چگونه در خارج از کشور، کار داوطلبانه پیدا کنم؟

با پیوستن به برنامه‌ها و پروژه‌های داوطلبانه‌ به نحوی با کشورها و فرهنگ‌های جدید آشنا می‌شویم که با سفرهای معمولی نمی‌توانیم. در این پروژه‌ها مهارت و دانش خود را در عوض پیدا کردن فرصتی برای آشنایی عمیق با فرهنگ‌، مکان‌های جدید و همچنین تجربه کار خیر به اشتراک می‌گذاریم. متأسفانه بسیاری از پروژه‌های داوطلبانه پول زیادی برای ثبت نام می‌گیرند که البته دلیل خودشان را دارند. اما برخی از آن‌ها ارزان یا به کلی رایگان هستند. پیدا کردن این نوع از برنامه‌ها کمی سخت‌ است. پروژه‌های رایگان معمولاً توسط سازمان‌های کوچک اداره می‌شوند و درنتیجه کمی ناهماهنگ هستند. پس بایستی از قبل خود را برای همه چیز آماده کرد. در این مطلب خواهیم دید که چگونه می‌توان در پروژه‌های بین‌المللی رایگان شرکت کرد. اگر به دنبال جواب سوال «چگونه در خارج از کشور کار داوطلبانه پیدا کنم؟» هستید، در ادامه با اسمارتیز همراه باشید.

هزینه‌ی واقعی کار داوطلبانه رایگان

پرداخت هزینه‌های سنگین برای کار داوطلبانه عجیب است. ولی اگر فردی توانایی و دانش خاصی داشته باشد و بتواند در اختیار دیگران بگذارد، می‌تواند برنامه‌های ارزان و رایگان پیدا کند. همان‌طور که گفتیم پروژه‌های رایگان معمولاً بی‌نظم‌ترند. پس اگر به پروژه داوطلبانه به چشم کارآموزی نگاه می‌کنید، برنامه‌های رایگان مناسب شما نیستند. اما اگر به چالش‌ علاقه دارید، و حاضرید با مشکلات جدید دست‌وپنجه نرم کنید پروژه‌های داوطلبانه رایگان راست کارتان است.

رایگانِ رایگان هم که نه!

منظور از رایگان بودن، این است که فقط هیچ هزینه‌ای بابت ثبت نام گرفته نمی‌شود. این برنامه‌ها معمولاً به طور مستقیم توسط سازمان‌های مردم نهاد یا نهادهای غیرانتفاعی اداره می‌شوند. اما غیرانتفاعی بودن آن‌ها به این معنا نیست که شما هیچ هزینه‌ای نباید بپردازید. بلکه هنوز هزینه‌های اسکان، غذا، حمل‌ونقل زمینی و هوایی بر عهده داوطلب است. البته بعضی از برنامه‌ها اقامت‌گاه و غذا در اختیار داوطلب قرار می‌دهند. با انتخاب پروژه‌های سازمانی می‌توان هزینه‌ها را به حمل‌ونقل محدود کرد.
برخی دیگر از برنامه‌ها نیز مانند English Opens Doors در کشور شیلی و THE French Embassy’s Assistant Teaching از دولت‌های محلی بودجه می‌گیرند و در نتیجه نیازی به پرداخت هزینه توسط داوطلب نیست. در برخی موارد به داوطلبان حقوق، بیمه، غذا و محل اقامت هم داده می‌شود. البته این برنامه‌ها، طولانی مدت‌اند. بنابراین اگر فقط می‌خواهید برای یکی دوهفته مشغول شوید چنین برنامه‌هایی را پیدا نخواهید کرد.
پس اگر در یک برنامه رایگان ثبت نام کردید، از برگزارکننده انتظار تأمین اقامت‌گاه و غذا نداشته باشید. البته برخی از آن‌ها این امتیازات را دارند. اما اکثراً چون اولویت‌شان اصل پروژه است، توان پرداخت چنین هزینه‌هایی را ندارند. در واقع با انتظار پرداخت هزینه اقامتگاه و غذا به طور غیر مستقیم به پروژه‌ای که قصد کمک به آن را دارید، ضرر می‌زنید.
یادتان باشد، برنامه رایگان یعنی برنامه‌ای که فقط هزینه ثبت نام ندارد ولی هزینه‌های عادی یک سفر بر عهده داوطلب است.

