگه، آبشار ساواشی روبه‌روی شما قرار دارد. این آبشار 15 متری با حوضچه‌ای به عمق 1 متری و 50 مترمربع مساحت، یکی از زیباترین آبشارهای ایران است. اینجا کلی استراحت کنید چون همین مسیر طولانی را باید برگردید.
از جذابیت‌های مسیر پیمایش تنگه واشی، دیدن سبزه‌هایی است که از دل سنگ‌ها بیرون زدند.
در این راه باید تن و پا به آب بسپارید، پس اگر از آب می‌ترسید، این جاذبه برای شما پیشنهاد نمی‌شود. ضمنا اگر کودک همراه خود دارید، بدانید که مسیر طبیعت‌گردی بسیار سخت است پس حواستان شش دانگ به کودک‌تان باشد. اگر کودک شما زیر 8 سال دارد، بیشتر مسیر باید او را در آغوش بگیرید که طبیعتا هردوی شما خسته خواهید شد. پشت آبشار ساواشی، دره سکوت، بالای تنگه اول، قلعه‌ی اسماعلیلیه و در تنگه دوم، یک غار طبیعی قرار دارد. پس شما با یک تیر چند نشان خواهید زد.
تنگه دوم مانند کاخی با دیواره‌های بلند و محکم که گویی به آسمان فیروزه‌ای رنگ می‌رسند با رنگ قهوه‌ای صخره‌ها ترکیب شده و حس سبک‌بالی به انسان می‌دهد. این حس را با حس خنکی آب رودخانه زیر پای خود ترکیب کنید تا متوجه این گوهر طبیعی بشوید. تنگه اول نیز مانند تنگه دوم این زیبایی‌ها را دارد با این تفاوت که باریک‌تر و عمیق‌تر است و کتیبه‌ی معروف نیز در این تنگه قرار دارد.
در مسیر رسیدن به تنگه واشی، گیاه زردرنگ باریجه را خواهید دید.
در مسیر تنگه واشی شاید مسافرانی را ببینین که گیاهی زردرنگ در دست دارند. گیاه باریچه از گیاهان کمیاب این منطقه است که مصارف مهم صنعتی و دارویی دارد. به دلیل کمیاب بودنش، چیدن این گیاه جرم است و پیگرد قانونی دارد. با این حال متاسفانه خیلی‌ها آن را می‌چینند. به جز نچیدن این گیاه، برگرداندن زباله‌های خودتان و زباله‌هایی که دیگران در طبیعت تنگه واشی رها کردند را فراموش نکنید. اگر می‌خواهید سالیان سال به تنگه واشی بروید و لذت ببرید، باید عاری از زباله باشد.
به جز آب‌بازی و طبیعت‌گردی در تنگه واشی از شکم‌گردی غافل نشوید. وقتی به روستای جلیزجند رسیدید، دوغ پنج گیاه را حتما امتحان کنید. دوغی محلی با گیاهان معطر آویشن، نعناع، کاکوتی، پونه صحرایی و پونه جنگلی. این دوغ را بنوشید تا هم جگرتان خنک شود و هم بعد از طبیعت‌گردی طولانی،خواب راحتی داشته باشید. رب آلوچه، لواشک ترش و دمپایی‌های بنددار هم از دیگر سوغاتی‌های این منطقه هستند.
به‌طور خلاصه اگر از بین مناطق طبیعی تهران، بگوییم که دربند و درکه رستوران‌های فوق‌العاده دارند و دماوند، مهم‌ترین قله‌ی ایران است، پس تنگه واشی هم می‌تواند لقب بهترین جا برای پیک‌نیک و طبیعت‌گردی یک روزه نزدیک تهران باشد.