خرج‌های احتمالی را قبل از انتخاب یک پروژه پیش‌بینی کنید

حتماً پیش از انتخاب یک برنامه داوطلبانه خرج و مخارج احتمالی را حساب کنید. اگر هزینه‌های یک برنامه رایگان با هزینه‌‌ی یک پروژه‌ی پولی یکسان باشد، شاید پروژه پولی بهتر باشد. البته یادتان باشد که در کل بایستی مبلغی برای برخورداری از حمایت‌ سازمان برگزارکننده، پرداخت کنید.

ابتکار عمل را در دست بگیرید

از یک برنامه‌ی رایگان محلی زیاد توقع نداشته باشید. این طور برنامه‌ها معمولاً به علت کمبود منابع مالی و انسانی خیلی منظم نیستند. پس شاید به محض ورود از شما بخواهند به بچه‌ها زبان انگلیسی یاد بدهید یا صرفاً کشاورزی و باغبانی کنید. اول ببینید آیا از پس این کارها برمی‌آیید یا خیر. به علاوه، تفاوت‌ زبانی و فرهنگی نیز مانع بزرگی است. دواطلب در برنامه‌ی رایگان آموزش نمی‌بیند. بنابراین این نوع پروژه‌ها بیش‌تر مناسب افراد بامهارت است.
 

چگونه برنامه‌ی داوطلبانه‌ی رایگان پیدا کنیم؟

اگر تصمیم خود را برای ثبت نام در یک برنامه‌ی رایگان گرفته‌اید، اکنون نوبت پیدا کردن آن است. اما چگونه؟! برای این کار راه‌های مختلفی هست که چند مورد را در این جا می‌گوییم.
فهرست آنلاین‌ پروژه‌های داوطلبانه
کافی است تا کمی در اینترنت جستجو کنید تا به سرعت فهرست بلند بالایی از انواع پروژه‌های کم‌هزینه و رایگان پیدا کنید. البته همان‌طور که گفتیم باید خرج اقامت را بدهید. پروژه‌های به معنای دقیق کلمه رایگان هم هست که در آن غذا و محل خواب می‌دهند ولی در عوض باید برای‌شان کارهایی مانند باغبانی کنید.
  شبکه‌های اجتماعی
در شبکه‌های اجتماعی نیز می‌توان با جستجوی هشتگ‌های مرتبط در شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک، توئیتر، لینکدین، اینستاگرام و غیره پروژه‌های مختلف پیدا کرد. پویش‌های مردمی زیادی درباره این موضوعات فعالیت دارند.
کتاب‌های راهنمای مسافر
این کتاب‌ها در انتهای هر بخش قسمتی به پروژه‌های داوطلبانه دارند. در این قسمت‌ها، فهرستی از پروژه‌های مختلف با اطلاعات تماس برگزارکننده درج شده. این کتاب‌ها برای کسانی خوب است که از قبل مقصدشان را تعیین کرده‌اند. Frommer’s و Lonely Planet دو کتاب راهنمای مسافر هستند.
انجمن‌های گردشگری آنلاین
انجمن‌های مخصوص سفر و گردشگری مانند Lonely Planet’s و  Thorntree نیز منابع خوبی برای کسب اطلاعات دست اول هستند. در این صفحات اینترنتی، افرادی که قبلاً در یک برنامه شرکت کردند تجربه‌های خود را به اشتراک می‌گذارند. همچنین می‌توانید سؤال‌هایتان را در این فاروم‌ها بپرسید.
جستجوی اینترنتی هدفمند
تایپ یک عبارت کلی مانند «برنامه داوطلبانه رایگان در آفریقا» نتایج بسیار زیادی در اختیار قرار می‌دهد، اما احتمالاً تعداد بی‌شماری از آن‌ها مطابق میل شما نیستند. بهتر است به جای عبارت‌ قبلی، از عبارت «برنامه داوطلبانه برای حمایت از چلچله‌‌های در معرض خطر در اوگاندا» استفاده کنید. در کل، برای رسیدن به نتایج مفیدتر، مکان و بخش مورد نظر را وارد کنید. هر چه جزئیات بیش‌تر، بهتر!
دوستان و آشنایان
اگر فعال جهانی هستید، احتمالاً دوستان، اساتید و آشنایانی دارید که بتوانند به شما مشورت دهند. از آن‌ها بپرسید در چه برنامه‌های داوطلبانه‌ای شرکت کرده‌اند. تازه قطعاً آن‌ها هم دوستان خود را دارند. در نتیجه با یک شبکه عظیم و اطلاعات بی‌شماری در خصوص پروژه‌های داوطلبانه روبرو خواهید شد.

چگونه پروژه‌های رایگان را ارزیابی کنیم؟

پس از پیدا کردن پروژه مورد علاقه‌تان کمی تحقیق کنید. رایگان بودن یک پروژه به معنای بی‌شیله‌پیله بودن آن نیست. گاهی‌اوقات برنامه‌های کم‌هزینه انتخاب خوبی نیستند. در کل آدم باید بداند کجا پا می‌گذارد، به خصوص اگر این پروژه‌ خارج از کشور باشد. مهم‌ترین سؤال این است این سازمان پولش را کجا خرج می‌کند؟ این طور برنامه‌ها بایستی شفافیت مالی داشته باشند و به کسی آسیب نرساند. هنگام تحقیق سؤالات زیر را بپرسید:
•    درآمد کجا خرج می‌شود؟ اگر تأمین مالی پروژه‌ از کمک‌های مردمی است؛ پول جمع‌شده کجا می‌رود؟ چند درصد این کمک‌ها خرج امور حاشیه‌ای پروژه و چند درصد خرج اصل پروژه می‌شود؟ دانستن این که پول از کجا می‌آید و به کجا می‌رود خیال آدم را راحت می‌کند. البته شاید برگزارکنندگان پروژه‌های رایگان آن‌قدر حرفه‌ای نباشند که بتوانند به شما بیلان کاری و ترازنامه مالی بدهند، اما حداقل نباید ترسی از نشان دادن دخل و خرج‌شان داشته باشند.
•    آیا این برنامه نان کسی را آجر نمی‌کند؟ آیا هیچ کس از افراد محلی در آن منطقه مهارت یا دانش شما را ندارد؟ قطعاً هیچ داوطلبی نمی‌خواهد با انجام یک کار داوطلبانه، شغل کسی را نابود کند.
•    اگر بخواهید برای مدت کوتاه در پروژه شرکت کنید، آیا برای برگزارکننده ارزش دارد؟ یقیناً حضور شما در پروژه برای آن‌ها هزینه‌های مالی و زمانی دارد. پس مطئمن شوید که حضور شما حتی به مدت کوتاه برای آن‌ها (و حتی برای خودتان) مفید است.
•    اطلاعات تماس داوطلبان قبلی را از آن‌ها بخواهید. داوطلبان قبلی مطمئناً همه داستان را صادقانه به شما می‌گویند. از آن‌ها راجع به سازمان برگزارکننده، نقش داوطلب در برنامه، انجمن‌های مربوطه، اقامت‌گاه و غیره سؤال کنید. اگر آن کشور و محله را نمی‌شناسید، کمک گرفتن از چنین افرادی واقعاً مفید است.
با خود روراست باشید. اول ببینید آیا واقعاً چنین برنامه‌ای به دردتان می‌خورد یا اصلاً مناسب شما هست. اگر حس کردید کاسه‌ای زیر نیم کاسه است، عطایش را به لقایش ببخشید. قحطی برنامه داوطلبانه که نیامده. زمان و انرژی خود را برای یک پروژه‌ی مشکوک تلف نکنید.

مقاصد مناسب برای پروژه‌های داوطلبانه‌‌ی ارزان

  آمریکای لاتین
آمریکای لاتین یکی از بیش‌ترین سهم‌ها را در پروژه‌های داوطلبانه دارد. سازمان‌ها و پروژه‌های بسیار زیادی در سراسر آمریکای لاتین به داوطلب نیاز دارد.
آفریقا
کشورهایی که زیر صحرای بزرگ آفریقا قرار دارند(آفریقای سیاه) بیش از هر کشور دیگری کمک‌های بین‌المللی دریافت می‌کنند. مثلاً بیش‌ترین کمک‌های داوطلبانه سپاه صلح آمریکا سهم این منطقه است. اما با این حال این کشورها هنوز نیازمند داوطلبان با تخصص‌های مختلف از قبیل معماری، بازاریابی، پرستاری، معلمی، مختصص کامپیوتر و غیره هستند. در زیر چند‌ پروژه‌ی داوطلبانه در آفریقا را می‌بینید.
•    پروژه داوطلبانه رایگان در تانزانیا (Hostel Hoff)
•    پروژه داوطلبانه کم‌هزینه(270 دلار) سراسر آفریقا (IVHQ)
•    پروژه داوطلبانه (500 دلار) در غنا (Volta Aid Foundation)
آسیا
در آسیا نیز پروژه‌های داوطلبانه زیادی برگزار می‌شود. متأسفانه مراکز خیریه تقلبی در آسیا فراوان است. پس حتماً با هشیاری انتخاب کنید. به سایت‌های مختلف سر بزنید و انتقادات را بخوانید. البته باز هم بهترین راه پرس‌وجو از کسی است که قبلاً داوطلب شده.

چگونه اثر کار دوطلبانه‌ را بیش‌تر کنیم؟

فقط به خاطر این که پول زیادی نمی‌دهید، به این معنی نیست که ارزش و اثر کار شما پایین است. با این چند کار می‌توان اثربخشی آن را بیش‌تر کرد.
به غیر از زمان، چیز دیگری هم ارائه کنید
زمان طلاست و صرف آن برای کار خیر و داوطلبانه حتی اگر کم باشد، خیلی ارزش‌مند است. اگر هم برگزارکنندگان، متعهد و مسئولیت‌پذیر باشند می‌توانند بهترین بهره را از زمان داوطلب ببرند. مهم نیست چقدر از زمان خود را اختیارشان قرار می‌دهید. اگر مدت دوره‌‌تان کم است، ببینید برای بعد از دوره چه چیزی می‌توانید به آن‌ها پیشنهاد دهید.
به رابطه طولانی‌مدت فکر کنید
دوره داوطلبانه کوتاه‌مدت خیلی به نفع سازمان برگزار کننده نیست، البته مگر این که داوطلب مهارت خاصی داشته باشد. اما با این حال بسیاری از سازمان‌ها از تقاضای کار داوطلبانه کوتاه‌مدت استقبال می‌کنند. چون امیدوارند این مدت کوتاه تبدیل به یک رابطه بلند‌مدت میان سازمان و داوطلب شود. مثلاً می‌توان پس از اتمام دوره به آن‌ها کمک مالی کرد.
به دیگران درباره کاری که کردید بگویید
صحبت کردن از کارهای کوچک، اثرش را مضاعف می‌کند. فضای مجازی برای همین است. چه در فضای حقیقی و چه مجازی حتماً با دوستان و آشنایان از کار داوطلبانه‌ای که انجام دادید، بگویید. شاید آن‌ها هم ترغیب شوند و به پروژه‌های داوطلبانه بپیوندند.
پول اعطا کنید
اگر واقع‌بین باشیم، خواهیم دید که بسیاری از سازمان‌ها و پروژه‌ها نیاز مادی دارند و این نیاز فقط از طریق اعطای پول برطرف می‌گردد. البته گاهی هم به کالا و وسایل نیاز دارند. پس حتماً از سازمان برگزارکننده نیازشان را بپرسید. مثلاً یک مدرسه به کتاب و بیمارستان‌ به دارو نیاز دارد.

چرا برای کار داوطلبانه باید پول هم بدهیم؟

شاید با خود بگویید ما که می‌خواهیم بی‌‌جیره مواجب کار کنیم، پس چرا باید برایش پول هم پرداخت کنیم؟ پیوستن به یک پروژه داوطلبانه دلایل مختلفی دارد. درست است که با کار داوطلبانه زمان و انرژی خود را به دیگران می‌بخشید، اما باید بدانید که شرایط بسیار تعیین‌کننده است. بنابراین:
•    اگر برای اولین بار به خارج از کشور می‌روید، ثبت نام در کار داوطلبانه راه مفیدی برای کاهش هزینه‌ و به نوعی قرار گرفتن زیر یک چتر حمایتی در کشور خارجی است. این خدمات رایگان نیست.
•    اگر دوست ندارید با تورهای گردشگری سفر کنید، می‌توانید با پرداخت هزینه‌ی کم در یک پروژه داوطلبانه ثبت نام کنید و مدتی در یک کشور خارجی تنهایی زندگی کنید.  
•    اگر توانایی و مهارت ویژه‌ای دارید، می‌توانید با ثبت نام در یک پروژه داوطلبانه و پرداخت مبلغ ناچیز، حمایت سازمان‌ها و نهادهای مربوطه را به دست آورید.
•    اگر هم زمان کمی دارید و می‌خواهید کمک بیش‌تری به پروژه کنید، می‌توانید به جای زمان و انرژی، پول اعطا کنید.
سازمان‌های رسمی برگزارکننده پروژه‌های داوطلبانه برای شرکت‌کنندگان، محل اقامت، غذا، وسایل حمل و نقل، یک نفر هماهنگ‌کننده و وسایل ارتباطی قابل اعتماد فراهم می‌کنند. چون در این نوع پروژه‌ همیشه یک عضو مجرب برنامه‌ریزی می‌کند، برنامه‌ها از نظم بیش‌تری برخوردارند.
همچنین همیشه یک نفر هست که به سؤال‌ها جواب دهد و نیازهای‌ داوطلب را برطرف کند. خب این ویژگی‌ها که در اصل سفر شما را آسان می‌کند، خرج دارد. اما به هر حال خیلی‌ها هنوز فکر می‌کنند که دلیلی برای پرداخت پول برای کار داوطلبانه وجود ندارد.
البته این‌ها را نمی‌گوییم که شما چشم بسته وارد هر پروژه‌ی داوطلبانه‌ای شوید. قبل از ثبت نام و پرداخت پول حتماً از محل خرج سازمان برگزارکننده مطمئن شوید. چون بسیاری از این سازمان‌ها شفافیت مالی ندارند. البته اگر خواستید به یک پروژه رایگان هم کمک مالی کنید، از همین موارد مطمئن شوید.
نداشتن پول کافی به این معنی نیست که باید فاتحه کار خیر و داوطلبانه را خواند. فقط باید کمی بیش‌تر به دنبال برنامه‌ی مناسب گشت. پروژه‌های مختلفی، مناسب با هر میزان بودجه وجود دارد. با انتخاب یک پروژه کم‌هزینه یا ارزان می‌توان حتی بخشی از بودجه اصلی را برای پروژه‌های آینده ذخیره کرد. اگر زبان انگلیسی‌تان خوب است، می‌توانید از صفحات زیر پروژه‌های کم‌هزینه‌ی بین‌المللی پیدا کنید.
•    Volunteer in Thailand | Most Affordable Volunteer & Intern Projects
•    Most Affordable & Trusted Volunteer Programs in South Africa with IVHQ
•    Volunteer Programs in South Africa with African Impact
•    Best Rated Volunteer Abroad Programs in Latin America